نهج البلاغه از دیدگاه مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای نسخه متنی

اميرالمؤمنين عليه الصلاه واسلام در نهج البلاغه خطبه يى به نام قاصعه دارد كه بسيار خطبه ى مهم و پرمضمون و شگفت آورى است. يكى از محورهاى عمده ى اين خطبه مذمت تكبر است.

در اين جا جملاتى درباره ى پيغمبران دارد كه من چند جمله را برايتان مىخوانم.

درباره ى پيغمبران مىفرمايد: و لكنه سبحانه كره اليهم التكابر (77) خداى سبحان كبر و فخرفروشى را در نظر پيغمبران زشت و مكروه قرار داد. ععع و رضى لهم التواضع عععع و تواضع را براى آنها شايسته دانست و راضى شد كه آنها تواضع باشند. فالصفوا بالارض خدودهم؛ اين قدر پيغمبران اهل تواضع و يگانگى بودند كه صورتهاى خودشان را به زمين مىچسباندند. و عفروا فى التراب وجوههم؛ پيشانى خود را با خاك آلوده مىكردند (اينها كنايه از تواضع و فروتنى است). بعد مىفرمايد:

ععع و خفضوا اجنحتهم للمؤمنين و كانوا قوما مستضعفين عععع؛ براى مؤمنين خفض جناح مىكردند (نهايت تواضع و فروتنى همراه با مهربانى را خفض جناح مىگويند)، پيغمبران با مؤمنين اين گونه بودند، لذا مؤمنين هميشه دور پيغمبر جمع مىشدند.

و كانوا قوما مستضعفين؛ در حالى كه مؤمنين با پيغمبران مردمان مستضعفى بودند (كه به هر معنا بگيريم مقصود ما را بيان مىكند: يا خود پيغمبران، مستضعفان بودند و يا مؤمنين كه پيغمبران در ميان آنها بودند و در مقابل آنها آن طور خضوع مىكردند؛ آنها مردمان مستضعفى بودند) لذا به پيغمبر ايراد مىگرفتند كه و تبعهم الارذلون؛ مردمان پست، مردمان پايين جامعه اطراف پيغمبر را گرفته اند! (78)

اميرالمؤمنين در نهج البلاغه مىفرمايد: پيغمبران در مقابل مؤمنين خاضع بودند؛ در حالى كه آن مؤمنين از اقوام مستضعف بودند. انبيا با همين عامه ى مردم و قشرهاى وسيع مردم كه اكثريت افراد يك جامعه را تشكيل مىدهند، سر و كار داشتند. پيغمبر ما هم سر و كار داشت، امام امت هم در اين روزگار سر و كار دارد و بايد اين رابطه ميان دولت و مسئولان و مردم بماند. بايد اين رابطه ضعيف نشود. رگ اصلى انقلاب ما وجود همين رابطه است. (79)