تـشـيـّع اسـلامـى و تـرويـج حـقّ، ايـنـهـا مـتـّصـل شـده اند به يك سلاطينى و اين سلاطين را وادار كرده اند، خواهى نخواهى براى ترويج مـذهـب ، مـذهب تشيّع . اينها آخوند دربارى نبودند. اين اشتباهى است كه بعضى نويسندگان ما مى كـنـنـد. ايـنها اغراض سياسى داشتند، اغراض دينى داشتند. نبايد يك كسى تا به گوشش خورد كـه مـثـلاً مـجـلسـى ، مـحـقـّق ثانى ، نمى دانم شيخ بهايى رضوان اللّه عليهم با اينها روابط داشـتـنـد و مـى رفـتـنـد سـراغ ايـنـهـا، هـمـراهـى شـان مـى كـردنـد، خيال مى كردند كه اينها مانده بودند براى جاه و عزّت ، احتياج داشتند به اين كه سلطان حسين و شـاه عـبـاس به آنها عنايتى بكنند. اين حرف ها نبوده در كار. آنها گذشت كردند، مجاهده نفسانى كردند، براى اين كه اين مذهب را به وسيله آنها، به دست آنها ترويج كنند.

در يك محيطى كه اجازه مى گرفتند كه (شش ماه ديگر اجازه بدهيد كه ما حضرت امير را سبّ كنيم ...!) ايـنها در يك همچو محيطى كه سبّ حضرت امير اين طورها بوده و رايج بوده و از مذهب تشيّع هـيـچ خـبـرى نـبـوده و هـيـچ اسـمـى نـبـوده ، ايـنـها رفته اند مجاهده كرده اند. مردم آن عصر شايد اشـكـال بـه آنـهـا داشـتـنـد، از بـاب نـفـهـمـى ، چـنـانـچـه حـالا هـم اگـر كـسـى اشكال كند، نمى دانند قصّه را...

زمان ائمّه هم بودند. على بن يقطين از وزرا بود. در زمان ائمّه هم بودند. حضرت امير بيست و چند سـال بـه واسـطـه مصالح عاليه اسلام در نماز اينها رفت ، تبعيّت از اينها كرد، براى اين كه يـك مصلحتى بود كه فوق اين مسائل بود. ساير ائمّه هم گاهى مسالمت مى كردند. مصالح اسلام فوق اين مسائلى است كه ما خيال مى كنيم .(100)

محمد بن اسماعيل بن بزيع از امام رضا(ع )نقل مى كند كه فرمود:

خدا را در درگاه ستمگران ، كسانى است كه برهان و رهنمودهاى خويش را به وسيله آنها درخشان و نـورانـى مـى سـازد. آرى خداوند متعال چنين كسانى را از چنان تمكّنى برخوردار مى نمايد كه بـتـوانند در مقام حمايت از اولياءاللّه ، شرّ و ستم ظالمان را از آنان دفع نمايند و امور مسلمانان را به وسيله آنان به صلاح مى آورد.

ايـن گـونـه اشـخـاص ، پـنـاهـگـاه مـسـلمـانـان در بـرابـر عـوامـل زيـانـبـار هـستند و همه شيعيان نيازمند به آنان روى مى آورند و مؤ منان در سايه مساعى و مراقبت هاى ايشان ، از بيم و هراس ، ايمن هستند... .

شـهـيـد ثـانـى ضـمـن نـقل اين روايت و پس از بيان علّت نزديك شدن برخى علما به سلاطين مى افـزايـد:

بـا چنين توجيهى مى توان ميان رواياتى كه ورود در كار سلاطين را نكوهش ‍ مى كند و احاديثى كه ارتباط با سلطان و اهل دنيا را تجويز مى نمايد، جمع كرد.(101)

پرسش

1 ـ جايگاه فقه و فقها را با توجه به آيه 122 سوره مباركه توبه بيان كنيد.

2 ـ نقش عالمان دينى در حفظ و گسترش علوم اسلامى چيست ؟ 3 ـ مـهم ترين عامل موفقيّت پيشوايان دينى در تبليغ دين و جذب مردم به آن چه بود؟ توضيح دهيد.

4 ـ چرا يك رهبر و عالم دينى بايد زاهد و غير وابسته به دنيا و زخارف دنيوى باشد؟ 5 ـ نقش عالمان دينى را در جنبش ها و نهضت هاى شيعى به اختصار بيان كنيد.

درس ششم

انقلاب اسلامى و نهضت انتظار

انقلاب اسلامى ثمره انتظار

در عـصـر انـتـظـار حركت ها و قيام هاى فراوانى بر ضد ستمگران ، صورت گرفته است . اين حركت ها در زمان حضور امامان معصوم نيز كم و بيش رخ داده و مورد تاءييد آن بزرگواران قرار گـرفـتـه اسـت . در عـصر غيبت نيز اين گونه نهضت هاى رهايى بخش از طرف شيعيان و عالمان ربـانـى ، فراوان به چشم مى خورد كه در اين مسير به موفقيّت هايى نيز دست يافته اند؛ تا ايـن كـه ثـمـره آن همه پايمردى ها و جانفشانى هاى عالمان دينى و رشادت هاى امت اسلامى ، به خصوص مردم غيور ايران به ثمر نشست و انقلاب اسلامى كه ثمره خون هزاران شهيد سرافراز بود، به رهبرى بى نظير امام خمينى (ره ) به پيروزى رسيد و براى اولين بار در