گرفتن اجرت براي خواندن، نوشتن و تعليم قرآن - قرآن در آیینه احکام: احکام شرعی مربوط به قرآن مطابق با فتاوای مراجع تقلید نسخه متنی

گرفتن اجرت براي خواندن، نوشتن و تعليم قرآن

1-


اجرت گرفتن براي به جا آوردن واجبات عيني (مثل نمازهاي يوميه) حرام است (بلكه بنا بر احتياط، حكم واجبات كفايي نيز چنين است، مثل: غسل و كفن و دفن ميت)(4) و از جمله واجبات بر انسان، تعليم مسائل حلال و حرام است؛ پس جايز نمي باشد اجرت گرفتن بر آن؛ و اما اجرت گرفتن جهت تعليم قرآن و غير آن، مانند نوشتن و خواندنِ خط و جز آن اشكالي ندارد.

2-


اگر كسي را براي ختم قرآن اجير كنند، چنانچه با او شرط كنند كه قرآن را به ترتيب بخواند، عمل به شرط بر او لازم است، والّا بر اجير واجب نيست كه قرآن را به ترتيب بخواند، يعني از سوره (حمد) شروع كرده و به سوره (ناس) ختم كند؛ بلكه جايز است سوره ها و حتي آيات را بر خلاف ترتيب بخواند.(5) (مگر آن كه متعارف در ختم قرآن، موجب انصرافِ به ترتيب خواندن باشد، همان طور كه ظاهراً نيز چنين است.)(6)

3-


چنانچه اجير بفهمد كه (در ختم قرآن)، بعضي آيات را غلط خوانده است، يا آن كه خواندن بعضي آيات را فراموش كرده، اعاده همان آيات كافي است؛ اما چنانچه بعد از تمام كردن قرآن اجمالاً يقين كند بعضي از آيات را از نظر اعراب يا اداي حروف از مخرج و... غلط خوانده است (ولي نداند كه كدام آيات و كلمات بوده) (چنانچه اين اشتباهات ناچيزحساب شوند(7) بعيد نيست كه همان قرائت كافي باشد و اِعاده تمام قرآن بر او واجب نباشد، زيرا با اجاره، خواندن قرآن به نحو متعارف بر او واجب مي شود و معلوم است كه غالباً چنين اشتباهاتي از قاريان صادر مي شود؛ بلي چنانچه از ابتدا با موجر شرط كرده كه اصلاً غلط نخواند بايد قرائت را اِعاده كند. و همچنين است در اجيركردن براي نوشتن قرآن و اَمثال آن، بدين معني كه جا افتادن بعضي كلمات (8) يا حروف يا غلط نوشتن آن ضرري ندارد (در صورتي كه عمدي نبوده و بيش از حد معمول نباشد ولي با اين حال در صورت امكان اگر حرجي نباشد احوط تصحيح نمودن آن است.)(9)

4-


جايز نيست (10) اُجرت گرفتن براي تعليم حمد و سوره. همچنين جايز نيست اُجرت گرفتن بر تعليمِ ساير اجزاي واجب نماز، و ظاهراً گرفتن اُجرت بر تعليم مستحبات نماز جايز است.

5-


جايز است اجيرگرفتن پسربچه مميز از ولىّ اجباري او يا غير ولي او، مانند حاكم شرع براي قرائت قرآن و تعزيه و زيارات.

6-


اجيركردن شخص جُنُب، حائض، و نفساء براي قرائت (سُوَر) عزائم جايز نيست و اِجاره، فاسد است، زيرا اِجاره، به فعل حرام، تعلق گرفته است.

استفتاهايي از آيةاللّه العظمي گلپايگانى(ره)

7-


س: مرسوم است يك نفر باسواد را اجير مي كنند، تا قرآن و بعضي از كُتُب ديني را به اَطفال تعليم نمايد، آيا جايز است اولياي طفل اُجرت را از زكات مال خودشان حساب كنند يا نه.

ج: چنانچه كسي او را جهت تعليم قرآن به اطفال مؤمنين اجير نمايد، جايز است كه مالُ الاجاره را به عنوان سهم سبيل الله از زكات بدهد؛ لكن اگر او را فقط براي طفل خود اجير كند پرداخت اُجرت از زكوة مشكل است.

8-


س: كسي جهت روضه يا قرآن يا دعا يا استخاره قرار بگذارد فلان قدر اجرت مي گيرم، چه صورت دارد.

ج: اجرت گرفتن در مقابل عملي كه بر او واجب نيست مثلِ روضه يا قرآن يا استخاره يا دعا براي غير، ظاهراً اشكال ندارد.

9-


س: آيا جايز است مبلغي را به قرآن خواني به عنوان مزد داد تا يك قرآن براي امواتش ختم كند و قرآن خوان مي تواند بگويد من فلان مقدار مي گيرم و يك قرآن ختم مي كنم يا خير.

ج: مزدگرفتنِ قرآن خوان مانعي ندارد، بلي چنانچه او قربةًالي الله قرآن بخواند و شما هم قربةًالي الله وجه بدهيد بهتر است.