جهان چون خد و خال و چشم و ابروست
كه هر چيزى بجاى خويش نيكوست
كه هر چيزى بجاى خويش نيكوست
كه هر چيزى بجاى خويش نيكوست
و صـحـرايـى ، بـدن انـسـان ، گـردش خـون و... وجـود دارد، هـمـه و هـمـه معلول تدبير خداوند حكيم و
مدبّر است .
اهميّت نظم در زندگى
خـداى حـكـيمى كه نظم را در دستگاه پهناور خلقت قرار داده ، آن را در زندگى انسان ها و روابطاجـتـمـاعـى آنـان نـيـز مى پسندد. از اين رو، شايسته است كه انسان در زندگى فردى و اجتماعى خويش ،
نظم و ترتيب و تدبير در امور را مراعات كند؛ زيرا به گفته روانشناسان :احـتـيـاج بـه نـظـم و تـرتـيـب ، جـزء احـتـيـاجـات اسـاسـى روانـى مـحـسـوب مـى گـردد، رنـگ و
شـكـل خـاصـى بـه زنـدگـى مى دهد، افراد ميل دارند زندگى فردى و جمعى خود را تحت نظم و قاعده مشخصى
درآورند. 19
نـگـاهـى گـذرا بـه حـجـم زيـاد كـتـاب هـاى قـوانـيـن و مـقررات و بودجه هاى هنگفتى كه صرف
قـانـونـگـذارى مى شود و اهميتى كه ملل جهان به اجراى قانون مى دهند، ضرورت نظم فردى و اجتماعى را در
زندگى بشر آشكار مى سازد.اسلام نيز به عنوان دين جهانى و كامل به نظم و برنامه ريزى در زندگى اهميت فراوان داده و بـه
پـيـروان خـويـش سفارش كرده كه تمام كارهاى خود را طبق قانون و به صورت منظم انجام دهـنـد و از بـى
بـرنـامـگـى بـپـرهـيزند. تمام احكام اسلامى اعم از واجبات ، مستحبات ، محرّمات و مكروهات در اين
راستا و در جهت نظم دادن به زندگى مسلمانان تشريع شده است .در دنـيـاى كـنـونى نيز حركت قطارها، هواپيماها، ساعات كار ادارات و كارخانجات و... روى نظم خـاصـى و
بـا دقـيقه و ثانيه سنجيده مى شود و با ورود كامپيوتر در عرصه زندگى ، نظم و تـرتـيـب دقـيـق تـر و
بـهـتـر صـورت مـى گـيـرد. مـى تـوان گـفـت امـروزه ، عـقـل به منظّم زندگى كردن حكم مى دهد و دين
نيز آن را تاءييد مى كند. به گونه اى كه اگر بـخـواهـيـم خـود را از دايـره نـظـم فـراگير جهانى خارج
كنيم ، با مشكلات زيادى روبه رو مى شويم .
نظم در قرآن
بـخـش عـظـيـمـى از دسـتـورات و سـفـارش هـاى قـرآن كـريـم ، بـه تـنـظـيـم انـديـشـه و اعمالانسان پرداخته است . امير مؤ منان (ع ) مى فرمايد:(اَلا اِنَّ فيهِ عِلْمَ ما يَاءْتى وَالْحَديثَ عَنِ الْماضى وَ دَواءَ دائِكُمْ وَ نَظْمَ ما
بَيْنَكُمْ) 20
آگـاه بـاشـيـد كـه آگـاهـى از آينده ، خبر از گذشته ، داروى درد (نادانى و گمراهى ) و نظم و ترتيب
زندگى روزمرّه شما در قرآن (آمده ) است .بيان قرآن كريم را درباره نظم مى توان به دو بخش تقسيم كرد:
الف ـ نظم در تكوين
قرآن در اين بخش ، نظم حاكم بر جهان آفرينش را تشريح و به انسان ها سفارش مى كندكه درباره آن بينديشند تا به طرّاح زبردست آن (خداى تعالى ) پى ببرند. در اين راستا، گاه از فرود آمدن
باران و رويش گياهان ياد مى كند و گاهى از عظمت آسمان ، كوه ها و درياها سخن مى گويد. زمانى شگفتى هاى
آفرينش موجودات از جمله انسان را تذكر مى دهد و در بـسـيـارى از مـواقـع نيز آمد و شد شب و روز،
فراوانى پديده هاى هستى و فزونى نعمت هاى الهى را در ضمن آيات بيان مى كند و انسان را به تفكر در نظم
شگفت آور آن وامى دارد.(اِنَّ فى خَلْقِ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّيْلِ وَالنَّهارِ لاَ ياتٍ لاُِولِى
الاَْلْبابِ) 21
همانا در آفرينش آسمانها و زمين و آمد و شد شب و روز، نشانه هايى براى خردمندان است .