تأثير فرق اسلامي در يكديگر - جاذبه و دافعه علی (علیه السلام) نسخه متنی

و اگر به راستي در كتاب خدا حكم شود ما سزاوارترين مردميم به آن و اگر به سنت پيغمبرش حكم شود ، ما بدان اولي هستيم " . در اينجا اشكالي است كه مطابق اعتقاد شيعه و شخص اميرالمؤمنين ، ( نهج البلاغه ، خطبه 2 ، قسمت آخر ) . زمامداري و امامت در اسلام انتصابي و بر طبق نص است پس چرا حضرت در مقابل حكميت تسليم شدو سپس سخت از آن دفاع مي كرد ؟ جواب اين اشكال را ما به خوبي از ذيل كلام امام مي فهميم ، زيرا همچنانكه مي فرمايند اگر در قرآن درست تدبر و قضاوت شود جز خلافت و امامت او را نتيجه نمي دهد و سنت پيغمبر نيز به همين منوال است .

تأثير فرق اسلامي در يكديگر

مطالعه در احوال خوارج از اين نظر براي ما ارزنده است كه بفهميم چقدر در تاريخ اسلامي از لحاظ سياسي و از لحاظ عقيده و سليقه و از لحاظ فقه و احكام اثر گذاشته اند . فرق مختلف و دسته ها هر چند در چهارچوب شعارها از يكديگر دورند ، اما گاهي روح يك مذهب در يك فرقه ديگر حلول مي كند و آن فرقه در عين اينكه با آن مذهب مخالف است روح و معناي آنرا پذيرفته است . طبيعت آدمي دزد است . گاهي اشخاصي پيدا مي شوند كه مثلا سني هستند اما روحا و معنا شيعي هستند و گاهي برعكس .

گاهي شخصي طبيعتا متشرع و ظاهري است و روحا متصوف ، و گاهي برعكس . همچنين بعضي انتحالا و شعارا ممكن است شيعي باشند اما روحا و عملا خارجي . اين ، هم در مورد افراد صادق است و هم درباره امتها و ملتها . و هنگامي كه نحله ها با هم معاشر باشند هر چند شعارها محفوظ است اما عقائد و سليقه ها به يكديگر سرايت مي كند همان طوري كه مثلا قمه زني و بلند كردن طبل و شيپور از ارتدوكسهاي قفقاز به ايران سرايت كرد و چون روحيه مردم براي پذيرفتن آنها آمادگي داشت همچون برق در همه جا دويد .

بنابراين بايد به روح فرقه هاي مختلف پي برد . گاهي فرقه اي مولود حسن ظن و " ضع فعل اخيك علي احسنه " هستند مثل سنيها كه مولود حسن ظن به شخصيتها هستند ، و فرقه اي مولود يك نوع بينش مخصوص و اهميت دادن به اصول اسلامي نه به افراد و اشخاص ، و قهرا مردمي منتقد خواهند بود ، مثل شيعه صدر اول ، فرقه اي مولود اهميت دادن به باطن روح و تأويل باطن مثل متصوفه و فرقه اي مولود تعصب و جمود هستند