لطفا منتظر باشید ...
2 - فصل بندى عنوانى نهج البلاغه
يكى ديگر از كارهايى كه حتما در باب نهج البلاغه ضرورت دارد، فصل بندى عنوانى و موضوعى نهج البلاغه است. البته اين كار انجام گرفته و بعضى از محققين و علماى بزرگ و عالى قدر زمان ما، اين كار را روى نهج البلاغه كرده اند و مجلدات متعددى هم چاپ شده كه به جاى خود ارزشمند است؛ اما در زير عناوين كلى - كه فكر مىكنم در حدود 30 سال عنوان را تفكيك كرده اند - و به منظور تكميل آن شايد دهها عنوان فرعى بتوان پيدا كرد. اين كار در قرآن هم جايش خالى است و انجام نگرفته است. يك تفصيل الآيات براى قرآن بايد نوشته شود شامل بيشترين موضوعاتى كه ما تا امروز نتوانسته ايم به آنها برسيم و در قرآن از آن نشانى هست. و در باب نهج البلاغه نيز تنظيم يك تفصيل المطالب و تفصيل الموضوعات، فوق العاده ضرورى است. نهج البلاغه واقعا يك اقيانوس عميق و تمام نشدنى است؛ همه هم توفيق پيدا نمى كنند اين كتاب را - آنچنان كه شايسته ى آن است - سير كنند و در آن غور كنند؛ در حالى كه بسيارى از مطالب و معارف اين كتاب، براى مردم لازم است و بايد اين امكان براى جويندگان و علاقمندان پيدا شود كه مطالب مورد نظرشان را در آن به آسانى بيايند. (120)تربيت نفس، تهذيب و تزكيه ى انسان، سه فصل بزرگ و كلى و سه عنوان اصولى از نهج البلاغه است. البته فصل بندى نهج البلاغه كارى است كه تاكنون انجام گرفته و كسانى اين كار را كرده اند - نه به طور كامل - از جمله مرحوم مطهرى در كتاب سيرى در نهج البلاغه چنين كارى را كرده اند؛ البته ايشان نهج البلاغه را فصل بندى نكرده اند، بلكه موضوعاتى از نهج البلاغه را انتخاب كردند و همان طور كه خودشان گفتند يك گشت و گذارى در نهج البلاغه كردند و اين موضوعات را مطرح كرده اند و درباره ى هر كدام توضيحى نوشته اند و آنچه را كه خودشان از نهج البلاغه يا از ساير منابع فكرى اسلامى مىفهميدند، آن را با استناد به جملاتى از اين كتاب ذكر كردند. بنابراين نوعى فصل بندى است و البته نه يك فصل بندى كامل. ديگران هم اين كار را كرده اند و در فصل بندى خود هر يك از اين سه بخش: عقايد، اخلاق و زندگى عملى و اجتماعى را توضيح داده اند. (121)نحوه ى برداشت از مفاهيم و فصول نهج البلاغه به به اين گونه است كه اولا ما سعى مىكنيم كه معناى هر كلمه را دقيقا بفهميم و در معناى كلمات اشتباه نكنيم. ثانيا جمله بندى را بفهميم. ثالثا جو و فضاى زندگى على عليه السلام و فضاى صدور اين سخن را درست بشناسيم. (122)
