5 ـ عيب جويى - اخلاق بسیج و آداب معاشرت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اخلاق بسیج و آداب معاشرت - نسخه متنی

علی ‌اصغر الهامی ‌نیا؛ تهیه‌کننده مرکز تحقیقات اسلامی نمایندگی ولی فقیه در سپاه

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

خـبـال بـرانـگـيـزد (و نـگـاه دارد) تـا از عـهـده آنـچـه گـفـتـه بـيـرون آيـد. پـرسـيـدم : گـِل
خـَبـال چـيـسـت ؟ فـرمـود: چـرك و خـونـى كـه از دامـن زنـان هـرزه و تـبـهـكـار بـيـرون مـى آيد! 71

5 ـ عيب جويى

عـيـب جـويـى ، آن است كه انسان در پى كشف و افشاى عيب ديگران برآيد، نقاط ضعف مردم را به دسـت آورده
، بـزرگ كـنـد و بـه رخ آنـان بـكـشـد. اسـلام بـراى آبـروى افـراد ارزش ‍ بـسـيار قـائل شده و
كسانى را كه عيبجو هستند و سبب هتك آبروى ديگران مى شوند به شدت مورد مذمّت قرار داده است . پيامبر
اكرم (ص ) فرمود:

(مَنْ اَذاعَ فاحِشَةً كانَ كَمُبْتَدِئِها وَ مَنْ عَيَّرَ مُؤْمِناً بِشَىْءٍ لَمْ يَمُتْ حَتّى
يَرْتَكِبَهُ) 72

هـر كـس عـمل ناشايست كسى را ظاهر و شايع كند، مثل آن است كه خود انجام داده باشد و هر كه مؤ منى را به
عيبى سرزنش كند، نميرد تا خود، گرفتار آن شود.

6 ـ سخن چينى

سـخن چينى ، يعنى نقل خبر همراه با بدگويى و دروغ پردازى . از جمله كارهايى كه پيوندهاى جـامـعه
انسانى را از هم مى گسلد و فتنه بر پا مى كند، (نمّامى ) يا (سخن چينى ) است . اين صفت زشت ، هم از نظر عقل
، ناپسند است و هم ، اسلام آن را نكوهش كرده و هم طينت انسان هاى پاك آن را نمى پسندد.

(تـفـرقه افكنى ) مهم ترين نتيجه (سخن چينى ) است . بيشتر جاهايى كه آتش تفرقه شعله ور اسـت و زبانه هاى
آن ، قربانيان زيادى مى گيرد و خانواده هاى بسيارى را متلاشى مى كند، آتـشـگـيره آن ، زبان سخن چين و
هيزم آن ، سخنانى است كه بر زبان جارى مى كند. امير مؤ منان (ع ) مى فرمايد:

(شـِرارُكـُمُ الْمـَشـّاؤُونَ بـِالــنَّمـيـمـَةِ الْمـُفـَرِّقـُونَ بـَيـْنَ
الاَْحـِبَّةِ الْمـُبـْتـَغـُونَ لِلْبـُرَاءِ الْمَعايِبَ) 73

بدترين شما سخن چينانند كه ميان دوستان جدايى مى افكنند و آماده عيب تراشى از پاكانند.

راه هاى كنترل زبان

نـگـهـدارى زبـان از آفـات و بـهـره گـيـرى از آن در جـهـت خـيـر و صـلاح از نـشـانـه هـاى كـمـال
ايـمـان و عـقـل انـسـان اسـت . بـرخـى از مـهـمـتـريـن راه هـاى كنترل زبان عبارت است از:

ياد خدا و قيامت

اساسى ترين مانع انسان در ارتكاب هر گناهى توجه به خدا و قيامت است . در هنگام سخن گفتن بـايـد تـوجـه
داشت كه گفتار انسان توسط ماءموران مراقب ، ثبت و ضبط مى شود و در فرداى قيامت بايد جوابگوى آنها
باشد.

تـوجـه بـه ايـن حـقيقت مى تواند به مقدار زيادى زبان را مهار كرده ، از گفتارهاى ناپسند باز دارد.

رسول خدا(ص ) مى فرمايد:

(اِنَّ اللّهَ عِنْدَ لِسانِ كُلِّ قائِلٍ فَلْيَتَّقِ اللّهَ امْرَءٌ عَلى ما يَقُولُ) 74

خـداونـد در هـنـگـام سخن گفتن هر گوينده اى حاضر است . پس هر كس بايد در گفتار خود، تقوا پيشه كند.

انديشه قبل از گفتار

قـبـل از شـروع بـه سـخـن گـفـتـن لازم اسـت انـسـان در مـورد فـايـده ، ضـرر و تـاءثـيـر گفتار
خـودبـيـنـديشد و اگر نمى داند حرفى كه مى خواهد بگويد حقيقت دارد يا نه و يا مى داند دروغ اسـت ،
نـگـويـد و از آفـات زبـان بـه وسيله انديشه دورى گزيند تا از عواقب سوء آن در امان باشد.

حضرت على (ع ) مى فرمايد:

بـه خدا سوگند، باور نمى كنم بنده اى كه زبانش را حفظ نمى كند، تقوايى سودمند به دست آورد. زبـان مـؤ
مـن پـشـت قـلب او و قلب و عقل منافق پشت زبانش قرار دارد؛ يعنى ، مؤ من هر گاه بخواهد سخن بگويد،
نخست مى انديشد؛ اگر نيك بود اظهار مى كند و چنانچه ناپسند و بد بود پـنهانش مى دارد. ولى شخص منافق
آنچه بر زبانش آمد مى گويد و پيش از آن نمى انديشد كه كدام به سود و كدام به زيان اوست ؟ 75

/ 26