توضیح المسائل نسخه متنی

مىدانند، وعده ديگر مىگويند حرام نيست، آن عمل را انجام ندهد، واگر عملى را بعضى واجب وبعضى مستحب مىدانند، آنرا بجا آورد.

پس كسانيكه مجتهد نيستند ونمى توانند باحتياط عمل كنند، واجب است از مجتهد تقليد نمايند.

مسأله 2 - تقليد در احكام ياد گرفتن فتواى مجتهد است با التزام بعمل بآن واز مجتهدى بايد تقليد كرد كه مرد وبالغ وعاقل وشيعه دوازده امامى وحلال زاده و زنده وعادل باشد.وعادل كسى است كه با ملكه عدالت كارهائى را كه بر او واجب است بجا آورد وكارهائى را كه بر او حرام است ترك كند، وملكه عدالت عبارتست از حالتيكه وادار كند انسان را با طاعت وترك معصيت ونشانه آن اين است كه اگر از اهل محل يا همسايگان او يا كسانيكه با او معاشرت دارند حال او را بپرسند، خوبى او را تصديق نمايند ومجتهدى كه انسان از او تقليد مىكند - در صورت علم بمخالفت فتواى او با فتواى غير - بنابر احتياط واجب بايد غير، اعلم از او نباشد مگر آن كه فتواى غير اعلم موافق با احتياط باشد واعلم يعنى كسيكه در فهميدن حكم خدا از تمام مجتهد هاى زمان خود استاد تر باشد.

مسأله 3 - مجتهد واعلم را از سه راه مىتوان شناخت اول - آن كه خود انسان يقين كند، مثل آن كه از اهل علم باشد وبتواند مجتهد واعلم را بشناسد.

دوم - آن كه دو نفر عالم عادل، كه مىتوانند مجتهد واعلم را تشخيص دهند، مجتهد بودن يا اعلم بودن كسى را تصديق كنند بشرط آن كه دو نفر عالم عادل ديگر با گفته آنان مخالفت ننمايند سوم - انكه عده اى از اهل علم كه مىتوانند مجتهد واعلم را تشخيص دهند، واز گفته آنان اطمينان پيدا مىشود، مجتهد بودن يا اعلم بودن كسى را تصديق كنند.

مسأله 4 - اگر شناختن اعلم مشكل باشد مىتواند از كسى تقليد كند كه يقين بأعلم بودن ديگران از او نداشته باشد يا مخالفت فتواى او با فتواى اعلم معلوم نباشد.و اگر چند نفر در نظر او اعلم از ديگران وبا يكديگر مساوى باشند، بايد از يكى از آنان تقليد كند.ولى چنانچه يكى از آنان پرهيزكارتر باشد بهتر آنستكه از او تقليد كند.

مسأله 5 - بدست آوردن فتوى يعنى دستور مجتهد چهار راه دارد: اول