لطفا منتظر باشید ...
رهبران اصلى تبعيد گشتند. در اواخر 1963 قتل كارمند رسمى اصلاحات ارضى در استان فارشس
موحب اقدامات حاد تنبيهى بر عليه قشقائيها شد، كه به هر صورت به بقاياى روحيه استقال طلبى در
ميان طوايف خاتمه داد. اما دولت ايران به طور ملايمى نگران فعاليت ضد رژيم تنى چند از قشقائيها كه
اكنون در حال تبعيد در اروپا به سر مى برند، مى باشند.
اعراب
در حدود 400/000 عرب زبان عمدتاہ در استانهاى خوزستان و فارس و در حاشيه خليج فارس
زندگى مى كنند. اعراب كشورهاى حوزه جنوبى خليج فارس و عراق به لحاظ پيوستگى شان به
مذهب تسنن، زبانشان، داشتن خانواده ها و ساير وابستگيها با اعراب ايران تفاوت زيادى دارند. اين
جمعيت هدف تبيلغات توسعه طلبانه اعراب بوده است كه از ناصرالقاع شده ولى اخيراہ بيشتر از عراق
القاء مى شود.
افراط گرايى تبليغاتى عراق بر عليه شاه و دولت ايران، فقدان يك شخصيت عراقى با جاذبه و جلال
ناصر، بدنامى بعصون حتى در ميان ديگر اعراب، و سختگيرى عراق در مورد مسلمانان ايرانى " هر
چند هم شيعه " كه اخيراہ از عراق رانده شدند، همه اينها دست بدست هم داده اند تا مساعى ايران را
براى سركوب تمايلات تجزيه طلبى در بين جمعيت عرب نشين خود به ثمر رساندند. اين، بعلاوه
گذشت زمان بدون رويدادهاى جدى، به از بين رفتن تدريجى نگرنى ايران درباره مشكلات امنيتى
ناشى از جماعت عربش كمك مى كند.
ساير گروههاى مهم نژادى
قبايل لر كه بسيار به بختياريها نزديك هستند، بزرگ نيستند و تقريباہ مرز مشتركت نواحى غربى
بختيارها را اشغال كرده اند. آنها به مدت طولانى از لحاظ سياسى غير فعال بوده اند. در پهنه جنوب
شرقى ايران در حدود 500/000 بلوچى در استان نسبتاہ ابتدايى و دورافتاده در سيستان و بلوچستان
زندگى مى كنند و عمدتاہ به كار پرورش چهارپايان اشتغال دارند. دولت ايران كار مهمى براى كمك به
توسعه اين منطقه با وجود نگرانيهاى موجود انجام نداده است و اين نگرانيها عمدتاہ از زمان شروع
جنگ هند و پاكستان همراه با تلاشهاى خارجى براى تحريك ملى گرائى بلوچها بوده است، و اين امر
مى توانست دولت ايران را مجبور به توجه بيشتر به اين منطقه بنمايد. درحدود 300/000 تركمن با
نژاد مغولى و لهجه تركى، نواحى گرگان و شمال شرقى مرزى را اشغال كرده اند.
در بين اقليتهاى مذهبى، مهمتر از همه سنى ها هستند كه در حدود 10 % جمعيت
مى باشند. اگر چه احساسات شديدى بين جماعت شيعه و سنى وجود دارد، از آنجا كه سنى ها هميشه
در مجموعه هاى جدا بين گروههاى نژادى مانند كردها، اعراب، بلوچى ها و تركمن ها زندگى مى كنند،
نزاعهاى مذهبى، غير معمول است.
ساير اقليتها قابل توجه مذهبى ونژادى شامل حدوداہ 75000 يهودى است كه عمدتاہ در تهران و
اصفهان زندگى مى كنند و سوابقى طولانى در ايران دارند ولى تقريباہ از زندگى سياسى به دور بوده اند.
در حدود 100/000 ارمنى مسيحى كه در شمال غربى نزديك به ارمنستان قديم در شهرهاى بزرگ
" مخصوصاہ تهران و اصفهان " ، و در حدود 700/000 آسورى و مسيحيان نستورى وجود دارند كه در
بيشتر قسمتهاى اطراف درياچه ئ رضائيه در شمال غربى ايران زندگى مى كنند. بهائيان ايران كه از
يهوديگرى تغيير آيين داده اند توسط دولت ايران در اختناق به سر مى برند، شايد دولت اين عمل را به
عنوان باج به ملاها كه بهائيگرى كرداند به عنوان بدعتى در دين اسلام به شمار مى آورند، انجام مى دهد و
شايد هم بخاطر نسبت دادن فعاليت سياسى به بهائى هاست.
21 شماره سند
15 مارس 7791 42/21/55 تاريخ:
فساد در ايران
سند شماره 21محرمانه
15 مارس 7791 42/21/55
ادارى غير رسمى
جناب آقاى رابرت بيلز
وزارت امور خارجه
اداره امور خاور نزديك / ايران، واشنگتن
باب عزيز
ضمن آن كه پرونده يك ايرانى ر امرور مى كردم، مرجع اين گزارش سفارت تهران يعنى تهران 5018
مورخ 0، ژوئن 1972 را پيدا كردم. ظاهراہ پيوست D اين گزارش ليست دلالان و نفوذ فروشان است كه
توجه مراجلب كرده است.
اگر براى شما امكان دارد از اداره ئ بايگانى مركزى يك نسخه 501 A را بگيريد و براى من بفرستيد.
با تشكر فراوان
با بهترين آرزوها
راجرسى. بروين
مشاور سفارت در امور اقتصادى و تجارى
سرى
تاريخ: ژوئن 7791 8/4/65
از: امور خاور نزديك / ايران
به: تهران، براى آر. بروين
مرجع: نامه بروين به بيلز، مورخ 15 مارس 77
چنان كه مشاهده خوهيد كرد، پيوست D وجود ندارد. متاعسفم، ظاهراہ اين كل نامه ئ هوائى است.
آر. بيلز
سرى
تاريخ: 0، ژوئن 2791 03/3/15
از: سفارت آمريكا تهران، 501A
به: وزارت امور خارجه
جهت اطلاع: كنسولگرى تبريز و خرمشهر
موضوع: فساد در ايران مشكلى براى شركتهاى آمريكائى
خلاصه: كارهايى كه در غرب فساد " پاورقى: از كلمه " " فساد " " در اينجا استفاده شده تانشان داده شود كه در
آمريكا فساد به چه نوع اعمالى گفته مى شود. همان طور كه بدفعات در اين نمه ئ هوائى ذكر مى گردد،
بسيارى از ايرانيان، بعضى و يا تمام اين اعمال فساد را نمى دانند. " ناميده مى شود، در سرتاسر تاريخ
ايران مورد قبول و استفاده بوده است. تغيير روحيه ئ تكنوكراتها و بازرگانان و حساسيت رهبران
سياسى و شاه نسبت به اين مسئله، سبب به وجود آمدن شرايط مبهم و در حال نوسانى شده ست كه
مقبول بودن و كاربرد فساد راايجاب مى كند، ليكن تلاشهائى درجهت عدم تاعييد و اصلاح كردن اين
وضع صورت گرفته است. اين نامه ئ هوائى به بحث پيرامون مشكلاتى مى پردازد كه اين وضعيت براى
شركتهاى آمريكائى در انيحا به وجود آورده اند و چنين نتيجه گيرى مى كند كه شركتهاى آمريكايى را
وادار سازد كه از انجام اين گونه اعمال اجتناب ورزند و آنها را در مسائل متعددى كه اين مسئله پيچيده
و ظريف را به وجود مى آورد، يارى دهد.
شركتهاى آمريكائى به محض ورود به ايران متوجه مى شوند كه روشهاى گيج كننده ئ غير رسمى و غير
قانونى بر روابط با دولت ايران و حتى ديگر شركتها حاكم است. بعضى از اين روشها به مفهوم ايرانى
آن جزئى لاينفك بودن و فساد برانگيز تلقى نمى شود. وجه تمايز بين روشهاى لازم و قابل قبول و
روشهاى غيرقابل قبول " البته غيرقابل قبول در بعضى از محافل و گروههاى ايرانى " بسيار نامشخص و
بسهولت قابل چشم پوشى است. مفاهيم اعمال قابل قبول و غيرقابل قبول درايران عبارتند از:
الف كارچاق كن: اين فرد هميشه كارمند شركتى است كه از وى استفاده مى كند. وى مقامات دون
رتبه و عاليرتبه ئ دولتى را كه از نظر شكرت مهم هستد مى شناسد و مى تواند با استفاده ئ صحيح از هدايا،
تملق و سپاسگزاريهاى ناچيز كارى كند كه در اخذ تصميمات و كاغذبازيها سرعت ايجاد نمايد. در
صحنه ئ تجارى ايران وى چهره اى كاملاہ آشنا و پذيرفته شده است.
ب - مشاور: حقوق اين شخص معمولاہ توسط شركتى كه از وى استفاده مى كند پرداخت مى گردد و
دفتر بسيار مجللى نيز در اختيار وى قرارداده مى شود تا كارهاى خودش را، اگر كارى داشته باشد، و
كارهاى مربوطه به شركت رادر آن انجام دهد. شركت ممكن است او را به دليل شناخت كامل و نزديك
وى از مقامات بالاى جامعه و دولت ايران استخدام نمايد. اگر اين مشاور فردى صادق و مطلع باشد
براى شركت استخدام كننده كمك زيادى بود و اعتبار آن را بالا مى برد. چنانچه اين شخص به توصيه ئ
يكى از ادارات يا وزارتخانه هى ادولت ايران كه براى شركت حائز اهميت است، در شركت مزبور به
كار گرفته شده باشد چندان مثمرثمر نيست. البته خانواده هاى يا پارتيهاى اين شخص كه از نظر
سياسى با نفوذ هستند از آن وزارتخانه خواسته اند كه كارى براى وى دست وپا كند. شركت ملى نفت
ايران نيز چند تن از اين افراد را در شركتهاى نفتى آمريكائى و كنسرسيوم به كار گمارده است.
شركتهاى آمريكائى اغلب براى كار " " روابط عمومى " " بودجه هاى هنگفتى در اختيار مشاورين فال خود
قرار مى دهند. بخشى از اين بودجه براى پذيرائيهاى مشروع و ديگر مخارج مصرف مى شود، ولى بقيه ئ
آن به صورت رشوه مورد مصرف قرار مى گيرد. البته مشاور از قضاوت خود در دادن اين رشوه ها بهره
مى گزد تا شركت نيز به نوبه ئخود بتواند ادعا كند كه از طرف آن رشوه اى پرداخت نشده است.
ج - نفوذ فروشان: اين افراد خود به سطح بالاى اجتماعى و سياسى ايران را به فروش مى گذارند.
مهمترين نفوذ فروشان ادعا مى كنند كه با وزرا و اعضاى خانواده سلطنتى و آقاى علم، وزير بار، و
شخص شاه در ارتباط نزديك مى باشند. بعضى ازشركتهاى
