رفتار مسلمانان
از منظر انديشه اسلامى ، پس از قوانين الهى و رهبرى صالح ، مردم ، ركن سوّم نظام اسلامى را تشكيل مى دهند و (قيام و اقدام مردمى ) از اهداف نهايى نظام دينى محسوب مى شود:(لَقـَدْ اَرْسـَلْنـا رُسـُلَنـا بـِالْبـَيِّنـاتِ وَ اَنـْزَلْنـا مـَعـَهـُمُ الْكـِتـابَ وَالْمـيـزانَ لِيـَقـُومَ النـّاسُ بِالْقِسْطِ...)(حديد : آيه 25)قـطـعـا مـا رسـولان خـويـش را بـا دلايـل روشـن فـرسـتـاديـم و هـمـراه آنـان كـتـاب و مـيـزان نازل كرديم تا مردم به برپايى عدالت قيام كنند.تـجـربـه نيز نشان داده است كه هرگاه مردم به آيين آسمانى گرويده وهمراه پيامبر الهى قيام كرده اند، تشكيل نظام دينى امكان پذير شده است . در صدر اسلام نيز پيامبر اسلام (ص )پس از گـرايـش مـردم و يـافـتـن پـايـگـاهـى مـنـاسـب ، اقـدام بـه تـشـكيل حكومت اسلامى نمود؛ از جمله اينكه مردم يثرب طى چند مرحله به حضور پيامبر شرفياب شده ، اعلام وفادارى نمودند كه مرحله دوم و سوم به (بيعت عقبه )معروف شد؛ در نخستين بيعت عـقـبـه ، دوازده تـن از يـثـربـيـان ـ ده نـفـر از طـايـفـه خـزرج و دو تـن از قـبـيـله اوس ـ در سال دوازدهم بعثت در كوهپايه اى در منا به ديدار پيامبر(ص )شتافتند و پس از پذيرش اسلام ، بـا آن حـضـرت پـيـمـان بـسـتـنـد كـه افـزون بـر مـراعـات احـكـام الهـى ، در كـارهـاى نـيـك از رسـول خـدا فـرمـان بـردارى كنند.(30) آنگاه پيامبر، مصعب بن عمير را همراه آنان به يثرب گسيل داشت تا معارف اسلام و قرآن را به ايشان بياموزد.(31)در سـال سيزدهم بعثت ، 75 نفر زن و مرد مسلمان براى انجام مراسم حج از يثرب وارد مكه شدند و پـس از انـجـام مـنـاسك حج ، در نيمه شب دوازدهم ذى حجه در همان كوهپايه منا با پيامبر ملاقات كردند و آن حضرت پس از تلاوت چند آيه از قرآن به آنان فرمود:من با اين شرط با شما بيعت مى كنم كه همانند زنان و فرزندانتان از من حمايت كنيد.آنـان شـرايـط پـيـامـبـر را پـذيـرفـتند و با مشورت ايشان ، دوازده نفر نيز به عنوان (نقيب )
برگزيده شدند تا هر يك بر گروهى نظارت كنند.(32)پس از انجام چنين بيعتى ، مسلمانان مكه به امر پيامبر راهى مدينه شدند و در مدتى كمتر از سه مـاه هـمـه مـسـلمـانـان بـه جـز عـدّه اندكى مكه را به سوى مدينه ترك كردند، پس از آن ، هجرت پيامبر(ص )صورت گرفت كه به تشكيل حكومت اسلامى در مدينه انجاميد.امـام خـمـيـنـى نـيـز پس از انزجار و اعراض ملّت مسلمان ايران از نظام طاغوتى شاهنشاهى و اعلام پشتيبانى از نظام اسلامى ، تصميم به تشكيل جمهورى اسلامى نمود و فرمود:(... مـن بـه پـشـتـيـبـانـى ايـن مـلّت ، دولت تـعـيـيـن مـى كـنـم ، مـن بـه واسـطـه ايـنـكـه ملت مرا قـبـول دارد [دولت تـعيين مى كنم ] ... دولتى كه ما مى گوييم ، دولتى است كه متّكى به آراى ملت است ، متكى به حكم خداست ...).(33)