على اردلان
محرمانه
شماره سند ك 2677
تاريخ: 24 ژوئيه 2 - 79 مرداد 8531
از: سفارت آمريكا در تهران
د: وزارت خارجه در واشنگتن دى، سى
گزارشگر: مارك جانسون
موضوع: ديدار با وزير دارائى اردلان
1- تمام متن محرمانه است.
2- كاردار به اتفاق مقام ميهمان وزارت " خارجه آمريكا " به ديدار وزير
دارائى على اردلان در تاريخ 23 ژوئيه رفت. اردلان توسط معاون وزير
" دارائى " دكتر ابراهيم زاده، كه نقش مترجم را داشت، همراهى مى شد.
3- كاردار موضوع صحبت را با توضيحى در مورد فهم و پذيرش انقلاب
از سوى ما " آمريكائى ها " افتتاح كرد و گفت ما آماده همكارى با ايران در
كار بازسازى روابط خود هستيم و حاضريم در مناطقى كه ايران
احساس مى كند كه ما مى توانيم نقشى ايفا كنيم تشريك مساعى به عمل
آوريم. كاردار گفت كه ما داراى منافع و علائق مشتركى همچون روابط
بازرگانى هستيم كه در اين مورد مى توانيم در امر پاكسازى كمك نمائيم.
4- اردلان در پاسخ به ملاقات كنندگان اظهار داشت كه بررسى تاريخى
نشان مى دهد كه ميان ايران و آمريكا روابط مفيد و طولانى وجود داشته
است. خاطرات آمريكائى هايى كه در اوايل انقلاب مشروطه ايران در
اين كشور همكارى مى كردند، مورد تكريم ايرانيان است. اردلان با
علاقه
تمام در مورد دكتر جردن آمريكائى كه در بناى كالج البرز مساعدت كرد
و در آنجا ايرانيان زيادى اولين تجربه آموزش عالى را به دست آوردند
صحبت كرد. همين طور ميهن پرستانى، ايرانى، اشخاصى چون "موگان
شوستر" و "هوارد باكسرويل" را در تبريز كه با آمال مردم ايران همدردى
كردند، به خاطر دارند. وى با لحن موافقى گفت اين روابط گذشته بر آينده
اثر خواهد داشت. اردلان اظهار اميدوارى كرد كه گروه جديد نمايندگان
آمريكا احساسات مشابهى نسبت به ايران داشته باشند.
5- سپس به موضوع ملى كردن بانكها توجه شد و وزير تاكيد كرد كه
منافع خارجى مورد حمايت و احترام خواهد بود و گفت كه اين امر هم
جزع الزامات سنت اسلامى است و هم قانون دولتى. هنوز جدول زمانى
براى جبران اين امر تعيين نشده، زيرا دولت موقت، كه از طريق يك
كميته ويژه بين دولتى عمل مى كند فعلا" مشغول بررسى بانكهاى مختلف
است. ابراهيم زاده اضافه كرد كه اين كميته اينك در آستانه ادغام 36
بانك كشور به چند بانك بزرگ، كه شايد تعدادش به 5 يا 6 بانك برسد،
مى باشد.
6- سپس كاردار مسئله امكان احياى اطاق بازرگانى ايران و آمريكا يا
شوراى بازرگانى را به عنوان راهى كه اتباط " تجارى " ميان شركتهاى
آمريكائى و ايرانى را بهبود ببخشد مطرح ساخت. اردلان گفت كه او
موافق چنين عملى است هرچند كه مسئوليت امورى از قبيل اطاق
بازرگانى و شوراى تجارى با وزير بازرگانى است، اما وزارتخانه اردلان
تمايل خواهد داشت كه هر نوع پيشنهادى را كه در اين زمينه توسط
وزارت بازرگانى مطرح شود، حمايت نمايد. سوئال شد كه با توجه به افق
دورتر، آيا شخص وزير نقشى براى كميسيون مشترك پيش بينى
مى كند؟ كاردار توضيح داد كه نمى خواهيم فشار بر كميسيون وارد آوريم
ولى مى خواستيم نظر اردلان را بدانيم. وزير گفت كه فكر مى كند اين
ايده اساسا" خوب است، اما
نظر خاصى از لحاظ زمانى در اين مورد ندارد. اين موضوع محتاج
بررسى به وسيله دستگاههاى زيربط دولت موقت است.
7- كاردار قضيه شركت تلفن آمريكائى " ETG " را به عنوان نمونه آنچه كه ما
سعى داشتيم اجتناب كنيم، مطرح ساخت. وزير از اين مسئله به طور كلى
آگاهى داشت اما دخالت واقعى، در اين موضوع مورد منازعه، ندارد و
اميدوار است كه از طريق مذاكره مسئله حل شود نه از طريق دادگاهها.
پس از آن اردلان شروع به مطرح ساختن مطلبى نمود كه گويا پيام اصلى
او در اين جلسه بود " و آن اينكه " : آمريكا بايد از داشتن برداشتى يا اخذ
نتيجه اى در مورد ايران بر اساس شايعاتى كه در اروپا و آمريكا توسط
ايرانيانى كه هنگام انقلاب فرار كرده اند شايع شده است، اجتناب ورزد.
اردلان گفت كه اين اشخاص " ضد انقلابيون " سعى دارند كه اعتبار ايران
را با دروغ پراكنى سست نمايند. اردلان تائيد كرد كه "ما بدهى هاى خود
را تا آخرين پشيز پرداخت خواهيم كرد."
8- با عطف به اظهار نظر اردلان در مورد تصوير " چهره ايران " كاردار
درباره اخراج يوسف ابراهيم خبرنگار نيويورك تايمز اظهار تاسف كرد و
گفت كه اين نوع اعمال نمى تواند به بهبود جو كمك نمايد و چهره
انقلاب، در صورت ادامه اخراج روزنامه نگاران توسط ايران، خدشه دار
مى شود. اردلان بدون اينكه جواب مهمى بدهد موضوع را يادداشت كرد
و فقط گفت اين امر بايد با وزير خارجه مطرح شود.
9- هرچند كه اين جلسه از نظر مواد مورد گفتگو كوتاه بود، ولى با لحن
بسيار دوستانه برگزار شد. وزير يك چهره حرفه اى از خود نشان مى دهد
ولى علامتى از داشتن يك شخصيت نيرومند به دست نداد. ما گمان داريم
كه او براى دريافت راهنمائى به معاون فعال و ماهرش يعنى ابراهيم زاده
تكيه دارد. مثلا" ابراهيم زاده در مورد كاركرد كميته بانكى
و بازسازى شوراى بازرگانى مثبت تر به نظر مى آيد.
10- اظهارنظر: جلسه با يك يادداشت فارسى خاتمه يافت. هنگامى كه
داشتيم خارج مى شديم، ابراهيم زاده مقام وزارت خارجه آمريكا را به
كنارى كشيد و گفت كه وى دوستانى دارد كه آنها احتياج به رواديد دارند
آيا ما مى توانيم براى آنها كارى انجام دهيم؟
لينكن
لطفا منتظر باشید ...
