لطفا منتظر باشید ...
وضوي جبيره
در بحث وضوي جبيره اين مباحث قابل بررسي است:.1 - جبيره چيست.2 - موارد وضوي جبيره؛.3 - دستور وضوي جبيره؛.4 - مواردي كه علاوه بر وضوي جبيره، تيمم هم لازم است؛.5 - مواردي كه فقط بايستي تيمم كرد؛.6 - مواردي كه بايد وضو گرفته و بهتر است تيمم هم بكند؛.7 - مواردي كه بايد تيمم كرده و بهتر است وضو هم بگيرد؛.8 - تذكرات.1 - جبيره چيست.چيزي كه با آن زخم و شكسته را مي بندند و دوايي كه روي زخم و مانند آن مي گذارند (جبيره) ناميده مي شود.توضيح المسائل، قبل از 324 .
2 - موارد وضوي جبيره.
1 - جايي كه در يكي از اعضاي وضو زخم باشد، چه زخمهايي كه علت دروني دارند، مانند دملها (قروح) و چه زخمهايي كه علت بيروني دارند، مانند بريدگيها (جروح)؛.2 - در صورتي كه در يكي از اعضاي وضو شكستگي باشد؛.3 - كسي كه به خاطر چشم درد روي چشم را بسته و رساندن آب هم به چشمش ضرر دارد.توضيح المسائل،342 .
4 - در صورتي كه آب براي بخشي از اعضاي وضويش (غير از سه علت گذشته) ضرر داشته باشد، مثل اينكه دستش از بند دست تا سر انگشتان رماتيسم دارد و پزشك گفته است كه آب براي او ضرر دارد و اما اگر آب براي تمام يك عضو ضرر داشته باشد، وظيفه تيمم است؛ البته مي شود صورت سوم را هم يكي از مصاديق قسم چهارم دانست.تحريرالوسيله، ج 1، ص 35،7 .
5 - در مواردي كه به اعضاي وضو يا غسل چيزي چسبيده باشد كه برداشتن آن ممكن نبوده و يا به قدري مشقت دارد كه نمي شود آن را تحمل كرد.توضيح المسائل،338 .
6 - در جايي كه در يكي از اعضاي وضو نجاستي چسبيده باشد كه جدا كردن و تطهير آن امكان نداشته باشد (مانند 101 .وضيح المسائل).عروة الوثقى، احكام جبائر،23 .
3 - دستور وضوي جبيره.
قبل از بيان دستور وضوي جبيره يادآوري اين نكته لازم است كه در مواردي كه وضو گرفتن براي شخص، ضرر نداشته باشد، بايستي طبق معمول وضو بگيرد؛ ولو به برداشتن جبيره باشد. و يا اگر امكان برداشتن نيست، ولي به فرو بردن در آب مي توان آب را به پوست بدن رساند، بايستي اين كار را بكند، البته به شرطي كه عضو يا جبيره نجس نباشد.توضيح المسائل، مسأله، 324، 327، عروة الوثقى، احكام جبائر.واما در مواردي كه وظيفه گرفتن وضوي جبيره است، دستور وضوي جبيره اين است كه جبيره يا در محل شستن است و يا در محل مسح كردن كه احكام هر كدام ذيلاً بيان مي گردد.اگر جبيره در محل شستن باشد.اگر جبيره در محل شستن باشد،
بايستي اعضا و اجزاي قبل از آن را شسته تا به جايي كه وظيفه او جبيره گرفتن است برسد كه در اينجا دو صورت دارد:.1 - روي زخم يا دمل يا شكستگى، باز است: كه در اين صورت كه آب ريختن روي او ضرر دارد، اگر دست تر كشيدن ضرر ندارد، بهتر است روي زخم يا دمل يا شكستگي را اگر پاك است با دست تر كشيده و بعد پارچه يا پلاستيك پاكي روي آن گذاشته و دوباره با دست تر روي پارچه و پلاستيك را مسح نمايد و اما اگر روي زخم يا دمل باز است و گذاشتن پارچه چه ممكن نيست، در اين صورت شستن اطراف زخم كافي است.توضيح المسائل،325 .
2 - روي زخم يا دمل يا شكستگي بسته است:.در اينجا دو صورت دارد يا مي توان آن را باز كرده و روي آن را با دست تر كشيد و يا نمي توان؛ اگر باز كردن و دست تر كشيدن امكان دارد بايستي باز كرده و بنابر احتياط واجب با دست تر روي آن كشيده و بعد دوباره روي جبيره را با دست تر بكشد.و اما اگر روي آن باز نمي شود، بايستي روي همان جبيره را با دست تر بكشد، به شرطي كه روي جبيره نجس نباشد و الا بايستي روي آن به طوري كه جزء جبيره حساب شود، پارچه يا پلاستيك پاكي گذاشته و روي آن را با دست تر كشيده شود.توضيح المسائل، مسأله 328،329 .
اگر جبيره در محل مسح باشد.
اگر جبيره در محل مسح باشد، يا به اندازه واجب مسح جاي بدون جبيره هست يا نيست، اگر به اندازه واجب مسح جا براي مسح داشته باشد، بايستي همان جا را مسح نمايد و اما اگر جبيره تمام جاهاي مسح را گرفته باشد، يا باز كردن آن امكان دارد يا ندارد، اگر امكان دارد بايستي آن را باز كرده و به طور معمول مسح بكشد و اگر امكان نداشته باشد، بايستي روي همان جبيره را مسح نمايد؛ البته بايد توجه داشت كه هر مقدار از جاي مسح بدون جبيره باشد و امكان كشيدن دست هم بر روي آن باشد، نبايد از جبيره استفاده كرد، و همچنين اگر روي زخم يا دمل يا شكستگي باز باشد و كشيدن دست تر به عنوان مسح هم امكان نداشته باشد، بايستي پارچه يا پلاستيكي روي آن گذارده و روي آن را مسح نمايد و اگر گذاشتن پارچه امكان نداشته باشد، بايد به جاي وضو، تيمم كند و بهتر است يك وضوي بدون مسح هم بگيرد.عروة الوثقى، احكام جبائر، مسأله 4، توضيح المسائل،327 .
4 - مواردي كه هم بايد وضوي جبيره گرفته و هم بايد تيمم نمايد.
1) اگر زخم يا شكستگي يا دمل در جلوي سر يا روي پاها باشد و روي آن باز باشد، چنانچه نتواند آن را مسح كند، بايد پارچه پاكي روي آن بگذارد و روي پارچه را با تري آب وضو كه در دست مانده است، مسح كند و بنابر احتياط واجب تيمم هم بكند.توضيح المسائل،326 .
2) در صورتي كه آب براي زخم ضرر دارد يا رساندن آب ممكن نيست و يا زخم نجس است و نمي شود آن را آب كشيد و گذاشتن پارچه و دست تر كشيدن هم امكان ندارد، احتياط واجب آن است كه وضو گرفته و تيمم هم بكند.توضيح المسائل،329 .
3) اگر جبيره تمام صورت يا تمام يكي از دستها يا تمام هر دو دست را گرفته باشد، بايد وضوي جبيره اي بگيرد و بنابر احتياط واجب تيمم هم بكند.توضيح المسائل،330 .
4) اگر جبيره بيشتر از معمول اطراف زخم را گرفته و برداشتن آن ممكن نباشد بايد به دستور جبيره عمل كرده و بنابر احتياط واجب تيمم هم بكند.توضيح المسائل،335 .
5) در صورتي كه در جاي وضو زخم و شكستگي نيست، ولي به جهت ديگري آب براي مقداري از دست و يا صورت ضرر دارد، در اين صورت علاوه بر وضوي جبيره بايستي بنابر احتياط واجب تيمم هم بكند.توضيح المسائل،336 .
6) اگر كسي براي مرضي كه در چشم اوست موي چشم خود را بچسباند، بايد وضو و غسل را جبيره اي انجام دهد و احتياط آن است كه تيمم هم بنمايد (در تحريرالوسيله ج 1، ص 35، 8 .ضرت امام اين احتياط را صريحاً احتياط واجب بيان فرموده اند).توضيح المسائل،342 .
7) كسي كه نمي داند وظيفه اش تيمم است يا وضوي جبيره، بنابر احتياط واجب بايد هر دو را به جا آورد.توضيح المسائل،343 .
8) خوني كه به واسطه كوبيده شدن زير ناخن يا زير پوست مي ميرد، اگر طوري شود كه ديگر به آن خون نگويند، پاك است و اگر به آن خون بگويند در صورتي كه ناخن يا پوست سوراخ شود، اگر مشقت ندارد بايد براي وضو يا غسل خون را بيرون آورند و اگر مشقت دارد بايد اطراف آن را به طوري كه نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزي مثل پارچه بر آن بگذارند و روي پارچه دست تر بكشند و تيمم هم بكنند.توضيح المسائل،101 .
9) هر گاه در اطراف جراحت زيادتر از قدر متعارف را هم به خاطر ضرر رساندن آب به آن نتوان شست، بايستي بنابر احتياط واجب مقدار ممكن را شسته و بعد روي جبيره را مسح نموده و تيمم هم بكند.عروة الوثقى، احكام جبائر،8 .
10) جبيره اي كه روي زخم گذاشته مي شود اگر با خون به طوري مخلوط شود كه مانند يك شي ءِ واحد شوند كه برداشتن آن موجب جراحت پيدا كردن محل و جريان خون بشود، در اينجا صاحب عروه مي فرمايد دو صورت دارد:.يا خون استحاله شده و ديگر به آن خون گفته نمي شود (كه حضرت امام مي فرمايند اين حرف مجرّد فرضي بيش نيست و همچنين دوايي كه نجس شده آن هم بخواهد استحاله شده باشد، اين هم فرض دوم است) يا استحاله نشده و به همان حالت خودش باقي است.درباره صورت اول مي فرمايند: بايستي وضوي جبيره بگيرد و بنابر احتياط واجب تيمم هم بنمايد و بهتر است در هنگام وضو پارچه پاكي روي زخم نهاده و روي آن را هم مسح نمايد و اما اگر استحاله نشده باشد، بايستي به دستور وضوي جبيره عمل نموده و پارچه اي روي آن انداخته و روي آن را مسح نمايد.عروة الوثقى، احكام جبائر،20 .
5 - مواردي كه فقط بايستي تيمم كرد.
1) اگر جبيره تمام اعضاي وضو را گرفته باشد، بايد تيمم نمود؛ ولي در عروة الوثقي مي فرمايند: اگر بيشتر اعضاي وضو را هم گرفته باشد، باز هم بايستي تيمم نمايد، مثل اينكه جبيره تمام صورت و دستهاي او را گرفته و فقط سر و پاهاي او سالم باشد.عروة الوثقى، احكام جبائر،2 .
2) هرگاه يكي از اعضاي وضو نجس باشد و امكان تطهير آن هم نباشد، در اينجا حكم جبيره بر او صادق نيست و فقط بايستي تيمم نمايد (البته بايد توجه داشت اين غير از جايي است كه عين نجاست چسبيده و كندن آن امكان ندارد كه در مواردي كه بايد وضوي جبيره گرفت، حكم آن را بيان كرديم).عروة الوثقى، احكام جبائر،23 .
3) اگر زخم يا شكستگي در غير مواضع وضو باشد، ولي استعمال آب براي آن ضرر داشته باشد، بايستي تيمم نمايد.تحرير الوسيله، ج 1، ص 35،7 .
4) اگر به خاطر چشم درد و ضرر داشتن آب براي او حتي شستن اطراف چشم هم امكان نداشته باشد، بايستي فقط تيمم نمايد.تحريرالوسيله، ج 1 ص 35،88 .
6 - مواردي كه بايد وضو گرفته و بهتر است تيمم هم بكند.
1) اگر به صورت و دستها چيزي مانند قير چسبيده كه كندن آن ممكن نيست، مسح كردن روي آن كافي است و بهتر است تيمم هم بنمايد.تحريرالوسيله، ج 1، ص 35،9 .
7) مواردي كه بايد تيمم كرده و بهتر است وضو هم بگيرد.
1) اگر زخم يا دمل يا شكستگي در جلو سر يا روي پاها باشد و روي آن باز باشد و گذاشتن پارچه براي مسح كردن روي آن هم امكان نداشته باشد، بايد به جاي وضو تيمم كرده و بهتر است يك وضوي بدون مسح هم بگيرد.توضيح المسائل،326 .
2) اگر در جاي وضو زخم و جراحت و شكستگي نيست، ولي به جهت ديگري آب براي تمام دست و صورت ضرر دارد، بايد تيمم كند و احتياط مستحب آن است كه وضوي جبيره هم بگيرد.توضيح المسائل،336 .
