رضا صدر 3
شماره سند: 3788
تاريخ سند: 8 اوت 17 1979 مرداد 8531
گزارشگر: سنس
از: سفارت آمريكا در تهران
به: وزارت خارجه واشنگتن دى. سى. داراى حق تقدم
موضوع: ملاقات كاردار سفارت با وزير بازرگانى
1 كل مطلب محرمانه است.
2 در 6 اوت با رضا صدر وزير بازرگانى ايران ملاقات كردم. هدف من از اين
ملاقات به خاطر معرفى خودم و مشاور اقتصادى سفارت سنس و نكات ويژه اى با
درنظر گرفتن مناسبات دو جانبه ئ اقتصادى بين ايران و آمريكا در آينده بود. من
مى خواستم توجه رضا صدر را به اين موضوع معطوف نمايم كه در حال حاضر ما
با تعدادى مناسبات مثبت و منفى روبرو هستيم.
3 بدين منظور من توضيح دادم كه آمريكا مايل است دولت جديد كار كند
همانطورى كه قبلاہ به ساير اعضاى كابينه روى اين موضوع تاعكيد كرده ام و گفتم
كه براى به نتيجه رسيدن تلاشهايمان ما بايد اساس يك احترام متقابل را فراهم و
نقطه نظرها و مشكلاتمان را با يكديگر در ميان بگذاريم. و من خاطرنشان ساختم
كه ما در مورد نگاهدارى سهام هاى دولتى ايران كار كرده ايم و گفتم كه ما
مشتاقيم احيتاجات قطعات يدكى شما را برآورده كنيم و امور مربوط به ويزا را
انجام دهيم.
و من بر اين موضوع پافشارى كردم كه دولت آمريكا مايل است بداند كه
مشكلات رژيم جديد چيست و هم چنين گفتم كه تاجرهاى آمريكايى ما بايد
بدانند كه قوانين در رژيم جديد چيست و آنها تا زمانى كه اين قوانين مشخص
نشده نمى توانند به كار خود ادامه دهند.
4 سپس من به عنوان مثال مسئله ئ شرى و شيبانى را پيش كشيدم و گفتم كه اين
مسئله باعث بوجود آمدن مشكلاتى بين دو كشور شده، است و اين در حالى است
كه ارتباط دو جانبه مى تواند به اين مسئله كمك كند. آزادى جيمز شرى ما را
خوشحال كرد ولى از اينكه هنوز او نمى تواند ايران را ترك كند افكار مردم
آمريكا را برانگيخته است و شيبانى هم به خاطر دو مليتى بودنش درست است كه
هنوز مجازات نشده ولى در زندان است و اين مسئله هم به شكل ناخوشايندى
توسط تجار آمريكايى درباره ئ دورنماى ايران قضاوت مى شود.
5 رضا صدر در جواب گفت كه من آمريكا را بخوبى مى شناسم چرا كه قبل از
مراجعت به ايران و انتصاب به شغل جديد به مدت بيست سال مدير يك شركت
صادراتى در اسكراسدل بوده ام. و ديگر اينكه آمريكا مسئول آنچه كه در يكسال
و نيم گذشته اتفاق افتاده است مى باشد، چون پس از هر برخورد يك يا چند
سياستمدار آمريكايى كاملاہ از شاه حمايت مى كرده است.
او از نفوذ روزنامه هاى صهيونيستى در آمريكا سخن مى گفت و اظهار داشت كه
افكار عمومى مردم آمريكا را برعليه انقلاب ايران بر مى انگيزاند، و بيشتر از همه
از انتشار مقاله نيوزويك در مورد ايران ابراز تاعسف مى كرد " اين، امكان دارد
به خاطر اين باشد كه متن مصاحبه رضا صدر با مجله تايم در نيتجه ئ تصحيح روزنامه
نگاران منتشر نشده بود " ، پس از آن بحث طولانى ما بر سر نفوذ صهيونيست در
آمريكا
كه اين روزنامه ها به وسيله ئ هر ايرانى مطرح مى گردد نتوانست عكس آن را اثبات
كند.
7 او سپس گفت كه در جريان كار شوى و شيبانى تحقيق خواهد كرد. اما شايد با
مذاكرات بيشتر بتوانيم روابط تجارى ايران و آمريكا را قوى تر كنيم. رضا صدر
گفت كه طرح هر چيز در كميسيون مشترك زود است ولى شايد بتوانيم اتاق
بازرگانى و شوراى تجارى را دوباره به راه بياندازيم. ايده ها در قسمت تجارى در
اين مرحله خوب است و رضا صدر با پيشنهادهاى ما موافقت كرده كه در يك ماه
آينده براى نهار مهمان ما باشد.
8 به هنگام جدايى از وى پرسيديم كه آيا موضوع ملى شدن صنايع صحت دارد
و يا اينكه مربوط به گذشته است وى تنها اظهار اميدوارى كرد. پس از آن درباره ئ
جنرال موتورز پرسيدم و او با تاعكيد گفت كه سهميه ئ جنرال موتورز در ايران ملى
نشده است. ما متذكر شديم كه اين رفتار آنها با جنرال موتورز يك عامل مثبت در
روابط ما بود. و ما از پذيرايى آنها از نمايندگان جنرال موتورز بسيار سپاسگزار
هستيم. ولى باز خاطرنشان ساختيم كه تجربه ئ جى تى ئى از عوامل منفى در اين
زمينه است. ولى وقايع اخير اميدوار كننده تر مى باشد.
لينگن
64 شماره سند
سفارت آمريكا در تهران از:
وزارت امور خارجه آمريكا به:
16 اوت 25 1979 مرداد 8531 تاريخ:
ملاقات با طباطبايى معاون نخست وزير
صادق طباطبايى 1
شماره سند: 4419
تاريخ سند: 16 اوت 25 1979 مرداد 8531
گزارشگر: مترينكو
از: سفارت آمريكا در تهران
به: وزارت امور خارجه آمريكا
موضوع: ملاقات با طباطبايى معاون نخست وزير
1 تمام متن محرمانه است.
2 من با سخنگوى دولت موقت ايران طباطبايى معاون نخست وزير ملاقات
كردم تا درباره ئ اظهارات اخير ضد آمريكايى راديو و تلويزيون ملى ايران بحث
كنيم. طباطبايى در يك مكالمه ئ صريح و دوستانه مشكلات دولت موقت ايران را
با راديو تلويزيون ملى ايران مورد بحث قرار داد. مردمى بيان داشت و تقاضا كرد
كه سخنگوى رسمى حكومت آمريكا كوشش بيشترى براى حل سوعتفاهمهاى
كنونى بين آمريكا و ايران به عمل آورد و همچنين تقاضا كرد كه ملاقاتهاى
بيشترى با سفارت آمريكا صورت گيرد تا از بروز چنين مشكلاتى جلوگيرى كرده
و بر آن فائق آيد پايان خلاصه.
3 من با معاون نخست وزير صادق طباطبايى روز 13 اوت، براى بحث درباره ئ
اظهارات اخير ضد آمريكايى راديو تلويزيون ملى ايران و وزارت ارشاد ملى و
همچنين اظهارات ممكن معاون وزارت ارشاد ملى درباره ئ اينكه خبرنگاران
آمريكا اغلب جاسوس از آب در مى آيند و
سپس خبرنگار مى شوند ملاقات كردم. طباطبايى در پاسخ مدعى شد كه راديو
تلويزيون ملى ايران تحت نظر دولت است، واقعيت اين است كه دشواريهاى
بسيارى بين دولت موقت ايران و مديريت راديو تلويزيون ملى ايران وجود دارد.
طباطبايى افزود كه در واقع بازرگان نخست وزير قرار است ملاقاتى در همان
بعدازظهر در راديو تلويزيون ملى ايران داشته باشد، تا بكوشد مشكلات را كه
دولت موقت ايران با اين سازمان دارد حل و فصل كند.
4 طباطبايى ادامه داد كه راديو ملى ايران عقايد مختلف سياسى ابراز داشته است
از جمله اينكه بعضى از آنها را مى توان حملات عليه خود دولت موقت ايران
تلقى كرد. طباطبايى ضمن ارائه بحث درباره ئ اظهارات ضد آمريكايى راديو
تلويزيون ملى ايران و مطبوعات، توضيح داد كه احساسات ضد آمريكايى در ميان
مردم ايران هنوز بسيار شديد است و خبرنگاران اغلب دستخوش چنين احساساتى
مى شوند. به عنوان مثال طباطبايى سفر خود را به آلمان در چند ماه قبل ذكر كرد و
گفت دانشجويان ايرانى در آلمان از او نه تنها خواسته به خاطر تمامى مظالمى كه
شاه نسبت به ايران روا داشته است غرامت بپردازد. او گفت اگر اين دانشجويان كه
آنها را مى توان روشنفكران آينده ئ ايران به حساب مآورد و همه در حارج زندگى
مى كنند، چنين طرز تفكرى دارند چگونه مى توان انتظار داشت كه مردم عادى و
تحصيل نكرده احساسات ديگرى داشته باشند. طباطبايى ضمن كوشش براى
توضيح فشارهايى كه دولت موقت در معرض آن در قرار گفته و انجام وظيفه
مى كند عكس العمل اظهارات اخير خود را درباره لغو قراردادهاى مربوط به
آواكس و
لطفا منتظر باشید ...
