نهج البلاغه از دیدگاه مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای نسخه متنی

بنده تصور مىكنم مرحوم سيد رضى رضوان الله تعالى عليه اين كتاب را از ديدگاه فصاحت و بلاغت و زيباييهاى هنرى بيشتر مورد توجه قرار داده است؛ اسم كتاب هم همين نكته را تأييد مىكند: نهج البلاغه (10) (11)
خوشبختانه امروز شايد چند برابر خطابه هاى نهج البلاغه در اختيار ماست؛ منتها نهج البلاغه يى كه نوشته و تدوين شده ى مرحوم سيد رضى مىباشد در دسترس است كه بخش برگزيده ى اين كلمات است: «باب المختار من خطب اميرالمؤمنين عليه السلام»

حال سيد رضى اين برگزيده ها را از چه ديدى نگاه كرده است آيا از ديد اجتماعى و يا فلسفى نگريسته است متأسفانه بايد بگويم: خير. بيشترين نقطه نظر و تكيه سيد رضى بر زيباييهاى هنرى است؛ لذا مىگويد: نهج البلاغه: راه شيواگرايى. بلاغت يعنى گفتار شيوا؛ در حالى كه اميرالمؤمنين همه ى مسايل اسلامى را در اين خطبه ها بحث كرده اند (12)

نهج البلاغه يك اثر فوق العاده هنرى است و از لحاظ زيبايى كلمات و شيوايى معتبر است و ما هيچ گوينده ى فارسى و هيچ نويسنده و هنرمند و شاعرى را در زمان خود و در هيچ زمانى سراغ نداريم كه بتواند با زبان شيواى على عليه السلام حرف بزند؛ اما در عين حال مىشود جملاتى را انتخاب كرد كه اجمالا معانى را بفهماند. هر چه ما پيش رويم و هر چه با متن نهج البلاغه آشناتر شويم؛ ظرافتها و زيباييهايش را بيشتر حس مىكنيم. (13)

البته نه اين كه سيد رضى فقط از جنبه ى شيوايى لفظ اين كتاب را جمع آورى كرده و به مضامينش اعتنايى يا توجهى نداشته است؛ قطعا داشته، منتها سيد رضى - آن مرد شاعر فصيح زبان آور كه يكى از بزرگترين شعراى عرب در زمان خودش است - با يك ديد شاعرانه و سخن شناسانه با نهج البلاغه برخورد كرده است. او گشته تا كلمات زيبا را پيدا كند البته كلمات على بن ابى طالب عليه السلام زيباست و در حد عالى فصاحتش هم داراى مضامين عالى است - آن هم كه از لحاظ فصاحت و بلاغت در آن حد بالا نباشد، داراى مضامين عالى است - اما سيد رضى بيشتر به اين جهت توجه داشته است (14)