پاسخ به سؤ الات فلسفی و اعتقادی نسخه متنی

سـؤ ال :

آيـا ايـن نـسـبـت بـراى "پـيغمبر اسلام " (صلى اللّه عليه و آله ) شايسته است ؟ و واقعا آن حضرت به آسانى نمى توانست نفس خود را قانع كند كه در مقابل اوامر الهى سركشى نكند؟! آيـا اگـر ايـن آيـه نـازل نـمـى شـد و پـروردگار او را ماءمور به استقامت و پايدارى نمى فرمود ممكن بود كه "پيغمبر اسلام " (صلى اللّه عليه و آله ) استقامت را از دست بدهد تا شكسته نگردد؟! عـلاوه هـمـين عبارت ، يعنى امر الهى به استقامت در سوره "شورى " هم وجود دارد پس چرا "پيغمبر اسلام " (صلى اللّه عليه و آله ) از آن سوره شكايت نكرد؟ من گفتم :

ايـن را بـدانيد كه ما هم از تعبيرات زننده اى كه گاهى درباره "پيغمبر اسلام " (صلى اللّه عليه و آله ) در اين گـونـه كـتـب ديـده مـى شـود بـسـيـار مـتـاءسـّفـيـم و هـم مـى دانـيـم كـه سـؤ ال شـمـا از روى عـلاقـه بـه حـضـرت "رسـول اكـرم " (صـلى اللّه عـليـه و آله ) بـوده اسـت ولى در مـرحـله اوّل جـمـله اى را كـه بايد در نظر داشته باشيم اين است كه اگر از يك دانشمند و يا سخنگو مى شنويد كه جمله اى را خـلاف سـليـقـه جـنـابـعالى به زبان جارى مى كند و يا نمى تواند تفسير آيه اى را در يك كتاب مختصر كـامـلا نـقـل كـنـد، نـبـايـد از آن انـتـقـاد بـنـمـائيـد، بـلكـه بـايـد در مـرحـله اوّل كـامـلا آن را بـررسـى كـنـيـد، اگـر صـددرصـد آن جـمـله مـورد خـدشـه و اشـكـال بود اعتراض بنمائيد؛ من كه نمى دانم آن كتابى كه شما به آن اشاره فرموده ايد در چه شرايط و به چـه مـنـظور نوشته شده است و آيا اين جمله را در مقام اشكال به "پيغمبر اسلام " (صلى اللّه عليه و آله ) يادآور گرديده و يا منظور ديگرى داشته است .

بـه هـر حـال در تـفـسـيـر ايـن آيـه شريفه از "ابن عباس " روايت شده كه مى گفت :

پر زحمت تر از اين آيه بر "پيغمبر اسلام " (صلى اللّه عليه و آله ) آيه اى نازل نشده است .((42))

و در روايـتـى دارد كـه "پـيغمبر اكرم " (صلى اللّه عليه و آله ) فرمود:

"شيبتنى هود والواقعة واخواتهما". و در حواشى تفسير صافى از كعب الاحبار نقل شده كه مى گفته است :

"پيغمبر" (صلى اللّه عليه و آله ) را در خواب ديدم عرض كردم :

يا رسول اللّ ه از شما نقل مى كنند كه فرموده ايد:

"شيبتنى هود" يعنى :

سوره هود پيرم كرد.

فـرمـود:

بـلى گـفـتـه ام . عـرض كـردم چـه مـوضـوع از آن سـوره مـوجـب فرتوتى شما شده است ؟ فرمود:

آيه "فَاسْتَقِمْ كَم ا اُمِرْتَ" مرا پير كرده است .

آنـچـه در تـفـسـيـر آيـه بـايـد مـورد تـوجـّه بـيـشـتـرى قـرار بـگـيـرد اوّل روايـت ابـن عـبـاس اسـت (كـه از "امـام صـادق " (عـليـه السـّلام ) هـم بـه هـمـيـن مـضـمـون نقل شده است ).

دوّم روايتى است كه "پيغمبر اسلام " (صلى اللّه عليه و آله ) مى فرمايد:

"سوره هود و واقعه و مانند آن مرا پير كـرده اسـت " و امـّا خـوابـى كـه از بـعـضـى بـزرگـان نـقـل شـده اگـر چـه قابل توجيه است ولى اين قدر اهميّت ندارد كه ما آن را مورد بحث قرار دهيم .

استقامت يا بزرگترين رمز موفّقيّت بشر((43))

مقدّمتا بايد دانست كه يكى از شرايط رهبرى ، استقامت و پايدارى است .

"گوته " مى گويد:

"استقامت محكمترين رمز موفّقيّت و پيشرفت بشر است . رهبرى كه پايدارى را ترك كند، در واقع رهبريت خود را از دست داده است . كسى كه در عقائد و اعمال خود متزلزل است نمى تواند هيچ عملى را به پايان برساند".

دانشمندان بزرگ در بحث روانكاوى معتقدند كه تزلزل و كم استقامتى مخصوص روان ضعيف و مريض است و كسى كـه بـا زحـمـت مـى خـواهـد در خـود اسـتـقـامـت و پـايـدارى بـوجـود آورد بـايـد قبل از آن روح خود را معالجه كند تا برايش ثبات و استقامت در عقائد و كارها آسان گردد.

راه معالجه دانـشـمـنـدان پـيـسـيـگـولوژى (روانـشـنـاس ) مـعـتـقـدنـد كـه اگـر كسى بخواهد در هر كارى استقامت داشته باشد اوّل بـايـد اعـتـقـاد بـه صـحـّت آن عـمل را در خود ايجاد كند سپس بدون ترس و بيم آن كار را ادامه دهد تا رفته رفته استقامت و پايدارى در او ايجاد شود.