تفسیر هدایت جلد 11

پيامبر كه حامل مشعل هدايت است، و با نيروهاى كفر و گمراهى مى‏ستيزد، و از آغاز آشكارا مى‏گويد كه او بيم دهنده آشكار است، و كسى كه از دوران كودكى خود از بازى و سرگرمى دورى گزيده، و زندگى دوران رسالت خود را به والاترين درجات نبرد بر ضد باطل بالا برده، و در ابلاغ دعوت اجتهاد و كوشش بى‏خستگى كرده، و در برافراشتن كلمه اللَّه به جهاد و جنگ پرداخته، زندگى چنين شخصيّتى با شعر، (آن فرهنگ جاهليّت) مناسبتى ندارد، و هر چيزى در زندگى او متناقض با شعر است. از اين رو پروردگار ما درباره او گويد:

«وَ ما يَنْبَغِي لَهُ- و (شعر) در خور او نيست».

بدين سبب پيامبر حتى همين شعر شناخته شده و سخن قافيه‏دار را كنار نهاد، زيرا بارزترين لباس و نمايه فكر جاهلى آن روز بود، و اگر چيزى از آن را نيز مى‏خواند چنان تغييرش مى‏داد كه با حقيقت مناسب آيد. امّا اين سخن بدان معنى نيست كه پيامبر اساسا مخالف وزن و قافيه بود. هرگز. بلكه مى‏بينيم كه حضرتش برخى از اصحاب خود را بر آن بسيار تشويق و ترغيب مى‏كند.

[70] آرى. پيامبر هشدار دهنده‏اى است كه از حق سخن مى‏گويد و در برابر اهل باطل پايدارى مى‏كند و با فرهنگ جاهليّت مى‏ستيزد.

«لِيُنْذِرَ مَنْ كانَ حَيًّا- تا هر كه را به دل زنده است (مؤمنان را) بيم (و هشدار) دهد.»

پس او براى هر كس كه در دلش احساسى براى پذيرفتن هشدار وجود دارد، هشدار دهنده‏اى روشنگر است.

امّا در مورد ديگران، همانا قرآن حجتى رسا بر آنهاست كه فرو رسيدن مجازات آنها را زمينه چينى مى‏كند.

«وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْكافِرِينَ- و سخن حق بر كافران ثابت شود.»

ايشانند كه دلهايشان هيچ زندگى ندارد، ولى اين بدان معنى نيست كه خدا آنها را به كفر ورزيدن مجبور ساخته است. هرگز ... بلكه آنانند كه خود كفر
ورزيدند و بدين سبب زندگى ايمان را از دست دادند و به هشدارها پاسخى نمى‏دهند و آنها را نمى‏پذيرند.