تفسیر هدایت جلد 11
لطفا منتظر باشید ...
چرك بويناك باشد، و در روايت از امام ابى جعفر (ع) آمده
است كه گفت:«غسّاق درهاى است به دوزخ كه در آن سيصد و سى قصر باشد، و به هر قصرى سيصد خانه، و در هر خانهاى چهل گوشه، و در هر گوشهاى مارى بزرگ و هراس انگيز، و در هر مارى سيصد و سى كژدم، و در هر كژدمى سيصد و سى نيش گزنده سرشار از زهر، كه اگر يكى از آن كژدمها زهرش را بر اهل دوزخ بريزد تمام آنها را مسموم مىكند». «58»[58] «وَ آخَرُ مِنْ شَكْلِهِ أَزْواجٌ- و شكنجههايى ديگر، از هر نوع،» و عذاب بدين دو نوع بسنده نمىشود بلكه انواع و روشهاى گوناگون بسيار دارد. از اين آيه درمىيابيم كه انواع عذاب بسيار زياد است، جز اين كه برخى از آنها با برخى ديگر همراه است، چنان كه آب جوشان با چرك و تراويده سياه دوزخيان همراه و آمده و يكديگر را تكميل كرده است.[59] پس از آن كه سركشان وارد جهنم مىشوند و هر يك به جاى خود كه بر او تنگ مىآيد مىرسد، ديگر امثال و پيروانشان را كه فريبشان داده بودند مىبينند كه با آنها وارد جهنّم مىشوند و به آنها گفته مىشود.«هذا فَوْجٌ مُقْتَحِمٌ مَعَكُمْ- اين گروه همراه شما به آتش در مىآيند،» و ممكن است مراد از «آخر ديگر» گروه ديگر باشد، كه همان جفتها و مشابهان گروه نخست هستند، و اين مقدمهاى براى گفتگوى بعدى درباره آنها باشد، و اين مشابه با همان نكتهاى است كه در تفسير گفته خداى تعالى ياد كرديم كه:«احْشُرُوا الَّذِينَ ظَلَمُوا وَ أَزْواجَهُمْ وَ ما كانُوا يَعْبُدُونَ- آنان را كه ستم مىكردند و همپايگانشان و آنهايى را كه مىپرستيدند گرد آوريد». «59»اقتحام، «60» داخل شدن در چيزى است به فشار چون ميخى كه در ديوار جايى ندارد ولى چكش به فشار آن را در ديوار فرو مىكند.
