تنجيس و تطهير قرآن - قرآن در آیینه احکام: احکام شرعی مربوط به قرآن مطابق با فتاوای مراجع تقلید نسخه متنی

تنجيس و تطهير قرآن

1-


نجس كردن خط و ورق قرآن، حرام است (5)؛ و اگر نجس شود، بايد فوراً آن را آب بكشند. و اگر آب كشيدن ممكن نباشد واجب است آن را محو كنند. (و همچنين نجس كردن جلد يا غلاف قرآن نيز حرام است (6) و اگر نجس شود در صورتي كه بي احترامي به قرآن باشد بايد آن را آب بكشند.

2-


نجس كردن مساجد و مَشاهد مُشرفه و ضريحهاي مقدسه و به طور كلي هرچه كه شرعاً تعظيم آن واجب است - بطوري كه نجس كردن آن منافات با تعظيم آن دارد - حرام است. مثل تربت شريف حسيني بلكه تربت رسول اللّه و ساير امامان - صلوات الله عليهم - ، و نجس كردن كتابهاىِ حديثِ ائمه معصومين - عليهم السلام - در صورتي كه موجبِ هتك نباشد، بنابر احتياط واجب، و اگر موجبِ هتك باشد بنابر اقوي حرام است (7). و در تمامي اين موارد، وجوبِ تطهير، كفايي است.

3-


گذاشتن قرآن روي عينِ نجس مانند خون و مردار اگرچه آن عين نجس خشك باشد حرام است و برداشتنِ قرآن از روي آن واجب مي باشد.(8)

4-


گذاردن چيز نجس بر روي قرآن، اگرچه خشك باشد، در صورتي كه موجب بي احترامي باشد حرام است و ظاهراً گذاردن چيز متنجس بر روىِ قرآن در صورتي كه خشك باشد و موجب بي احترامي نيز نشود اشكالي ندارد(9) لذا شخص باوضو مي تواند در صورتي كه موجب بي احترامي نشود با دست متنجس، قرآن را مس نمايد، اگرچه انجام ندادن آن بهتر است. (خلاصه اينكه ملاك در حكمِ نجس و متنجس، صدقِ بي احترامي است (10) و هركدام از اين كارها اگر به قصد اهانت انجام شوند قطعاً حرامند.

5-


نوشتن قرآن با مركب نجس، اگر چه يك حرف از آن باشد حرام است (11)؛ و اگر از روي ناداني يا عمد نوشته شود در صورتي كه قابلِ محو است، بايد آن را محو نمود، و اگر قابل محو نيست - مانند رنگ چاپ - بايد تطهير شود.

6-


احتياط واجب آن است كه از دادن قرآن به كافر خودداري كنند؛ و اگر قرآن در دست اوست در صورت امكان از او بگيرند(12)

7-


اگر ورقِ قرآن يا چيزي كه احترام آن لازم است مثل كاغذي كه اسمِ خداوند يا پيامبر - صلي الله عليه و آله - يا امام - عليه السلام - برآن نوشته شده در مستراح يا چاه آن بيفتد، بيرون آوردن و آب كشيدن آن اگرچه خرج داشته باشد، واجب است و اگر بيرون آوردن آن ممكن نباشد بايد به آن مستراح نروند(13) تا يقين كنند كه آن ورق پوسيده است.

8-


وجوب تطهير قرآن، وجوب كفايي است. و اختصاصي به نجس كننده ندارد، هرچند كه مستلزم هزينه باشد. (البته حاكم شرع مي تواند نجس كننده را براي تطهير ملزم كند و در صورت احتياج به هزينه مالَش را در تطهير قرآن صرف كند.)(14)

9-


اگر قرآني كه نجس شده مالِ غيرباشد، در صورتي كه صاحب آن اِقدام به تطهيرش نمايد، تطهير بر ديگران جايز نيست، ولي در صورت اِمتناعِ مالك، بر ديگران واجب مي شود.(15)

10-


اگر كسي قرآن ديگري را نجس كند، ضِمانت نقصي كه به واسطه تطيهر آن حاصل مي شود(16) بر عهده نجس كننده است.