اشكال اول - حیات پس از مرگ نسخه متنی

ندا خواهد رسيد كه هيچ راهى براى خروج از اين عالم نداريد [و آنچه در دنيا كِشته‏ايد، اينك مىدرويد!]

بدون «حيات برزخى» دو بار مردن و دو بار زنده شدن امكان ندارد. آيه زير هم، اين معنى را تأييد مىكند:

«كُنْتُم اَمْواتا فَاَحْياكُم ثُمَّ يُميتُكُم ثُمَّ يُحْيِيكُم ثُمَّ اِليْهِ تُرْجَعُونَ»(1)

مرده بوديد؛ خدا شما را زنده كرد. ديگر بار نيز بميراند، باز شما را زنده گرداند؛ تا اينكه سرانجام به سوى او بازگشت كنيد.

در مورد دلالت آيه هفتم بر حيات برزخى، اشكالاتى بدين شرح مطرح شده است:

اشكال اول

عده‏اى از مفسران مىگويند:

«اين آيه دلالتى بر حيات برزخى ندارد؛ بلكه مراد از دوبار مردن، مرگ حال نطفگى و دنياست و مراد از دوبار زنده شدن، زندگى دنيا و قيامت است».

پاسخ

مرگ، وقتى صادق است كه قبلاً حياتى بوده باشد؛ بنابراين، مرگ نسبت به نطفه صدق نمىكند و مراد از زنده شدن، حياتى است كه موجب يقين به معاد گردد؛ زيرا كفار در دنيا، قيامت را انكار مىكنند و حيات دنيايى آنان نيز موجب يقين به معاد و

(1). بقره (2) آيه 28.