پاسخ به سؤ الات فلسفی و اعتقادی نسخه متنی

1 "امام صادق " (عليه السّلام ) فرموده است :

دسـتـور روزه بـراى ايـن صـادر شـده كـه مـسـاوات مـيـان تـوانـگـران و فقيران برقرار گردد. زيرا توانگران خودبخود درد گرسنگى را احساس نمى كنند تا بر مستمندان ترحّم كنند.

دو نكته روانى قابل توجّه در روايت نـكـتـه اوّل :

تـرديـدى نـيـسـت كـه اغـنـيـا و سـرمـايـه داران هـيـچ گـاه در حـال عـادى مـتـوجـّه ايـن نكته نمى شوند كه فقر وتنگدستى و گرسنگى تا چه حد انسان را ناراحت مى كند و در نـتـيـجـه قطعا اهميّتى به ناراحتى ديگران نمى دهند از ثروتى كه در اختيار دارند به آنها عطا نمى نمايند در اين موقع است كه فقرا از وضع ناراحت كننده خود به تنگ آمده دست به طرف جنايات گوناگون و بر پاكردن غوغاى مكتبهاى كمونيستى و غيره دراز مى كنند.
حـمـلات و خشم آنان به طرف ثروتمندان سرازير شده و نظم و امنيت عمومى را به خطر مى اندازند و از طرفى اغـنيا و قدرتمندان كه متوجّه بى قرارى فقرا نيستند و نمى دانند كه آنان به چه جهت ديوانه وار عليه آنها قيام كـرده و از حـدّ خـود تـجـاوز نـمـوده انـد از قـدرت و ثـروت خـود بـراى سـركـوب ايـن مـتـجـاوزيـن كـمـال اسـتـفـاده را نـمـوده و لذا هـمـيـشـه فـقـرا و ضعفا بايد پامال اغنيا و قدرتمندان گردند و يا بى نظمى و جـنـجـال ادامـه داشـتـه بـاشد. ولى از نظر پيشواى ششم شيعيان جهان اين نگرانى مهمّ اجتماعى با گرفتن روزه حل مى شود يعنى لااقل ثروتمندان با وجدان وقتى متوجّه ناراحتى گرسنگى شدند ديگر به خود اجازه نمى دهند كه با شكم سير بخوابند و همسايه فقيرشان سر بى شام به زمين بگذارد. زيرا آنان ديگر تلخى گرسنگى را چشيده اند:

لذا بـا مـخـتـصر دقّتى در حالات "انبياء الهى " (عليهم السّلام ) برايمان واضح مى شود كه هر كدام از آنها در دامـن پـدر و مـادر و يـا دسـتـگـاهـى كـه در نـاز و نـعـمـت غـوطـه ور بـوده انـد بـسـر مـى بـرده انـد، قـبـل از نـيـل بـه مـقـام پـيـامبرى ، خداى تعالى آنها را مبتلا به رنج و ناراحتيهاى گوناگون نموده تا در موقع زمامدارى با بصيرت بيشترى رعايت حال مردم را بكنند.

مـثـلا حـضـرت "يـوسـف " (عـليـه السـّلام ) كـه هـميشه در دامن پرمهر پدر بود و هيچگاه حضرت "يعقوب " (عليه السّلام ) كوچكترين خشمى نسبت به او روا نمى داشت .

در مرحله اوّل بايد مبتلا به دشمنى برادرانش گردد كه تا سرحدّ كشتن او را ببرند تا بداند اگر بى گناهى مورد خشم او واقع شد چه بر او مى گذرد.

سپس به بردگى با قيمت كمى به فروش مى رسد كه زشتى فروختن انسانى را به غلامى درك كند.

و بـعـد از آن او را بـه زندان تحويل مى دهند تا مزّه زندان را بچشد و بى جهت مظلومى را به زندان نيندازد و از حال زندانيان مطّلع باشد.

هـمـچـنـيـن سـائر انـبـيـاء كـه اگـر در تـاريـخ دقـّت شـود هـمـه آنـهـا قبل از نبوّت زمينه آمادگى براى پيغمبرى ايشان مهيّا مى شده است .

نـكـته دوّم :

شايد همه بدانند كه كوشش اسلام از ابتداء پيدايشش بيش از هر چيز اين بوده كه امتيازات طبقاتى را از بـيـن بـردارد (اگـر چـه مـكـتـبـهـائى هـم بـوده و هـسـتـنـد كـه هـمـيـن هـدف را دنـبـال مـى كـنـنـد ولى فـرق اسـلام بـا آنـهـا ايـن بـوده اسـت كـه آنـهـا متوسّل به قدرت گرديده و با فشار، مساوات ظاهرى چند روزه اى بوجود مى آورده اند و در نتيجه گاهى اساس امتيازات را در واقع محكمتر مى نموده اند.

ولى اسـلام بـوسـيـله دسـتـورات و قـوانـيـن عـاليـه اش تـحـريـك عـواطـف مـى نـمـوده تـا مـردم بـا كمال رضايت به مستمندان كمك كنند و در نتيجه رفته رفته فقير و غنى از لذائذ و ناراحتيهاى دنيا بطور مساوى برخوردار باشند.

مـسـلّم دسـتور روزه هم يكى از آن قوانين عاليه اى است كه مساوات را ميان افراد بشر بوجود مى آورد، يعنى اغنيا ولو بـراى چـنـد سـاعـت از نـاراحـتى دائمى فقرا يعنى گرسنگى برخوردارند و فقرا هم كه عموم افراد را ولو براى چند ساعت با خود همدرد مى بينند، طاقتشان بر گرسنگى بيشتر مى گردد كه گفته اند:

"البلية اذا عمت طابت " يعنى :