بیشترلیست موضوعات پاسخ به سؤ الات فلسفى و اعتقادى پيشگفتار التقاطى بودن تصوّف هندوستان و تصوّف ايران و تصوّف شيعه و تصوّف نتيجه گفتار آخرين نظريه تشريح روايات از دارو استفاده نكنيد يك مقايسه دقيق نظرات دانشمندان بزرگ روز جويدن غذا از نظر دانشمندان اسلام يك دين آسمانى راه اتّحاد و دوستى را بياموزيد راه اتّحاد و دوستى را بياموزيد عالم پس از مرگ نامه يك محتضر آخرين خبر نظريه اديان و ملل جهان يهود و جهان ديگر مسيحيت و عالم برزخ اسلام و جهان ديگر تقسيم روزى تقسيم روزى و ركود اقتصادى اقتضاى سياسى روز حساب احتمالات خطوط سر انگشتان منطق كليسا در معرفى خدا تفريح ، به تناسب افراد رفع نگرانيها چند فايده مهم از يك كار نظم و دقت مطالعه و بررسى و پژوهش كتب مضر و مفيد تفريحات سالم ديگر سر گرمى هاى سالم پاورقي توضیحاتافزودن یادداشت جدید
امـا سرگرمى درست بر عكس تفريح معنا مى دهد. اگر تفريح يك ضرورت حياتى است و عقلاً آن را براى بهره بردارى بيشتر از زندگى تجويز مى كنند، سرگرمى كارى است كه معمولاً بيهوده و بدون فائده بوده و جنبه وقت گذرانى و وقت كشى و اتلاف وقت را دارد.اگـر تـفـريـح ، انـبـسـاط خـاطـر و شـادى روح اسـت ، سـرگـرمـى بـاز داشـتـن قـواى فـكـرى از انـديـشـه و تـعـقـل ، و در نـتـيجه تضييع نيروهاى انسانى است ، و آنهائى كه مى خواهند مردم را از برنامه هاى زندگى دور سـاخـتـه و از مـسـئوليـت و تـعـهـد زنـدگـى بـر كـنـار سـازنـد؛ بـراى آنـهـا انـواع سـرگـرمـى هـاى مشغول كننده فراهم كرده و به اين وسيله آنها را سرگرم مى سازند.گرچه اين دو واژه اكنون به يك معنا استعمال مى شوند ولى دقت بيشتر در معانى آنها مطلب را روشن مى سازد.اسـلام دين سرگرم كننده نيست . اسلام با برنامه هائى كه وضع كرده تمام جهات زندگى را در نظر گرفته و به همه زواياى زيست انسان كاملاً توجه كرده است و اصولاً چون تفريح براى ايامى است كه انسان گرفته و خسته و كوفته شده باشد (كه شرحش كاملاً داده شد) اسلام اگر كارهائى را به عنوان تفريح و تنوع پيشنهاد كند باز نظرش جنبه هاى حياتى و فكرى است كه در سايه آن ، مصلحت هاى اجتماعى تاءمين شود.همانگونه كه در بخش "ساعتهاى فراغت " متذكر شديم ، تفريح هر كس نسبت به ديگرى فرق مى كند.مـمـكـن اسـت تـفـريـح عـده اى خـوش گـذران و عـياش كه جز هوسرانى از زندگى چيز ديگرى درك نكرده اند، مى خـوارگـى و هرزگى باشد و تفريح عده ديگر از جمله دانشمندان و علاقمندان به دانش ، كتاب و مطالعه باشد، كه به فرموده "على " (عليه السّلام ):"الكتب بساتين العلماء".كتاب باغ و بوستان دانشمندان است .تفريح و خوشى آنها در سير و تحقيق كردن در لابلاى كتب ، و بهره بردارى از علوم و حقائق است .تـربـيـت فرزند، و رسيدگى به وضع آنها، از بهترين امورى است كه مادران را مى تواند خرسند كرده و موجب سرور و شگُفتگى آنان گردد.مـمـكـن اسـت كـارى در نـزد اكـثـر مـردم تـفـريـح بـاشـد ولى در نـظـر يـك دانـشـمـنـد يـا فـرد مـتـفـكـر و عاقل جز وقت گذرانى و اتلاف وقت نتيجه ديگرى نداشته و مضر تشخيص داده شود.بـنـابـرايـن نمى توان گفت اسلام تفريح خاصى را به اين معنى كه اكنون وجود دارد پيشنهاد كرده و آن را به پيروان خود سفارش نموده است .خداوند متعال در قرآن مجيد مى فرمايد:"اَلا بِذِكْرِ اللّ هِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ".((163))ياد خدا مايه آرامش قلبهاست .اسلام با كارهائى كه به اصطلاح امروز تفريح است و موجب فساد اخلاق و فرسودگى روح مى شود به شدّت مـبـارزه كـرده و دربـاره قـارون كـه فـرد دنـيـا پـرسـت و سـودجـوئى بـوده و بـه امـور مـادى و دنـيـوى خوشحال گرديد و آنها را وسيله برترى خود بر ديگران قرار داده و به اين وسيله خرسندى زياده از حد نموده مى فرمايد:"لا تَفْرَحْ اِنَّ اللّ هَ لا يُحِبُّ الْفَرِحي نَ".((164))زياده از حد شاد مشو، خداوند شاد شوندگان به امور دنيوى را دوست ندارد.زيـرا فـرو رفـتـن در لذتـهـاى زودگـذر و بـى فـائده . انـسـان را از آرامـش واقعى كه ياد خداست باز مى دارد "مـسـابـقـه اسـب دوانـى و هـمـچـنـيـن مـسـابـقـه تـيـرانـدازى " در اسـلام بـه عـنـوان دو عـمـل مـمـدوح و پـسنديده به حساب آمده و در ترغيب مردم به اين دو مسابقه روايات بسيارى رسيده است . با آنكه پـيـشـواى اسـلام قـمـاربـازى و بـرد و بـاخـت را بـر پـيـروان خـود تـحـريـم نـمـوده و آنـان را از ايـن عـمـل بـرحـذر داشـتـه اسـت ولى در مـسـابـقـه اسب دوانى و تيراندازى شرطبندى و برد و باخت را امضاء نموده و قانونا آن را جائز شناخته است تا بدين وسيله تمايل تفوق طلبى و برترى جوئى مردم را تحريك كند و آنان را بـراى كسب افتخار و امتياز به رقابت يكديگر وادار سازد و در نتيجه بفنون اسب سوارى و تيراندازى تسلط كـامـل يـابـنـد((165)) زيرا در اثر مداومت به اين دو عمل مردم به دو امر ضرورى جنگى آشنا شده و در نتيجه به نفع مقاصد عاليه معنوى اسلام كه سعادت بشر است گام برمى دارند.اگر تيراندازى و اسب دوانى موجب تفريح و سرور مى شود نتيجه پرارزش و گرانقدرى دارد. براى بدن نيز مـفيد است . زيرا عضلات را به فعاليت وا مى دارد و باعث تقويّت جسم مى شود. و هم جنبه ورزشى دارد زيرا در ساعتهاى فراغت مايه وجد و سرور است ."رسول اكرم " (صلّى اللّ ه عليه وآله ) فرمودند:"علموا ابنائكم الرمى والسباحة ".((166)) به فرزندان خود تيراندازى و شنا بياموزيد.شـنـا نـيـز تفريح بسيار خوبى است . هم عضلات را به حركت در مى آورد و بدن را به فعاليت وا مى دارد و هم مـايـه شـادمـانـى و مـسـرت اسـت و روح را شاد مى گرداند، در ضمن شنا هم يكى از فنون جنگى است كه مردم با آموختن اين فن ، به استقلال خويش و حفظ نظام همنوعان خود بسهم خويش كمكى كرده باشند.