مواردي كه مي شود با لباس نجس نماز خواند
در شش مورد مي شود با لباس نجس نماز خواند كه احكام هر كدام مشروحاً بيان مي شود.اول: خون قروح و جروح (زخم)
خون قروح و جروح در لباس تا وقتي كه زخمش خوب نشده، بخشيده است، چه كم باشد و چه زياد، به شرطي كه:.1 - عوض كردن لباس يا شستن آن نجاست، براي نوع مردم يا براي او مشقت داشته باشد، پس ميزان در بخشيده بودن خون قروح و جروح، يكي از دو چيز است: يا بايد مشقت نوعيه داشته باشد كه اگر مشقت نوعيه داشته باشد، بخشيده است، ولو براي خود او سخت نباشد، و يا مشقت داشتن و سخت بودن براي خود فرد است - ولو براي نوع مردم مشقت نداشته باشد - و اگر چنين نباشد، بايد بنابر احتياط واجب، خون را شسته، يا لباس را عوض نمايد.2 - زخمش جزئي و سطحي نباشد كه زود خوب شود و الاّ بايد خون را پاك كرده يا لباس را عوض نمايد.3 - بايد اگر امكان دارد، روي زخم را محكم ببندد كه بيشتر از حد متعارف را آلوده نكند.تحرير الوسيله، ج 1، ص 124، 1 . عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة) (الاول).يادآوري
1 - همان گونه كه خون قروح و جروح با شرايطش بخشيده است، همچنين چركي كه با آن خارج مي شود و دوايي كه روي آن گذاشته اند و نجس شده است و همچنين آن مقدار عرقي كه به آن متصل است، بخشيده مي باشد، اما رطوباتي كه از خارج به آن مي رسد و به اطراف سرايت مي كند، بخشيده نيست.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)،1 .2 - هرگاه دستش در مقام معالجه كردن، به خون قروح و جروح بخورد، يا زخمش طوري باشد كه عرفاً نبايد اطرافش را آلوده مي كرده ولي آلوده كرده باشد، اين خون هم بخشيده نيست.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)،2 .
3 - خون بواسير (چه دانه هايش در داخل و چه در خارج باشد) و همچنين خون هر زخم داخلي - چه قروح باشد و چه جروح - بخشيده است.تحرير الوسيله، ج 1، ص 124،1 .
4 - هرگاه در عضوي از اعضاي بدن زخمهاي متعددي باشد، دو صورت دارد: يا زخمها نزديك همديگرند و يا از هم فاصله دارند، اگر نزديك هم باشند، همه در حكم يك زخمند و اگر بعضي از آنها خوب شوند، شستن آن مقدار لازم نيست تا اينكه همه شان خوب شوند و اما اگر با فاصله از هم باشند، هر كدام حكم خودشان را دارند.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)، 7 . توضيح المسائل،854 .
5 - خون بيني جزء خون جروح به حساب نمي آيد ولذا از جهت اين خون بخشيده نيست، و اگر كمتر از درهم باشد حكم آن در بحث بعدي مطرح مي شود.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)،4 .
6 - اگر جايي از بدن يا لباس، كه با زخم فاصله دارد، به رطوبت زخم نجس شود، جايز نيست با آن نماز بخواند؛ ولي اگر مقداري از بدن يا لباس، كه معمولاً به رطوبت زخم آلوده مي شود، به رطوبت آن نجس شود، نماز خواندن با آن مانعي ندارد.توضيح المسائل،851 .
7 - بر كسي كه خون قروح و جروح در لباسش هست، مستحب است روزي يك بار آن لباس را شستشو دهد.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)،5 .
دوم: خون كمتر از درهم
خون كمتر از درهم اگر در لباس نمازگزار باشد، بخشيده است، چه از خود انسان باشد و چه از شخص ديگر، البته با چند شرط:.1 - از خونهاي سه گانه زنها (حيض، نفاس و استحاضه) نباشد، كه اگر يك ذره از آنها در لباس زن باشد، نمازش باطل است؛ البته نسبت به خون استحاضه، حضرت امام احتياط واجب دارند.2 - خون خالص باشد كه اگر رطوبتي از خارج به آن برسد و در آن مستهلك نشود و يامجموع به اندازه درهم يا بيشتر شود، بخشيده نيست و همچنين اگر چرك يا دارويي همراه خون باشد. و حضرت امام مي فرمايند: بنابر احتياط مستحب، از خون نجس العين و مردار اجتناب شود و از خون حيوانات حرام گوشت نيز، اجتناب نيكوست.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة) الثاني و 2 .يادآوري
1 - مراد از درهم، سطح درهم است، نه وزن آن وسطح درهم را، بعضي به اندازه گودي كف دست و بعضي به اندازه بند انگشت شست وعده اي به اندازه بند انگشت مياني و بعضي به اندازه بند انگشت سبابه گفته اند؛ ولي حضرت امام نظر آخر را اختيار كرده و مي فرمايند: از سطح بند انگشت سبابه كمتر باشد و در رساله فارسي (مسأله 848) فرموده اند: تقريباً به اندازه يك اشرفي و به تعبير يكي از فقها از پشت ناخن شست كمتر باشد.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة) الثانى.2 - اگر خون از لباس به طرف ديگرش سرايت كند: يا آن قسمت دو تا پارچه است مانند آستر و رويه، يا يكي است، اگر يكي باشد كه حكم يك خون را دارد و هر طرف كه سطحش وسيع تر است آن طرف حساب مي شود، مگر اينكه پارچه ضخيم باشد كه بهتر است احتياط شود؛ البته اين در صورتي بود كه خون به يك طرف بريزد و اما اگر خون به هر دو طرف بريزد، دو خون است، ولو در يك نقطه از دو طرف ريخته است، و اما اگر پارچه دو تا باشد، حكم دوتا خون را دارد و بايد هر كدام جداگانه حساب شوند، كه اگر مجموعشان از درهم كمتر باشد، آن وقت اشكالي ندارد.توضيح المسائل، 856 . تحرير الوسيله، ج 1، ص 124، 2 . و عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)،1 .3 - اگر در مقدار خون شك كند كه كمتر از درهم است يا به اندازه درهم، بنا بگذارد كه كمتر است، مگر آنكه قبلاً به اندازه درهم بوده و حالا نمي داند كمتر شده يا نه و همچنين اگر مي داند كه كمتر از درهم است، ولي شك دارد كه آيا از خونهاي استثنا شده است يا نه، در اين صورت هم بخشيده است.تحرير الوسيله، ج 1، ص 25،3 .
4 - اگر بدن يا لباس خوني نشود، ولي به واسطه رسيدن به خون نجس شود، اگر چه مقداري كه نجس شده، كمتر از درهم باشد، نمي توان با آن نماز خواند.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)، مسأله 4، و توضيح المسائل،859 .
5 - اگر اصل خونِ كمتر از درهم از بين برود، ولي جايش باقي بماند، هنوز حكم بخشيدگي باقي است.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)،5 .
6 - خون كمتر از درهمي كه غليظ است، بخشيده است، هر چند كه اگر رقيق بود به ندازه درهم يا بيشتر مي شد.عروة الوثقى، احكام نجاسات (فيما يعفي عنه في الصلاة)،7 .