گفت و گو با دكتر ابرهيم يدى مشاور خمينى در 12 دسامبر - روشنفکرها نسخه متنی

پرداخت عيدى از اتومبيل خود بيرون كشيده اند.

قبل از اينكه بتواند نجات پيدا كند به شدت كتك خورد.

البته گزارش روزنامه تايم تهران مبنى بر اينكه معين فر به خاطر بيمارى قلبى در تهران در 20 اكتبر بسترى شده است با اين موضوع مغايرت شديد دارد.

ظاهراہ معين فر نخواهد توانست با وزير انرژى ونزوئلا، اوميرتو كالدرون ترتى ملاقات نمايد.

" تلگراف الف " 3 - " محرمانه " معين فر كه فارغ التحصيل از دانشگاه تهران در رشته ئ مهندسى راه و ساختمان است از يك دانشگاه ژاپنى نيز فوق ليسانس در رشته ئ زلزله شناسى اخذ نموده است.

بعضى از جزئيات شخصيتى وى هنوز به ما نرسيده است.

وى مدير بخش فنى سازمان برنامنه در سال 1968 بوده و رياست بخش تحقيق و استاندارد اين سازمان را از سال 1975 تا انقلاب عهده دار بوده است.

وى از فوريه 1979 به عنوان وزير برنامه و بودجه خدمت نمود تا اينكه در فوريه و مارس 1979 در سمت وزارت صنايع و معادن منصوب شد.

4 - " طبقه بندى نشده " معين فر پنجاه سال دارد و به زبانهاى انگليسى و ژاپنى صحبت مى كند.

5 - " محرمانه " از نظر فنى نزيه هنوز هم رئيس شركت ملى نفت ايران است، هنوز كسى به جاى او تعيين نشده است.

با وجود معين فر تقريباہ حيثيت وى بر باد رفته است و در تجديد سازمانى اخير نتوانسته قدرتى به دست آورد.

بعضى از دشمنان نزيه در نظر 13 دارند كه وى را به خاطر جناياتى كه در شركت ملى نفت ايران مرتكب به محاكمه بكشند و او ممكن است در حال حاضر در اختفا بسر برد.

در حال حاضر وى مورد علاقه نيست و كالدرون برخى نيز مايل است علاقه خود را نسبت به تماس با نزيه آشكار نسازد.

ونس 16 شماره سند هنرى پرشت از: امور خاور نزديك - ايران به: 13 دسامبر 8791 - 22/9/7531 تاريخ:

گفت و گو با دكتر ابرهيم يدى مشاور خمينى در 12 دسامبر

سند شماره يك دكتر ابراهيم يزدى - 1 واشنگتن تاريخ: 13 دسامبر 8791 - 22/9/7531 سرى - حساس يادداشت براى پرونده ها از: هنرى پرشت به: امور خاور نزديك - ايران موضوع: گفت و گو با دكتر ابرهيم يدى مشاور خمينى در 12 دسامبر 1978 در رستوران دومينيك من با رابرت هيرشمن از ATEW و دكتر يزدى مدت كوتهى با ماروين زدنيس، بدتوت هيرشمن، شام صرف كرديم.

يزدى كه يك شهروند آمريكايى است عازم هوستون براى اقامت يك روزه بود او در هوستون مشغول پژوهش در زيمنه ئ سرطان است.

او خمينى را از اوائل 1960 مى شناخته است.

يزدى يك ايده آليست خويشتندار و فوق العاده آرام است در ضمن اينكه بسيار مصر مى باشد.

من معتقدم كه او باهوش بوده و نسبت به خود شرافتمند است.

پاراگرافهاى زير خلاصه كننده نكات اصلى است كه در گفت و گوهاى ما مورد بحث قرار گرفته اند.

اظهار به رئيس جمهور در تاريخ 12 دسامبر: يزدى از اظهارت رئيس جمهور اظهار تاسف كرد زيرا اين اظهارت نشان دهنده ئ پشنيابى امل از شاه و تحقير مخالفين به ويژه خمينى بود.

او يقين نداشت كه آيا خمينى به انتقادات تلويحى و غير حقيقى رئيس جمهورى واكنش نشان خواهد داد يا خير.

خمينى درباره ئ خشونت: يزدى گفته كه به دنبال قتل عام هشتم سپتامبر " 71 شهريور " ايرانيان از خمين خواسته بودند كه اجازه دهد علهى شاه دست به اسلحه بزند.

خمينى خوددارى كرده بود ولى به آنها اجازه دده بود كه به پيش بينى لزوم مبارزه ئ مسلحانه در يك مرحله ئ بعدى اسلحه به دست آورند.

او " يزدى - مترجم " خاطر نشان ساخت كه اگر ارتش دست به سركوبى خشونت آميز بزند، خمينى ناگزير خواهد بود از مردم بخواهد كه مسلح شوند.

من از او درباره ئ " " سيل خون " " كه به خمينى نسبت داده شده است پرسيدم.

يزدى گفت كه او به يونايتدپرس گله كرده بود كه خمينى چنين ندائى براى خشونت و ويرنى عليه بانكها و سينمها و هتلها و غيره نمى كند؟ يزدى گفته كه خمينى جنين عملياتى را خواستار نشده است و بعضى از آنها كار ساواك بوه است.

او اذعان داشت كه كنترل شددى پيروانشان در ايران ممكن نيست، و اينكه خمينى بايد بعضى از مسئوليتها را به خاطر ويرانيهاى انجام شده بپذيرد.

من درباره ئ مسئوليت قتل كارمندان نظامى آمريكا پرسيدم.

يزدى بار ديگر تكذيب كرده گفت اينها كار خمنى نيست ولى به نوبه ئ خود پرسيد كه آيا آمريكائيهائى كه ارتش ايران را آموزش مى دهند و مجهز مى كنند مسئول مرگ ايرانيان بيگناه نيستند؟ موضع يزدى درباره خشونت اين است كه حكومت ايران مسئول قتل اشخاص بيگناه در ايران بوده است و قيام خمينى يك قيام غير مسلحانه اى است كه از خشونت حكومت صدمه مى بيند.

تظاهرات دهم يازدهم دسامبر: من از يزدى پرسيدم كه آيا گروه خمينى تظاهرات مسالمت آميز را يك شكست تلقى مى كند؟ بعضى ها معتقد بودند كه خمينى خواستار خشونت در روز عاشورا بوده و اينكه او تعهد كرده كه در آن روز شاه را سرنگون كند.

يزدى تكذيب كرده كه خمينى چنين اظهاراتى كرده باشد.

او گفت طرفداران آنها را در ايران اين تظاهرات را ترتيب داده بودند تا به جهانيان نشان دهند آنه قادرند انظباط مطلق نشان دهند و نظريات خود را به طور مسالمت آميز بيان كنند.

او معتقد بود كه اين مردم موفقيت عظيمى داشته اند.

يزدى گفت مخالفين دو راه بيشتر نداشتند: يا به سه كاخ راهپيمايى كنند يا اينكه به سوى يك مقصد بيطرف، كه طريقه ئ اخير را انتخاب كردند.

حكومت يك چنين حق انتخابى را نداشت اگر حكومت مى كوشيد مانع تظاهرات شود كشتار آغاز مى شد و ارتش قادر نمى بود بهم پيوسته باقى بماند.

من درباره ئ سازمان خمينى در ايران پرسيدم يزدى نخواست در اين باره صحبت كند ولى به طور گذرا به كميته ئ مركزى و هيئت هاى نمايندگى و وسايل مخابرات اشاره كرد.

جمهورى اسلامى: من پرسيدم اگر پيروان خمينى به قدرت برسند سرنوشت چهره هاى مسئولى مانند دكتر يگانه كه تنها نقص او اين است كه در حكومت شاه خدمت كرده است چه خواهد بود؟ يزدى گفت اگر چنين اشخاصى از نقطه نظرهاى ديگر پاك بوده و حاضر به كاركردن براى حكومت جديد باشند مسئله اى در ميان نخواهد بود.

شخصى مانند گنجى كه براى يزدى آشنا بود در فهرست اشخاصى كه ميليونها از ايران خارج كرده اند قرار داده شده است.

يزدى تلويحاہ گفت كه همين عمل كار گنجى را ساخته است.

من پرسيدم هيئت تجديدنظر اسلامى چگونه كار خواهد كرد؟ او گفت اقتصاددانان ايران ناگزير خواهند بود سيستم جديدى " مثلاہ كارمزد " بجاى نرخ بهره تهيه كنند او احساس اطمينان كرد كه چنين چيزى مى تواند باشد و افزود كه در معامله با كشورهاى خارج ايران بهره خواهد پرداخت و دريافت خواهد كرد.

و اما درباره ئ آموزش مختلط يزدى گفت اشكالى در ميان نيست و آموزش مختلط امكان پذير است او تاعكيد كرد كه مدتى طول خواهد كشيد و بستگى به آموزش مجدد مردم براى ساختن يك سيستم سياسى جديد براساس اصول اسلامى خواهد داشت.

اين سيستم مانند جامعه ئ قبيله اى در عربستان سعودى نبوده و در واقع در دنيا منحصر بفرد خواهد بود.

هنگامى كه شاه برود خمينى يك كابينه تعيين خواهد كرد كه يك حكومت موقت و انتقالى خواهد بود تا زمانى كه انتخابات يك حكومت پايدار ايجاد كند.

انتخابات مطلقاہ آزاد خواهد بود و اين يكى از عناصر برنامه ئ خمينى است.

جمهورى اسلامى همچنين از آزادى كامل نطق و مطبوعات و از جمله حق حمله به اسلام برخوردار خواهد بود.

شيعيان ترسى نخواهند داشت زيرا آنها مى دانند كه نيرومند هستند.

و اما روابط خارجى، جمهورى اسلامى با همه ئ كشورها در پى پيوندهاى حسنه خواهد بود و معذلك به آفريقاى جنوبى و اسرائيل نفت نخواهد فروخت.

من پرسيدم آيا ايران ممكن است براى كمك به اعراب در يك جنگ ديگر اعراب و اسرائيل سرباز به كمك اعراب بفرستد يزدى گفت خير و اما در باره ئ الحاق ايران به تحريك نفت اعراب؟ يزدى گفت نمى دانم.

يزدى درباره ئ كمونيستها گفت كه آنها در ايران اهميت سياسى ندارند.

او همچنين تهديد به مداخله ئ شوروى را بى اساس دانست.

و پذيرفت كه عراق عصبانى است براى آنكه اوضاع اجتماعى و سياسى عراق اين كشور را براى همين نوع حوادث كه در ايران روى مى دهد، آماده كرده است.

ما پرسيديم كه آيا هواخواهان خمينى تماسهايى با حكومت بيگانه مثلاہ عربستان سعودى يامصر دارند؟ او گفتندارند.

او حكومت ليبى را چنان ناقل معرفى كرد كه بدرد كمك به خمينى نمى خورد.

نظاميان: پس از شاه نيروهاى خمينى ژنرال هاى ارشد را اگر