ناكثين و قاسطين و مارقين
علي در دوران خلافتش سه دسته را از خود طرد كرد و با آنان به پيكار برخاست : اصحاب جمل كه خود آنان را ناكثين ناميد و اصحاب صفين كه آنها را قاسطين خواند و اصحاب نهروان يعني خوارج كه خود آنها را مارقين مي خواند ( 1 ) . فلما نهضت بالامر نكثت طائفة و مرقت اخري و قسط آخرون ( 2 ) . " پس چون به امر خلافت قيام كردم ، طائفه اي نقض بيعتكردند ، جمعيتي از دين بيرون رفتند ، جمعيتي از اول سركشي و طغيان كردند " . ناكثين از لحاظ روحيه پول پرستان بودند ، صاحبان مطامع و طرفدار تبعيض . سخنان او درباره عدل و مساوات بيشتر متوجه اين جمعيت است . اما روح قاسطين روح سياست و تقلب و نفاق بود .
1 - و قبل از آن حضرت ، پيغمبر آنان را به اين نامها ناميد كه به وي گفت : ستقاتل بعدي الناكثين و القاسطين و المارقين پس از من با ناكثين و قاسطين و مارقين مقاتله خواهي كرد . اين روايت را ابن ابي الحديد در شرح نهج البلاغه ، ج 1 ، ص 201 نقل مي كندو مي گويد اين روايت يكي از دلائل نبوت حضرت ختمي مرتبت است ، زيرا كه اخباري صريح است از آينده و غيب كه هيچگونه تأويل و اجمالي در آن راه ندارد . 2 - نهج البلاغه ، خطبه شقشقيه 3.