لطفا منتظر باشید ...
دانشگاههاى اروپائى و آمريكائى فراگرفته اند، به سوى خود فراخوانند. و
حركت اسلامى كه در ابتدا مورد حمله كمونيسم قرار گرفته بود در طول دو يا
سه دهه گذشته تا آنجا پيش رفت كه مى توان گفت در برابر اين ايدئولوژى
غربى مصونيت يافته است. و در همان حال سعى بر آن داشته تا بسيارى از
فرايض خود را به صورت امروزى تر و مناسب حال جهان امروزى درآورده
نقش تشيع را در حكومت ايران مشخص سازد.
12 بنا به توضيحات رسيده از طرف دانشمندان اينجا، مروجين شيعى
اسلامى، نه تنها بر ارزشهاى تغييرناپذير
قرآن و سنت " گفتار و كردار پيغمبر " پافشارى مى كنند، بلكه معتقدند كه بايد
تعبير و تفسير نوع از آنها داده شود كه مطابقت تغييرات زمانى نيز باشد. آن
دسته از اصول اسلامى كه به نظر مى رسد در اين زمينه پويائى داشته باشند
عبارتند از "اجتهاد" يا تعبير يا تفسير فلسفى حقايق جاودانى و "اجماع" يا
"توافق عام" يعنى اينكه بعضى از تعبير و تفسيرهاى جديد از طريق توافق
رهبران مذهبى قانونى شناخته شده و مى توانند به صورت قانون درآيند. به
اين ترتيب مى توان گفت كه نتيجه تسلط نظام روحانى بر مردم ايران حداقل تا
حدى مدرن ساز است و از منابع مالى خود نيز تغذيه مى گردد و مى تواند
كانالهاى ارتباطى مخصوص به خودش را نيز بين موئمنين برقرار سازد. ديگر
شكى نيست كه گروهى از تجار بازار حمايت خويش را از رهبر مذهبى
بوسيله پرداخت هزينه هاى مكرر و متوالى اعلام مى دارند. هر هفته ميليونها
دلار ميان آيت الله ها دست به دست مى گردند اين منابع صرف بسيارى از
كارهاى شايسته و حمايت از "نهضت" مى شود.
13 نمونه اى از سازمانهاى مربوطه يك نظام مدرسه مذهبى است كه 23
سال قبل توسط يك آيت الله كه هنوز هم زنده است پايه گذارى گرديد
و رفته رفته تبديل به 1500 مدرسه از اين نوع در سراسر ايران گرديد. از نظر
مادى اينگونه مدارس كاملاہ بوسيله بازاريان حمايت مى شوند و
دانش آموزانى كه از خانواده هاى مهم مذهبى، بازارى و غيره هستند در اينگونه
مدارس نه تنها دروسى كه در مدارس دولتى تدريس مى شود بلكه دروس
ممنوع اعلام شده از طرف دولت را نيز فرامى گيرند. تلاش دولت نيز براى
تصرف اين مدارس آخرين بار توسط مقاومت شديد مذهبيون و بازاريان
كاملاہ درهم شكست. اساتيد دانشگاهى و افراد تحصيل كرده بسيارى
داوطلبانه در اينگونه مدارس خدمت مى كنند تا دانش آموزان علم و دانش
كافى براى راه يافتن به دانشگاه كسب كنند. كتابها و كتابچه هاى بسيارى را كه
براى استفاده در اينگونه مدارس توليد شده بارها ديده ايم كه خود نشان دهنده
پيشرفت اين سازمان در جامعه مسلمانان ايران است.
14 براى اثبات اين ادعا كه شبيه نظاميان مذهبى همان كمونيستهاى لباس
عوض كرده هستند دليل كافى در دست نيست، ولى مى توان گفت كه شايد
كمونيستها در رده هاى پايينى اردوى خمينى رخنه كرده باشند. نهضت
اسلامى آن طور كه حكومت شاه و ديگر ناظرين غربى اعلام مى كنند نه ضعيف
است و نه كور. تسلط آن بر احساس مردم و پول بازاريان بسيار قويتر از هر
گروه ديگر است. از بسيارى از جهات ايران اصلاح يافته و سنت گرائى را كه
اسلام نويد مى دهد ايرانيان جالبتر و جاذبتر از نمونه هاى روسى و چپى
مى يابند.
15 از طرف ديگر هيچگونه تضمينى وجود ندارد كه عملكرد " حكومت
اسلامى مترجم " بر اساس دموكراسى پارلمانى به مفهوم ما غربى ها باشد. در
حقيقت عقيده تقوى اسلامى در روش آن به چشم مى خورد به نظر مى رسد كه
قدرت نيز در اختيار جمع باشد " همچنانكه از "اجماع" برمى آيد " تا اينكه
دست فرد. يعنى حتى "امام" خمينى نيز نمى تواند خود در دست گيرنده
قدرت باشد.
بسيارى از اختيارات بوسيله يك شوراى اسلامى اعمال خواهد شد ولى از
ساخت آن هيچگونه اطلاعى در دست نيست رهبران سياسى0 احتمالاہ بيش
از ملاها در برنامه اى انقلاب تعيين خط مشى كرده و در اجراى آنها نقش
خواهند داشت. بقولى پيشنهاد شده است كه متخصص بايد مورد قضاوت و
داورى رهبران مذهبى قرار گيرد تا بتواند تخصص خود را در بخشهاى مختلفه
اقتصادى به كار بندد بنابراين با يك نظر اجمالى چنين فهميده مى شود كه
مفهوم احزاب سياسى در پارلمان غربى برداشته شده و جاى آن را چند گروه
گرفته است كه از طريق تصميم گيرى غيررسمى و سنتى به توافق عموم دست
مى يابند.
16 تمام آنچه متذكر شديم در حال حاضر مبهم است و احتمال مى دهيم كه
نهضت اسلامى نتواند به طور كلى در تشكيل حكومت خود از بسيار از عقايد
حكومتى غربى كه در بين جناحهاى مخالفت نيز جريان دارد دورى ورزد.
براى اثبات اين موضوع نيز زمانى طولانى تر لازم است و در زمانى كوتاه
نمى توان چنين نتيجه اى گرفت. در همان حال مى توان انتظار داشت كه يك
نهضت از مرز انقلابى گذشته تشيع اسمى بتواند مورد حمايت بسيار مردم
قرار گيرد. و احتمالاہ بناى مخالفت را با كمونيسم به عنوان يك واردات خارجى
و با بسيارى از جنبه هاى غرب گرائى، با تمام قوا بگذارد.
سوليوان
01 شماره سند
5 فوريه 16 1978 بهمن 6531 تاريخ:
آقاى: ويكتور تامست " مايكل ميترونيك، ديويت مك گافى "
سند شماره 01تاريخ: 5 فوريه 16 1978 بهمن 6531
طبقه بندى: سرى غير قابل روئيت براى خارجيها
آقاى: ويكتور تامست " مايكل ميترونيك، ديويت مك گافى "
كنسولگرى آمريكا شيراز " اصفهان، تبريز "
ويكتور " مايكل، ديويد " عزيز:
ضميمه اين نامه راهنمائيهايى جهت گزارش اقتصادى و سياسى از حوزه
ماعموريت شما در سال آينده است طبيعتا ما نمى خواهيم شما را در متن
اوضاع محل هستيد در تهيه گزارش از محل ماعموريت خود محدود كنيم ما
ميل داريم اين خطوط راهنما را به منظور آگاه كردن شما از عناوين و
موضوعاتى كه ما در تهران فكر مى كنيم اهميت بيشترى را داراست و آنها راه
اطلاعات بيشترى را در موردشان مى خواهيم به شما بدهيم.
در مجموع من فكر مى كنم گزارشات از آن ناحيه ايران عالى بوده است اما
اين احساس را هم دارم كه مى تواند بهتر شود و يا شايد گزارشات دقيقتر
توضيح داده شود. همچنين ميل دارم نظرات شما را در مورد ضميمه اين نامه
بدانم كه آيا با قسمتى از آن مخالفت شديد داريد يا نه؟
من همچنين درك مى كنم كه اين ضميمه خيلى جامع است و ما نمى توانيم همه
چيز را فورا انتظار داشته باشيم. معهذا اميدوارم كه سودمند باشد.
همانطور كه همه شما درخواست كرده ايد ما ملاقاتهاى بيشترى بين
كارمندان عالى خواهيم داشت و با اميدوارى بايد گفت كه ملاقات بعدى
اواخر مارس يا اوائل آوريل باشد. موضوعات اوليه مسائل كنسولى
و ادارى خواهد بود و همچنين مى توانيم در مورد راهنماى گزارش نويسى
سياسى اقتصادى دقيقتر بحث كنيم.
با بهترين آرزوها
جك سى ميكلاس
اين نامه براى: مايكل مترنيكو ويكتور تامست و ديويد مك گافى كنسولهاى
آمريكا در تبريز، شيراز و اصفهان فرستاده شده است.
نكات راهنماى گزارش نويسى سياسى اقتصادى براى اصفهان
سرى غير قابل روئيت براى اتباع خارجى
نكات راهنماى گزارش نويسى سياسى اقتصادى براى اصفهان
سياسى
اصفهان به چند دليل مورد خاصى محسوب مى شود اما در رابطه با
گزارش نويسى دليل اصلى اين است كه از آغاز بازگشائى كنسولگرى در سال 1975
تعداد گزارشات جامعى كه از آنجا فرستاده شده است زايد نبوده است.
دلايلى براى آن وجود داشت. اما اينك در رابطه با اطلاعات عمومى زمينه
كار، ما نيازمند دو تحليل طولانى تر مى باشيم كه ساخت اساسى قدرت در
شهر و استان و وضع اجتماعى اقتصادى و سياسى را نشان دهد در عين
حالى كه در ايران تصميمات عمده در مركز اتخاذ مى شوند، اين امر در حوزه
اقتصادى و حتى سياست عدم تمركز و تشكيلات حزبى مصداق كمترى
دارد. اصفهان و ديگر كنسولگريها نمودارهاى خوبى فراهم مى آورند تا با
استفاده از آنها پيشرفت يا عدم پيشرفت كار تهران و ادعاى " حزب "
رستاخيزيان معلوم گردد.
به ما گفته شده است كه آموزگار قصد دارد به كار حزبى اصرار بيشترى ورزد و
مى خواهد كار گروهى بر مبناى علاقه و فعاليت در زمينه تخصيص منابع
حداقل گردآورى در امور اولويت دار را در مجامع حزبى تشويق نمايد.
دريافت نظرات شما در اين مورد تا نوروز، حداقل به شكلى مقدماتى سودمند
خواهد بود مشابه آن، سياست عدم
