تفسیر هدایت جلد 11

و قرآن اهل قريه‏اى را مثال مى‏زند كه فرستادگان و رسولان بدان درآمدند، آن گاه به بيان شبهه‏هاى خيالى آن مردم مى‏پردازد و آنها را در مرحله
نخست از زبان پيامبران بيان مى‏كند و در مرحله دوم از زبان يكى از كسانى كه خدا آنان را به ايمان هدايت نموده و به بهشت خود وارد كرده بيان مى‏كند كه گفت:

اى كاش قوم من مى‏دانستند و آگاهى به هم مى‏رساندند. آن گاه خدا قوم وى را پس از نجات او، با بانگى نابود كرد، و بر بندگانى افسوس مى‏خورد كه خدا هر پيامبرى براى آنها فرستاد مسخره‏اش كردند و از سرنوشت پيشينيانى كه خدا آنها را همراه با آنان به محضر خود حاضر خواهد كرد عبرت نگرفتند.
قرآن با اين آيات الهى به ما يادآورى مى‏كند شايد به سوى او هدايت شويم و از پيامبرانش پيروى كنيم:

از زمين مرده‏اى كه آن را (با باران) زنده مى‏كند و از آن دانه‏اى خوردنى بيرون مى‏آورد تا باغهاى با ميوه‏هاى گوناگون، و تا شب و روز و خورشيد كه به سوى قرارگاهى كه دارد حركت مى‏كند، و ماهى كه در منازل خود سير مى‏كند تا ديگر بار همچون چوب خشك خوشه كهن خرما (كمانى) شود، و تدبير گردش و توالى خورشيد و ماه تا وسايل نقل از كشتيها و چارپايان صحرا.

به ما يادآور مى‏شود كه خدا مردم را با رحمت و مهربانى خود از خشم امواج نگاه مى‏دارد تا مهلتهايشان سپرى شود، و مى‏بينى كه پروردگار مهربان هنگامى كه فرمان پرهيزگارى و تقوا به مردم مى‏دهد خيرات را براى آنها مى‏خواهد (تا ايشان را از پيامدهاى گناه حفظ كند، ولى آنها با وجود پى در پى آمدن آيات و نشانه‏ها روى مى‏گردانند، و آنان را مى‏بينى كه بخل خود را بدين سان توجيه و تعليل مى‏كنند كه چرا ما به كسى انفاق كنيم كه اگر خدا مى‏خواست خود به آنها طعام مى‏داد (تعليلى كه به راستى فكر و ارزشهاى مادّى صاحبانش را منعكس مى‏كند) و با مسخره مى‏پرسند:

اين وعده پاداش كى مى‏رسد و اگر راست مى‏گوييد (چرا تأخير مى‏كند)؟!

(آرى آن وعده و آنچه انتظار مى‏كشيد و آمدنش را به شتاب مى‏خواهيد، مى‏رسد).

آنها منتظر چيزى جز يك بانگ ناگهانى نيستند كه آنان را در حالى كه سرگرم جدلى سترون و بيهوده‏اند بربايد، و در آن جا وقت و فرصتى براى وصيّت به آنها نمى‏دهند، و ديگر بار به نزد كسان خود بازشان نمى‏گردانند .

(و تا روز رستاخيز در عالم برزخ باقى مى‏مانند).