روشنفکرها نسخه متنی

خبرنگاران آمريكايى به عنوان يك موضوعى كه روابط ما را ناراحت مى كند طرح كردم.

يزدى بااتهامات خود درباره توطئه در رسانه هاى جمعى ايالات متحده مبنى بر بد گويى از انقلاب ايران به اين مطلب پاسخ داد كه اكنون ديگر اين اتهامات براى ما اشناست.

بازرگان در اظهار نظر خود نسبت به مطبوعات كمتر حرارت نشان مى داد ملاقات با اين خاتمه يافت كه بازرگان خواستار اقدامات مشخص از جانب ما براى نشان دادن حس نى ت ايالات متحده نسبت به ايران شد من گفتم كه ما در اين راه كوشيده ايم و به كوشش خود در اين زمينه ادامه خواهيم داد ولى در ضمن خواستار شدم كه ايران بجاى اينكه بر گذشته تكيه كند و اعلام بدارد كه انقلابش براى چيست و عليه چيست به اينده نظر داشته باشد.

پايان خلاصه.

3- من ابتدا از بازرگان به خاطر پذيرفتن من به عنوان كاردار سپاسگزارى كردم و انرا نشانه تمايل دولت موقت ايران براى همكارى با حكومت ايالات متحده به منظور ساختن روابط دوجانبه اى كه واقعيات جديد را در نظر مى گيرد قلمداد كردم.

من احترامات فائقه و پر حرارت حكومت متبوع خود را شخصا براى او و دولت موقت ايران ابراز داشتم من به او گفتم ما مى خواهيم با ايران كار كنيم هرچند مادرك مى كنيم زمان وشكيبايى لازم است تا مناسبات متقابلا سودمند بين طرفين پرورده شود.

من گفتم ما اميدواريم كه در تعقيب چنين هدفى خويشتن دارى وتفاهم از هر دو جانب موربه نظرخواهد بود.

من گفتم كه به من دستور داده شده است بگويم كه ما حاضريم به هر طريق ممكن كمك كنيم كه به ثبات ايران و رفاه مردم ان خدمت كرده باشيم من به او گفتم كه من خوش بين هستم كه مى توانم در ساختن مناسبات بين خود پيشرفت داشته باشيم زيرا ميل مردم هر دو كشور اين است كه چنين كارى صورت گيرد.

من گفتم در حالى كه مشكلاتى داريم كه بايد حل شود، داراى منافع متقابل ادامه يابنده نيز هستيم و ما به نوبه خود تماميت ارضى واستقلال وثبات ايران راهمچنان كه قبل از انقلاب ازنظرآمريكامهم تشخيص مى داديم ،در دوران بعداز انقلاب نيز مهم تشخيص مى دهيم.

من حدودپايان ماه اوت به واشنگتن بازمى گردم، وخوشبخت خاهم بود، هرگونه پيامى اودارد همراه خودببرم.

4- بازرگان چنين پاسخ داد كه او از ديگران در دولت موقت ايران كه من با آنهاملاقات داشتم شنيده است كه من نسبت به دولت ايران وانقلاب اوتفاهم حسن نيت نشان داده ام.

اوبه ويژه از شنيدن سخنان من درباره پشتيبانى ازاستقلال وتماميت ارضى ايران استقبال كرد.

او نيز درباره برقرارى مجدد روابط دو جانبه حسنه بين دو كشورماخوش بين بود.

او گفت او واعضاى كابينه او همواره درباره مطلوب بودن همكارى با ايالات متحده توافق داشته اند وبنابراين حاضر هستند درزمينه هاى متعدد براى دفاع از مناسبات ايران با ايالات متحده با وجود جو ناشى از احساسات در دوران بعد انقلاب واتهامات درباره مداخله ايالات متحده در امور داخلى ايران قد برافرازند.

5- بازرگان گفت متاسفانه، از نظر ايران، ايالات متحده بهيچ نحو مثبتى پاسخ نداده است كه دولت موقت ايران بتواند اين پاسخ ها را براى نشان دادن شايستگى مناسبات خود با ايالات متحده آمريكا براى مردم ايران مورد استفاده قرار دهد.

او گفت شما فقط درباره مناسبات بهتر حرف زده ايد و ما تنها چيزى كه از شما شنيده ايم وعده هايى بيش نبوده است.

به عنوان مثال، او اطمينانهايى را كه سفير سوليوان و كاردار ناس مبنى بر اينكه لوازم يدكى تحويل خواهد شد برشمرد.

اوگفت "هيچ چيزى اتفاق نيفتاده است و نه حتى تاريخى كه چه موقعى مى توانيم انتظار داشته باشيم به ما داده نشده است.

همچنين مسئله تصفيه حسابهاى نظامى ايران نيز در ميان است.

او مدعى شد ايران درباره آنچه كه خريدارى كرده و پول آن را پرداخت كرده است، از سال 1966 صورت حسابى دريافت نكرده است.

بنابراين دولت موقت ايران نمى داند موقع مالى او در اين زمينه از چه قرار است.

در ماه فوريه ارقامى ارارئه شده است، ولى مواردى وجود دارد كه از 13 سال قبل تاكنون همچنان بلاتكليف و معوق مانده است.

6- با تغيير سخن به زمينه اى ديگر بازرگان گفت ما نيازهاى رواديدى ايران را رفع نمى كنيم حتى در مورد افرادى كه نياز به توجه پزشكى دارند.

بعضى از اشخاص كه نياز به عمل جراحى قلب باز دارند و ترتيب ملاقات براى معاينه پزشكى در ايالات متحده داده اند نتوانسته اند رواديد بگيرند.

در اين لحظه يزدى وارد گفتگو شده اظهار داشت كه دولت موقت ايران تحت فشار فزاينده قرار گرفته، تا اجازه بدهد دانشجويان براى تحصيل به اتحاد شوروى بروند، و اين كرى است كه دولت موقت ايران نمى خواهد انجام بدهد ولى كارى است كه ممكن است به آن تن دردهد " اگر ما رواديد براى تحصيل در آموزشگاههاى آمريكا ندهيم، البته اين موضوع گفته نشد " .

بازرگان گفت كه هم چنين مسئله كوتاهى ما در تعيين سفيرى به جاى كاتلر وجود دارد.

يزدى ادعاى خود را تكرار كرد مبنى بر اينكه كاردار شما به ما گفته است كه وزارت امور خارجه آمريكا بعد از 24 ساعت تصميم ما را پذيرفته است.

يزدى افزود كه بعدا" به آنها گفته شد كه براى تكميل روند اين كار تنها پنج يا شش هفته وقت لازم است.

7- من پاسخ دادم كه از صراحت لحجه بازرگان استقبال مى كنم بويژه به اين دليل بعضى از مطالبى كه او طرح كرد من خود قصد داشتم به ميان بگذارم.

من اطلاعى نداشتم كه ايران صورتحسابى براى خريدهاى نظامى خود از سال 1966 دريافت نكرده است صراحتا" بگويم من يك چنين استدلال را براى باور كردن دشوار مى دانستم.

من خاطر نشان ساختم كا در بحثهاى قبلى با يزدى وزير امور خارجه و رياحى وزير دفاع ملى درباره موقعيت پيچيده مناسبات عرضه تجهيزات نظامى در گذشته به تفصيل صحبت كرده ام.

من به او اطمينان دادم كه قصد ما متوقف ساختن جريان لوزام يدكى ضرورى به ايران نيست بلكه اين است كه با تمامى مناسبات سر و كار داشته باشيم به ترتيبى كه توانائى خود را براى فراهم كردن نوع مناسبات عرضه تجهيزاتى كه ايران ممكن است در آينده بخواهد، به خطر نيندازيد.

8- از طريق كوشش صبورانه ما به موقعيتى رسيديم كه اكنون مى توانيم تحويل لوازم يدكى خط لوله را از سر برگيريم.

اين موضوع به وزير دفاع ملى و وزير امور خارجه 2 هفته قبل ابلاغ شد و اكنون ما در انتظار اين هستيم كه ايران ترتيب حمل و نقل را بدهد تا تحويل انجام گيرد.

چنين محموله هوايى مركب از لوازم يدكى در جريان ماههاى اخير از طريق ترتيباتى كه بين مستشارى نظامى و نيروى هوايى شاهنشاهى ايران تهيه شده بود تحويل گرديد، علاوه بر اين ما حاضريم سفارشات جديد را در نظر بگيريم از جمله سفارش براى خدمات درجه گذارى كاليبرها براى كبرى و تاو.

من گفتم كه يك مامور با دست خود يك براى اين پرونده روز 13 اوت به ايران خواهد آورد.

9- من همچنين گفتم كه ما مصرا" خواستار ملاقاتى بين دولت موقت ايران و مستشارى نظامى و مامورين مربوطه سفارت درباره عرضه كالاهاى نظامى براى مدتى هستيم.

يك چنين ملاقاتى كه با روند كار سر و كار خواهد داشت به نظر ما كمك خواهد كرد تا تفاهم بهترى درباره اين موضوع پيچيده حاصل شود " بازرگان تلفنى تماس گرفت و به عقيده من با رياحى بود و پس از يك مكالمه كوتاهى موافقت كرد كه چنين ملاقاتى بايد صورت گيرد.

او و يزدى تاريخ 14 اوت را براى اين امر تعيين كردند و محل ملاقات در وزارت امور خارجه تعيين شد.

" درباره مسائى حسابدارى من به بازرگان گفتم كه روزهاى 24 و 22 اوت در واشنگتن جلسه اى براى رسيدگى به اين مسئله ويژه تعيين شده است و براى تدارك اين جلسه مقدار زيادى كار صورت گرفته است و ما خواستار شده ايم كه دولت موقت ايران يك نماينده براى شركت در آن بفرستد و به هر صورت مستشارى نظامى در آن نماينده اى خواهد داشت و مى تواند به مقامات دولت موقت ايران بعدا" گزارش دهد ولى ما معتقديم كه بسيار ارجح خواهد بود اگر نماينده دولت موقت ايران در اين جلسه حاضر باشد.

من از بازرگان خواستم كه اين مسئله را در نظر داشته باشد.

10- چه بازرگان و چه يزدى هر دو ظاهرا" درباره اينكه دادن ترتيب تحويل لوازم يدكى به عهده دولت موقت ايران است يكه خوردم.

يزدى پرسيد آيا ما اين اقدام را براى ايران تحويل نمى دهيم من توضيح دادم كه اين امر موبوط به بعضى موارد است و اينكه معمولا" عرف از اين قرار است كه خريدار خود ترتيب موضوع را بدهد.

من بار ديگر گفتم كه جلساتى كه من به آن اشاره كرده ام در كمك به دولت موقت ايران براى درك اين مسئله بسيار پيچيده كمك خواهد كرد و اصرار ورزيدم كه دولت موقت ايران علاوه بر شركت در جلسه مربوط به تعيين روالها شخصى را نيز به واشنگتن ارسال دارد.

11- من به آنگاه يك عده مسائلى را از جانب خودمان در ميان گذاشتم و خاطر نشان ساختم كه ما يك وعده كوچكى از هيئت نظامى در ايران نگه داشته ايم و اينكه قسمت اعظم آنهايى كه هنوز اينجا هستند سرگرم كوشش براى جمع و جور كردن دارائى هاى نظامى گذشته ما در