وحی و نبوت نسخه متنی

صفحه : 104 --> اخلاص و عبوديت كوشش كرده باشد ، به همان اندازه از يك سلسله الهامات و القائات بهره مند مي گردد وحي انبياء درجه شديد اين نوع معرفت است همچنانكه قرآن به ارزش قلم و كتاب و نوشته مكرر اشاره كرده و در مواردي به اينها سوگند ياد كرده است : " « ن و القلم و ما يسطرون »" ( 1 ) .

3- ابزار شناخت چيست ؟ ابزار شناخت عبارت است از حواس ، قوه تفكر و استدلال ، تزكيه و تصفيه نفس ، مطالعه آثار علمي ديگران در سوره مباركه نحل مي فرمايد :

« و الله اخرجكم من بطون امهاتكم لا تعلمون شيئا و جعل لكم السمع و الابصار و الافئدش لعلكم تشكرون »( 2 ) . خدا شما را از شكم مادرانتان بيرون آورد در حالي كه چيزي نمي دانستيد و براي شما گوش و ديده ها و ضميرها قرار داد ، باشد كه سپاس اين نعمتها را بدانيد و از اينها بهره صحيح ببريد . در اين آيه كريمه تصريح شده كه انسان برخلاف نظريه افلاطون ( 3 ) در ابتداي تولد ، فاقد هرگونه شناخت است و خداوند به انسان حواس را عنايت كرده است تا جهان را به اين وسيله مطالعه و

1- قلم / 1-

2- نحل / 78-

3- نظريه معروف افلاطون اين است كه روح انسان وجود قبلي در عالم " مثل " داشته و وقتي كه به اين جهان مي آيد ، همه چيز را مي داند ولي فراموش كرده ، بار ديگر كه در اين جهان با حقايق آشنا مي شود " تذكر " است نه علم جديد آنچه در اين آيه آمده با نظريه فطرت كه در قرآن آمده منافي نيست ، زيرا امور فطري به اصطلاح قرآن به اين معني نيست كه انسان در آغاز تولد يك سلسله امور را بالفعل مي داند ، بلكه به معني اين است كه جوهر انسان جوهري است در حال رشد و تكامل و در مسير زندگي علاوه بر آنچه از راه حواس كشف مي كند يك سلسله اصول اوليه برايش كشف مي شود كه تصور آنها براي تصديق قطعي و الزامي به آنها كافي است ، و اينكه در قرآن علاوه بر تعليم از " تذكر " نيز ياد شده است ، تذكر به فطرت است به اين معني كه گفته شد لهذا ميان آيات تذكر و آيات فطرت از يك طرف و آيه سوره نحل و بعضي آيات ديگر به آن مضمون تضاد و تناقضي نيست .