فاطمه، نمونه ى صائمات
يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ يَخافُونَ يَوْماً كانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيراً [دهر/ 7.] آن بندگان نيكو به نذر خود (سه روز روزه) وفا مى كنند و از روزى كه شرّ و سختى آن (همه ى اهل محشر را) فراگير است مى ترسند.ملاحسين كاشفى مى گويد كه جمهور مفسران شيعه و سنى اين آيه را در مورد نذرى مى دانند كه على (ع) و فاطمه (س) براى شفاى امام حسن و امام حسين عليهماالسلام كردند و پس از بهبودى به نذر خود وفا نمودند و سه روز روزه گرفتند [تفسير مواهب عليه يا تفسير حسينى، يك جلدى، چاپ پاكستان، ص 1330 و تفسير روح المعانى آلوسى، ج 29، ص 157.] و افطارى خود را به مسكين دادند و با آب افطار كردند.سيرت فرزندها از امّهات سيرت فرزندها از امّهات جوهر صدق و صفا از امّهات جوهر صدق و صفا از امّهات
فاطمه، نمونه ى متصدّقات
و َ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً [دهر/ 8 و 9.] و از روى محبت و علاقه، مسكين و يتيم و اسير را اطعام مى كنند. جز اين نيست كه شما را براى خدا اطعام مى كنيم و از شما نه پاداشى مى خواهيم نه سپاسى.بنابر روايت تفسير كشاف زمخشرى و تفسير ملاحسين كاشفى حنفى، اهل بيت نبوت خواستند افطار نمايند، مسكينى به در خانه آمد و آواز داد: يا اهل بيت نبوت، مسكينى ام از مسلمانان، مرا طعام دهيد تا حق از موائد بهشت شما را عوض دهد. اهل بيت نصيب خود را بدان مسكين دادند و به آب خالص روزه گشاده شب را گذرانيدند. ديگر روز روزه گرفتند و به وقت افطار يتيمى به درِ خانه آمد و سوال كرد و تمام طعام كه بود ايثار فرمودند. شب سوم اسيرى به سر وقت ايشان رسيد، خوردنيها به وى دادند. حق سبحانه اين آيت فرستاد كه: «يُوفُونَ بِالنَّذْر...».صدقه و اطعام اهل بيت از چند جهت حايز اهميت است:1. آنان چيزى براى افطار نداشتند، على (ع) مقدارى پشم از همسايه ى يهودى خود گرفت تا فاطمه ى زهرا (س) آن را در مقابل سه صاع جو بريسد و فاطمه (س) هر شب مقدارى از جوها را آسيا و خمير كرد و با آن نان پخت و آنان چنين افطارى را كه با زحمت بسيار فراهم كرده بودند صدقه دادند. [على امام المتقين، عبدالرحمن الشرقاوى، ج 1، ص 37.] 2. «عَلى حُبِّهِ» يعنى انگيزه ى آنان در دادن صدقه، محبت و دوستى خدا و بندگان خدا بود و از اين رو در راه دوست آنچه را كه برايشان بسيار دوست داشتى بود تقديم داشتند (وَاَنْفِقُوا مِمّا تُحِبُّون).3. به جاى اينكه بر مسكين و يتيم و اسير منت بگذارند و يا از آنها انتظار مزد و تشكر داشته باشند، اظهار داشتند: ما تنها براى طلب رضاى خدا شما را اطعام مى كنيم و از شما پاداش و تشكرى نمى خواهيم.مزرع تسليم را حاصل بتول مزرع تسليم را حاصل بتول مادران را اسوه ى كامل بتول مادران را اسوه ى كامل بتول
بهر محتاجى دلش آن گونه ساخت بهر محتاجى دلش آن گونه ساخت با يهودى چادر خود را فروخت با يهودى چادر خود را فروخت
فاطمه، نمونه ى صابرات
و َ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَريراً. و خداوند در برابر صبرى كه (خانواده ى فاطمه (س)) كردند بهشت و حرير پاداش داد.على (ع) مى فرمود: فاطمه ى زهرا يعنى عزيزترين عزيزان رسول خدا آنقدر از چاه آب كشيد كه اثر آن بر سينه اش باقى ماند و آنقدر با آسيا آرد كرد كه دستهايش پينه بست و آنقدر به نظافت خانه و آشپزى پرداخت كه به سختى و زحمت افتاد. [علل الشرايع، ص 361.] فاطمه ى زهرا (س) بعد از مرگ پدر، در برابر فراق جانسوز او و تقدم اصحاب بر على (ع) و گرفتن فدك از وى صبرى جميل و آموزنده كرد و در برابر اين صبر با شكوه، خداوند در آخرت بهشت و در دنيا كوثر و فزونى نسل و فدكهاى پهناور و بسيار در سراسر زمين به ذريه اش عطا فرمود كه در دفتر ششم به تفصيل خواهد آمد.صبر چون جسر صراط آن سو بهشت صبر چون جسر صراط آن سو بهشت هست با هر خوب يك لالاى زشت هست با هر خوب يك لالاى زشت
صبر مه را شب منور داردش صبر مه را شب منور داردش صبر گل با خار ازفر داردش صبر گل با خار ازفر داردش
خانه در غم ساز و با محنت بساز خانه در غم ساز و با محنت بساز مى طلب در عمر خود مرگ دراز مى طلب در عمر خود مرگ دراز
ظاهراً كار تو ويران مى كنم ظاهراً كار تو ويران مى كنم ليك خارت را گلستان مى كنم ليك خارت را گلستان مى كنم
فاطمه، نمونه ى ذاكرات
إِنّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً [دهر/ 10.] ما مى ترسيم از پروردگارمان در روزى كه رويها ترش و در نهايت سختى است.اهل بيت عصمت همواره به ياد خدا و آخرت هستند و اظهار مى دارند كه از پروردگارمان در روزى كه رويها ترش و در نهايت سختى است مى ترسيم.در احاديث شيعه و سنى آمده است كه فاطمه عليهاالسلام نزد پيامبر آمد و از آسيبى كه به واسطه ى آسيا كردن بر دستش وارد آمده بود شكايت كرد و از وى خدمتكارى خواست. پيامبر اكرم (ص) فرمودند: وقتى به رختخواب مى روى، 33 بار «سبحان اللَّه» و 33 بار «الحمداللَّه» و 34 بار «اللَّه اكبر» بگو و اين براى تو از هر خدمتكارى بهتر است. و فاطمه ى زهرا (س) از آن به بعد هيچگاه اين ذكر را ترك نكرد تا جايى كه به «تسبيح فاطمه» معروف شد. [صحيح بخارى، 69/ 6 و 7 و 80/ 11؛ صحيح مسلم 44/ 97 و 99؛ جامع ترمذى، 45/ 67؛ طبقات ابن سعد، 8/ 16؛ مسند احمد بن حنبل، ج 1، ص 80، 95، 105، 123، 136، 146، 153 و ج 3، ص 150 و ج 6، ص 298؛ مسند طيالسى، حديث 93؛ علل الشرايع صدوق، ص 366.]آن ادب پرورده ى صبر و رضا آن ادب پرورده ى صبر و رضا آسيا گردان و لب قرآن سرا آسيا گردان و لب قرآن سرا
گريه هاى او ز بالين بى نياز گريه هاى او ز بالين بى نياز گوهر افشاندى به دامان نماز گوهر افشاندى به دامان نماز