صادق قطب زاده - 6
محرمانه
از: آژانس ارتباطات بين المللى، واشنگتن
به: سفارت آمريكا تهران، بلاواسطه
تاريخ: 7 آوريل 97 - 81/1/85
شماره سند: 7787
1- روز جمعه 6 آوريل، هرب ارب و من با آقاى اف - تروپرويچ وم باور،
وكيل واشنگتنى كه داراى آشنايى ديرين با صادق قطب زاده مدير راديو تلويزيون
ملى ايران بوده گفتگو داشتيم. آقاى وم باور نماينده ئ قطب زاده در سال 1961
بوده است، هنگمى كه او به خاطر تظاهرات ضد شاه و اعتصاب نشسته در سفارت
ايران در واشنگتن، دستگير شده بود. اين حادثه هنگامى اتفاق افتاده كه قطب زاده
در مدرسه خدمات خارجه دانشگاه جرج تاون دانشجو بود. اين دستگرى منجر
به اخراج قطب زاده از ايالات متحده آمريكا و محاكمه غيبى او در ايران و
محكوم به مرگ شدن او شد. قطب زاده و وم باور با يكديگر مكاتبه داشته به
تناوب در جريان همه ئ اين سالها همديگر را مى ديدند.
2- وم باور در دادن اطلاعات و نظريه عالى درباره ئ قطب زاده هر جه در چنته
داشت ابراز مى كرد. او معتقد است كه قطب زاده مردى بسيار باهوش و داراى
وقار اخلاقى و وجدان است او گفت قطيب زاده يك مردى در نظريات ميانه رو
است كه حاضر است قضاوتهاى معقول و فكر شده اى بر اساس واقعيات و منطق
بناميد. وم باور گفت: عليرغم موضوع ديرينه ئ ضد شاهى كه او داشته است قطب
زاده را دوست آمريكا مى داند.
3- موضوع وضع دكتر امينى با وم باور در ميان گذاشته شد تا
نظر او درباره ئ خط مشى احتمالى از طريق قطب زاده نسبت به امينى دانسته شود.
او توصيه كرد كه يك توضيح به دقتى تنظيم شده ئ اوضاع ممكن است در به دست
آوردن مساعدت قطب زاده براى ميانجيگرى به نفع امينى سودمند واقع شود. وم
باور معبتقد بود كه قطب زاده بيشتر از واقعيات مربوط به اوضاع متقاعد خواهد
شد تا از روى عواطف و احساسات.
4- به وم باور توضيح داده شد كه مفاد گفتگوهاى ما با او به پست گزارش داده
خواهد شد و وم باور موافقت كرد كه اين اسرار لحاظ او اشكالى ندارد.
رينهارت
75 شماره سند
1 اكتبر 1961 - مهر ماه 0431 تاريخ:
گزارش دولت ايران در مورد اسدلله مبشرى
اسدالله مبشرى
سرى
غير قابل رويت براى بيگانگان
كشور: ايران
موضوع: گزارش دولت ايران در مورد اسدلله مبشرى
تاريخ اطلاعات: 1 اكتبر 1961 - مهر ماه 0431
محل و تاريخ جمع آورى: ايران، تهران " 11 ژانويه - 2691 "
شماره گزارش: 5875 - TIN
تاريخ گزارش 13/ فوريه 1962، " دى و بهمن " 0431
تعداد صفحات: 3
مرجع: 0865، 2635 - TIN
منبع: مسئول اطلاعاتى ايران " C " با دسترسى به گزارشات مربوط به امور امنيتى
داخلى " نمره " ارزيابى محتوا: 3
در ذيل ترجمه ئ ويرايش گزارشى در مورد اسدالله مبشرى، رئيس بخش بازرسى
وزارت دادگسترى كه در سازمان امنيت و اطلاعات كشور " ساواك " در اكتبر
1961 تهيه شده است، آورده مى شود.
اسداله مبشرى 50 ساله و متاهل است. پنج فرزند دارد و در خانه خود واقع در
ابتداى سمت راست كوچه شاپور عليرضا، در خيابان پهلوى سكونت دارد. وى
تحصيلات ابتدايى و متوسطه را در تهران انجام داده و در 1935 از دانشكده
حقوق فارغ التحصيل شده در همين ساتل نيز به استخدام وزارت عدليه در آمد. او
كارمندى خود را در اداره ئ عدليه ئ يزد آغاز كرد و متعاقباہ ابتدار هب اصفهان و بعد
به شيراز منتقل شد. پس از آن به دلايل مذكور در زير به تهران انتقال
يافت و از آنوقت در تهران بوده است.
مبشرى به هنگام جنگ جهانى دوم يعنى در زمانى كه حزب " كمونيست " توده در
اوج قدرتش در سرتاسر كشور به ويژه در مراكز كار، بود در اصفهان خدمت
مى كرد. مبشرى كارگران كارخانجات اثفهان را تحريك مى كرد و توصيه مى نمود
كه آنها بايد كارفرمايان را از كارخانجات بيرون كنند، شوراى منتخبى براى
اداره ئ كارخانجات داشته باشند، دستمزدها و ساير هزينه هاى را از درآمد فروش
پرداخت نمايند، و اگر چيزى باقى بماند، آن را به كارفرمايان بدهند. " 1 "
تحريكات او منجر به اعتصابات گسترده در اصفهان گرديده، مقامات دولتى كه
مبشرى را يك عامل تحريك و مسئول اعتصابات كارگران مى ديدند، او را به
شيراز منتقل كردند. در آنجا نيز وى فعال بود و تلاش مى كرد كه روساى قبيل را
تحريك كند. فعاليت او توجه كنسول بريتاينا را در شيراز حلب كرد و وى
" كنسول " كوششهاى پنهانى مبشرى را به سفارت بريتانيا در تهران گزارش داد و
سفارت از اداره خارجه خواست كه مبشرى را به تهران احضار كنند و هيچ پست
و ماعموريت در جنوب به او ندهند. بالنتيجه، مبشرى به تهران منتقل شد و وظايف
جديد خود را در اينجا به عنوان معاون بازرسى دادگاه كيفرى به دست آورد و در
اين موقعيت به على اكبر موسوى زاده " متوفى " ، كه بعداہ وزير دادگسترى شد در
بررسى پرونده هاى مربوط به كارمندان راه آهن، و ارسال دادخواستى عليه حسين
نفيسى مدير كل سابق اداره ئ راه آهن، و ارسال دادخواستى عليه حسين نفيسى مدير
كل سابق اداره ئ راه آهن، به دادگاه كيفرى، كمك نمود. مبشرى نسبت به حسن
نفيسى ارفاق كرد و در نتيحه توانست مزاياى متعددى براى توده اى ها و يك شعبه
از اتحاديه شوراى مركزى در راه آهن كسب نمايد. " 2 "
مبشرى در سالهاى 1948 1947 از اروپا ديدن كرد و به هنگام اين ملاقات
بود كه دكتراى حقوق را در پاريس به دست آورد. پس از
بازگشت به ايران، به وى پست مهمى داده نشد تا اين كه عبدالعلى لطفى " متوفى "
وزير دادگسترى شد. متعاقب 21 ژوئيه 1952، وى بنا به دستور لطفى مدير
ادارى وزارت دادگسترى شد. در همان حال وى همچنين قاضى دادگاه عالى بود.
وقتى ژنرال فضل الله زاهدى نخست وزير شد و وزارت دادگسترى دريافت كه
مبشرى عضو حزب توده است، شغلش را از دست داد و ديگر تا 1955 پست
حساسى نداشت. در آن سال على امينى وزير دادگسترى شد و نورالدين الموتى
چند كلمه در تمجيد مبشرى نوشت و در نتيجه مبشرى رئيس بخش فنى وزارت
دادگسترى گرديد. " 3 " در اواخر وزارت محمد على هدايتى در دادگسترى،
مبشرى هم معاون بازرسى ديوان عالى شد. سرانجام ولى به وسيله الموتى وزير
فعلى دادگسترى، مدير كل بازرسى گرديد. مبشرى همچنين به عنوان مشاور
الموتى عمل مى كند و در كليه كميته هاى سرى و حساس وزرت دادگسترى
شركت مى نمايد. مبشرى يكى از اعضاى هيئت سرى در وزارت دادگسترى است
كه توسط الموتى تشكيل گرديده. " 4 " دوستان مبشرى شامل الموتى، الموتى، ولى
الله شهاب - فردوس 7 حسن صدر، " ناشر قيام ايران " فريدون توللى، احمد
هروى، شاهرودى و محمود بقراطى هستند. " 59
مبشرى در 1945 يك شبكه ئ اطلاعاتى براى حزب توده به وجود آورد تا بتواند
اطلاعاتى در مورد فعاليت سياسى مقامات سفارت بريتاينا در تهران به دست آورد.
وقتى انگليسى ها از اين شبكه اطلاع يافتند، آنها به محمود بامداد " متوفى " كه يكى
از عمال آنها بود و مقامى در وزارت دادگسترى محسوب مى شد، ماعموريت
دادند كه به نزد مبشرى برود و در صورت امكان راجع به عضويت در شبكه ئ
اطلاعاتى مذكرو صحبت كند تا بتواتند سفارت بريتاينا را در جريان فعاليت شبكه
قرار دهد. اتفاقاہ محمود بامداد توانست به عنوان يك عضو كارآموز
لطفا منتظر باشید ...
