اطاعت پذيرى - اخلاق بسیج و آداب معاشرت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اخلاق بسیج و آداب معاشرت - نسخه متنی

علی ‌اصغر الهامی ‌نیا؛ تهیه‌کننده مرکز تحقیقات اسلامی نمایندگی ولی فقیه در سپاه

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اطاعت پذيرى

اطـاعـت از فـرمـانـده و رعـايـت سـلسـله مـراتـب ، اساسى ترين ركن يك سازمان نظامى است ؛ به گونه
اى كه بدون اين ويژگى ، سازمان نظامى ، ماهيت خود را از دست مى دهد.

ايـن اصـل خـدشـه نـاپـذيـر، مـورد اتـفـاق هـمـه مـلّت هـا در طـول تـاريـخ اسـت و عـقـل و شـرع
نـيـز بر آن صحّه گذارده است . قرآن مجيد ضمن به رسميّت شـنـاخـتن تبادل نظر و رايزنى و مشورت در
كارهاى مهم ـ از جمله در تصميم گيرى نظامى ـ بر وحدت فرماندهى و قاطعيت او تاءكيد كرده ، مى فرمايد:

(وَ شاوِرْهُمْ فِى الاَْمْرِ فَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ...) 32

در كـارهـا بـا آن هـا مـشـورت كـن ، امـا هـنـگـامـى كـه تـصـمـيم گرفتى ، [قاطع باش و] بر خدا توكّل
كن .

لازمـه قاطعيت در فرماندهى ، اطاعت و همراهى نيروهاى تحت امر و اجراى بى چون و چراى مقررات نظامى است
. اين كار، علاوه بر نقشى كه در به هم پيوستن افراد دارد، بر كارآيى و هدفمندى سازمان نيز مى افزايد و
بدان قوام و دوام مى بخشد.

بررسى و مطالعات جوانب مختلف مسائل اجتماعى (بويژه نظامى ) بايد به صورت دسته جمعى انجام گيرد. امّا
هنگامى كه طرحى تصويب شد، بايد براى اجراى آن اراده واحدى به كار افتد. در غير اين صورت ، هرج و مرج
پديد خواهد آمد؛ زيرا اگر اجراى يك برنامه به وسيله رهبران متعدد، بدون الهام گرفتن از يك سرپرست
صورت گيرد، قطعاً مواجه با اختلاف و شكست خواهد شـد و بـه هـمـيـن جـهـت در دنـيـاى امروز نيز مشورت
را به صورت دسته جمعى انجام مى دهند. امّا اجـراى آن را بـه دسـت دولت هـايـى مـى سـپـارنـد كـه
تشكيلات آن ها زير نظر يك نفر اداره مى شود. 33
قـرآن ، اصـل اطـاعـت پذيرى را چنان ضرورى مى داند كه ضمن بر شمردن آن از صفات مؤ منان واقـعـى ،
اعـلام مـى كـنـد كـه آنان حتى بدون اجازه فرمانده ، به مرخصى هم نمى روند و منتظر دستور شخص مافوق
خود هستند:

(اِنَّمـَا الْمـُؤْمـِنـُونَ الَّذيـنَ امـَنـُوا بـِاللّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اِذا كانُوا مَعَهُ
عَلى اَمْرٍ جامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتّى يَسْتَاْذِنُوهُ اِنَّ الَّذينَ يَسْتَاءْذِنُونَكَ
اءُولئِكَ الَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَ رَسُولِهِ...) 34

مـؤ مـنـان راسـتـيـن كسانى هستند كه به خدا و پيامبرش ايمان آورده اند و هنگامى كه در كار مهمّى
هـمراه اويند، بى اجازه او به جايى نمى روند. همانا كسانى كه از تو اجازه مى گيرند به خدا و پيامبرش
ايمان دارند.

در شـاءن نـزول ايـن آيه نوشته اند: پيامبر(ص ) براى جنگ (اُحُد) فرمان بسيج عمومى صادر كـرد. در آن
مـيـان ، يـكـى از رزمـنـدگان ، به نام (حنظله ) آن روز، روز عروسى اش بود و با شنيدن دستور پيامبر(ص )
نزد آن حضرت شتافت و اجازه خواست تا آن شب را به اردوگاه سپاه نيايد. پيامبر به او اجازه داد تا شب ،
كنار همسرش بماند و بامداد به ميدان جنگ آيد. او نيز چنين كـرد و صـبـح بـدون آن كـه فـرصـت غسل
بيابد، به صف رزمندگان پيوست و ساعتى بعد به فـوز شـهـادت رسـيد. رسول اكرم (ص ) درباره اش فرمود:

(فرشتگان را ديدم كه ميان زمين و آسـمـان ، حـنـظـله را بـا آب زلال و خـنـك در سـيـنـى هـاى
سـيـمـيـن غسل مى دهند.) بدين سان ، او به (غسيل الملائكه ) شهرت يافت . 35
از سـوى ديـگـر، فـرمـانـدهـان مـديـر و كـارآزمـوده ، بـايد در گزينش افراد، از ويژگى اطاعت
پـذيـرى آنـان مـطـمـئن شوند و سپس آنان را برگزينند؛ در غير اين صورت ، نبايد به موفقيت نـظـامـى
خـويـش چـنـدان امـيـدى داشـتـه بـاشـنـد. آزمـايـش افـراد، قبل از جنگ ، در آيه 249 سوره بقره آمده و
در آن جا مطرح شده است كه افراد آزمايش شده و مطيع فرمانده ـ گرچه شمارشان نسبت به نيروهاى دشمن اندك
بود ـ بر كافران پيروز شدند.

امير مؤ منان (ع ) نيز در نامه اى به يكى از سرداران سپاه مى نويسد:

(وَاسْتَغْنِ بِمَنِ انْقادَ مَعَكَ عَمَّنْ تَقاعَسَ عَنْكَ فَاِنَّ الْمُتَكارِهَ مَغيبُهُ
خَيْرٌ مِنْ مَشْهَدِهِ وَ قُعُودُهُ اَغْنى مِنْ نُهُوضِهِ) 36

بـا تـكـيـه بر سپاهيانت كه فرمانت را گردن مى نهند، از كسانى كه يارى خود را از تو دريغ مى كنند، بى

/ 26