لطفا منتظر باشید ...
پيشگفتار
روشن است كه جز به (نور هدايت) الهي نمي توان راه دشوار هدايت را شناخت و از وادي ضلالت واوهام نجات يافت وبه رستگاري رسيد، و اين نور هدايت تنها و تنها، در قرآن كريم است وجز به حُسنِ نظر در اين صحيفه قدسي و فروغ پر تلؤلؤ تعاليم اهل بيت(ع) نمي توان در زمره هدايت شدگان راستين جاي گرفت.در چند سال اخير - كه به بركت انقلاب شكوهمند اسلامي و توجهات خاص مسؤولان محترم نظام، به تدريج غبار غربت و مهجوريت از اين يادگار جاويد پيامبر و ثقل اكبر الهي زدوده مي شود - شاهد آنيم كه بخش عظيمي از جامعه اسلامي از پير و جوان گرفته تا كودك و نوجوان هر يك به نحوي در پي انس با اين انيس نفيس و تمتع از اين درياي بيكران معارف الهي برآمده اند؛ ليكن بايد دانست كه پرداختن به علوم قرآن و قرائت و حفظ اين كتاب الهي و نيز پي بردن به گوشه هايي از معارف اين بحر ژرف ربوبى، به استناد آيه كريمه (لا يمسّه اِلا المطهّرون) جز به تحصيل مقدماتي ظاهري و باطني حاصل نمي شود، مقدماتي كه علاوه بر تطهير درون و فراگيري برخي از علوم، حفظ حرمت و رعايت آداب و احكام ظاهري مربوط به قرآن كريم را نيز شامل مي شود.علما و مراجع بزرگ وگرانقدر جهان تشيع نيز از ديرباز تاكنون در كنار كتب تفسيرى، عرفانى، اخلاقى، فقهي و اصولي خود كوشيده اند تا تكاليف ظاهري و آداب و وظايفي را كه هر مكلّف در رابطه با قرآن كريم ملزم به رعايت آنهاست در كتب فقهي خويش متذكر شوند. اما از آنجا كه احكام مربوط به قرآن كريم درلابلاي كتب فقهي و رساله هاي عمليه مراجع عاليقدر، غالباً به صورت پراكنده و در ضمن مباحث و ابواب مختلف فقهي آورده شده است، نياز به گردآوري مجموعه اي از احكام كه به طور خاص وظايف ما را در ارتباط با اين كتاب شريف معين سازد احساس مي شد. در كتابي كه پيش رو داريد سعي شده تا با تفحصي نسبتاً وسيع، در لابلاي كتب فقهى، رساله هاي عمليه، حواشي و استفتاهاي برخي از مراجع معاصر، مجموعه اي را گرد آوريم كه به نحو كاملتري جوابگوي اين نياز جامعه اسلامي به ويژه قاريان، حافظان، استادان، دبيران و معلمان قرآن كريم باشد.اين كتاب شامل فتاوي چهار مرجع بزرگ معاصر شيعه - آيات عظام حضرت امام خمينى، گلپايگانى، اراكي و خوئي (رحمهم الله) - مي باشد. اين فتاوي به نحوي با قرآن مجيد ارتباط دارند. هر چند در مدت تدوين اين كتاب شاهد فقدان دو تن ديگر از اين مراجع بزرگ، يعني آيات عظام گلپايگاني و اراكي (ره) بوديم اما به دلايل زير كار تدوين و چاپ كتاب را متوقف نساختيم:.1-فتاواي مراجع ياد شده چنان نيست كه با مرور زمان از اهميت و ارزش علمي آن كاسته شود، بلكه مي تواند دائماً مورد توجه متخصصان و علاقه مندان قرآن كريم واقع شود.2-
تنظيم وفصل بندي احكام فقهي در اين كتاب، به نحوي صورت گرفته كه با توجه به نحوه دسته بندي و احياناً تغيير و تكميل بيشتر آن مي توان زمينه خوبي را براي تحقيقات تخصصي دقيقتر در زمينه احكام فقهي قرآن كريم براي حوزه هاي علمي و مراكز پژوهشي فراهم آورد و شايد بيجا نباشد اگر دركنار ابواب پنجاه و دوگانه فقهي بابي نيز به احكام فقهي مربوط به قرآن كريم اختصاص يابد.3-
بسياري از مكلفاني كه قبلاً مقلد يكي از مراجع فوق بوده اند (با استناد به فتواي مجتهد زنده خود مبني بر باقي ماندن بر تقليد ميّت)، هنوز برتقليد از مراجع سابق خود باقي مانده اند. فتاوي مراجع فوق براي اين دسته همچون زمان حياتشان معتبر است. همچنين كساني كه به جاي تقليد، راه احتياط را در پيش گرفته اند، مي توانند از اين احكام استفاده كنند.4-
با افزودن حواشي و جايگزين كردن فتاوي مراجع جديد، اين كتاب قابليت بهره برداري بيشتري خواهد يافت كه اميد است در چاپهاي بعدي اين كتاب، توفيق آن حاصل شود.در پايان چند نكته را براي معرفي بيشتر مجموعه اي كه خواننده گرامي پيش روي دارد، خالي از فايده نمي دانيم:.1) متن كتاب براساس فتاوي حضرت امام خميني (ره) تدوين شده و چنانچه در يك مسأله به اختلاف نظري از سايرمراجع عظام برخورد نموده ايم آن را به صورت پاورقي درذيل همان صفحه يادآور شده ايم.2) آدرس دقيق مسائل و استفتاها برطبق شماره اي كه هرمسأله در متن دارد، در پايان هر فصل ذكر شده است.3) تقسيماتي كه به صورت نمودار در خلال مباحث آورده شده، همگي مطابق با فتاوي حضرت امام (ره) تنظيم شده اند.4) پرانتزهاي داخل متن كه داراي شماره پاورقي مي باشند، بيانگر نظر اختصاصي حضرت امام (ره) درآن مسأله هستند.5) مطالب درون قلابها ( )، توضيحات و مثال هايي هستند كه جهت فهم بهتر مسأله بدان افزوده شده اند.6) جهت اختصار، در پاورقيها از ذكر عناوين، القاب و نام كامل آيات عظام خودداري نموده و تنها به نام مشهوراين بزرگان اكتفا نموده ايم.7) جهت تأثير بيشتر و احياناً تكميل بعضي از مطالب، درمواردي چند، به آخر بحث، حديث و يا احاديثي از ائمه معصومين (ع) را افزوده ايم.چنانچه اين كتاب جهت تدريس در محافل قرآني - خصوصاً آموزش مربيان وقاريان و حافظان قرآن كريم - مورد استفاده قرارگيرد لازم است به نكاتي چند توجه شود:.1-
چون يكي از اهداف مورد نظر درتدوين اين كتاب جمع آوري كامل فتاوي مربوط به قرآن كريم بوده از اين رو بر استادان محترم است كه با در نظر گرفتن سطح معلومات، شرايط سني و جنسي مخاطبان ونيازهاي آنها و نيز مدت دوره آموزش خود، بخشها ومسائل خاصي از كتاب را جهت تدريس و مابقي را به عنوان مطالعه آزاد به متعلمان معرفي نمايند.2-
استادان محترم مي توانند علاوه بر استفاده از نمودارهاي پاياني هر بخش، سؤالاتي را نيز طرح كنند و در اختيار متعلمان خود قراردهند.در ضمن لازم است از جناب آقاي هادي حجت كه كار تأليف را به عهده داشته اند و همكارانشان آقايان هادي رحيمي صادق، علي مختارآبادي و عبدالمجيد مجدي زاده كه در تنظيم مطالب و تكميل حواشي كتاب همكاري نموده اند و اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي كرمان كه با تشكيل انجمن علمي و فرهنگى، مقدمات تحقيق و پژوهش را فراهم نموده است و از مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميّه قم كه كار انتشار اين كتاب را به عهده گرفته اند؛ كمال تقدير و تشكر به عمل آوريم و توفيق روز افزون آنان را از پيشگاه قادر متعال مسألت نماييم. بديهي است تذكرات مشفقانه خوانندگان گرامي مي تواند بر غناي بيشتر اين مجموعه بيفزايد.
