فروتنى در قرآن - اخلاق بسیج و آداب معاشرت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اخلاق بسیج و آداب معاشرت - نسخه متنی

علی ‌اصغر الهامی ‌نیا؛ تهیه‌کننده مرکز تحقیقات اسلامی نمایندگی ولی فقیه در سپاه

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

كه در جاه و مقام از او پايين ترند، برتر نداند. 87

فروتنى در قرآن

ايـمـان و اعـتـقـاد بـه خـدا، بـه گـونـه اى شؤ ون زندگى انسان مؤ من را در بر مى گيرد، كه آثـارآن
در رفتار و گفتار او آشكار مى شود. يكى از برجستگى هاى اخلاقى كه قرآن كريم در وصف بندگان خدا بيان
كرده ، رفتار متواضعانه آنان است :

(وَ عـِبـادُ الرَّحـْمـنِ الَّذيـنَ يـَمـْشـُونَ عـَلَى الاَْرْضِ هـَوْنـاً وَ اِذا
خـاطـَبـَهـُمُ الْجـاهـِلُونَ قـالُوا سَلاماً) 88

بـندگان (خاصّ خداوندِ) رحمان ، كسانى هستند كه با آرامش و بى تكبّر بر زمين راه مى روند، و هنگامى كه
جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گويند)، به آنها سلام مى گويند (و با بى اعتنايى و
بزرگوارى مى گذرند).

خداوند سبحان به پيامبر(ص ) سفارش مى كند:

(وَاخْفِضْ جَناحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ) 89

و بال و پر خود را براى مؤ منانى كه از تو پيروى مى كنند بگستر!

فروتنى در كلام معصومين (ع )

پـيـشـوايـان اسـلام در سـخـنـان خود ارزش تواضع را بيان و حد و مرزش را تعيين كرده اند.امام رضا(ع )
در اين باره فرموده است :

تـواضـع درجاتى دارد. از آن جمله ، انسان قدر نفس خويش را بشناسد و با قلبى سليم ، آن را در جـايـگـاه
واقـعـى خود بنشاند، دوست نداشته باشد به سوى كسى رود، مگر آن چنان كه به سـويـش آيـنـد. (بـا مـردم
چـنـان كـه دوست دارد با او رفتار شود، رفتار كند) بدى را، با نيكى پـاسـخ گـويد. فرو خورنده خشم و در
گذرنده از (لغزش ) مردم باشد و خداوند نيكوكاران را دوست دارد. 90
و در كلام امام صادق (ع ) آمده است :

از نـشانه هاى فروتنى آن است كه هر جاى مجلس جا بود بنشينى و بر هر كس برخورد كردى ، سـلام كـنى ، نزاع
و مجادله را ترك گويى ، گر چه حق با تو باشد؛ و دوست نداشته باشى كه به خاطر تقوايى كه دارى تو را
ستايش ‍ كنند. 91
مولاى متقيان على (ع ) نيز فرموده است :

(عَلَيْكَ بِالتَّواضُعِ فَاِنَّهُ مِنْ اَعْظَمِ الْعِبادَةِ) 92

بر تو باد به تواضع ، كه بزرگ ترين عبادت هاست .

آثار فروتنى

ايـن صـفت زيباى انسانى آثار نيكو و گرانقدرى دارد كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم :1

ـ مايه
سربلندى است . رسول اكرم (ص ) فرمود:

(اِنَّ التَّواضُعَ لا يَزيدُ الْعَبْدَ اِلاّ رَفْعَةً فَتَواضَعُوا يَرْحَمُكُمُ اللّهُ) 93

فروتنى جز بر سربلندى بنده نيفزايد، پس تواضع كنيد، خدايتان شما را رحمت كند.

2 ـ نردبان ترقى است . امير مؤ منان على (ع ) فرمود:

(اَلتَّواضُعُ سُلَّمُ الشَّرَفِ) 94

فروتنى ، نردبان شرافت و بزرگى است .

4 ـ محبّت آور است . آن حضرت در اين باره نيز فرمود:

(ثَمَرَةُ التَّواضُعِ الَْمحَبَّةُ) 95

ميوه فروتنى ، مهربانى است .

تواضع در برابر چه كسانى روا است ؟

فـروتـنى ، در فرهنگ اسلام ، تنها در برابر بزرگان دين ، فرزانگان دانش ، مؤ منان و پدر ومـادر
شـايـسـتـه و پـسـنـديـده اسـت ؛ زيـرا در ايـن گونه موارد تواضع با ذلّت همراه نيست اما تواضع در
مقابل مستكبران ، فرومايگان و يا توانگران به خاطر ثروت و قدرت آنان ، زشت و نـكـوهـيـده اسـت .

/ 26