استفتائات نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

استفتائات - نسخه متنی

میرزا جواد تبریزی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

سئوال1111

حـيوان حلال گوشت را زنده وزن مى كنند , نصف را نفس و نصف ديگر را گوشت حساب
مى كنند و مى فروشند , آيا اين معامله درست است ؟

جواب
بسمه تعالى
مانعى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1112

حكم اسكونت ( چك ) چيست ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه چك واقعى باشد , يعنى صادر كننده چك به كسى كه چك را در وجه او نوشته بدهكار
باشد , فروش چك مدت دار به مقدار اقل به صورت نقدى مانعى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1113

خريد اجناس به صورت نقدى و فروش آن به صورت قسطى با تعيين مدت و سود معين چه
حكمى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
مانعى ندارد , لكن اگر بخواهد به فروشنده آن اجناس بفروشد ,نبايد معامله دوم را در معامله اول
شـرط كـنـنـد , به طورى كه بعداز انجام معامله اول هر يك از فروشنده و خريدار را اختيارداشته
باشند معامله دوم را انجام دهند يا ترك كنند , واللّه العالم .

سئوال1114

مـشترى را براى خريد اجناس و تعيين سود همراه آن وكيل ساختن چه حكمى دارد , مثلا
كسى از طرف فروشنده اى بايك ميليون تومان وجه وكيل مى شود تا جنسى بخرد و بعد ازتحويل ,
وجه آن كالا را قسط يندى مى كنيم ؟

جواب
بسمه تعالى
جـايـز اسـت شـخصى براى صاحب فروشگاه وكيل شود كه متاعى را براى او به نقد بخرد و بعد آن
متاع را از صاحب فروشگاه به نسيه خريدارى كند , واللّه العالم .

سئوال1115

مـعـامـلاتى كه در خريد و فروش يا اجاره باطل هستند , آياانجام دهنده آنها گناهكار هم
هست ؟

جواب
بسمه تعالى
در بيع خمر و بيع ربوى شخص هم گناهكار است و هم بايدپولى را كه گرفته به صاحبش رد كند
.

و در مـعـامـلات باطله ديگربايد عين مال را به صاحبش رد كند .

و در صورت مطالبه و عدم رد ,
ضامن مال و غاصب است .

و از جهت غصب گناهكار , واللّه العالم .

سئوال1116

شـخـصـى 60 شاخه لوله مى خواست و ما نداشتيم وتقاضاى او معادل 200 هزار تومان بود .

خريدار 150 هزارتومان را داد و رفت و ما هم آگاهى درستى از قيمت لوله نداشتيم .

خريدار پس از
يـك مـاه آمـده و طـلـب جـنـس مى نمايد .

در صورتى كه 70 هزار تومان بدهكار است آيا من بايد
لوله هارا به قيمت قبلى بدهم يا به مقدار پولش مى تواند طلب جنس كند ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه براى تحويل لوله ها مدت تعيين نشده بود و قيمت راطى كرده بوديد بر 60 لوله , و او
150 هـزار تـومـان را داده بود كه بقيه را بعدا بپردازد , معامله انجام شده لازم است , و بايد لوله هارا به
هـمـان قـيمت سابق به او تحويل دهيد .

بله اگر قيمت لوله هادر بازار در آن زمان بيش از مقدار
طى شده بود و شما خبرنداشتيد مغبون هستيد و حق فسخ داريد , اما زيادى قيمت بعداز معامله
مـوجـب خـيـار غـبن نمى شود , و نيز در صورتى كه شرط شده بود بقيه قيمت را در وقت خاصى
بپردازد و مشترى تخلف كرده , فروشنده حق فسخ معامله را دارد , واللّه العالم .

سئوال1117

خريدارى از يك شركت خريد مى كرده .

وكيل و ماءمورفروش شركت هم پانصد عدد جنس
تـحـويـل مـى داد و صـد عـددآن را بـه حساب مى آورد .

در واقع بقيه را خود برمى داشت .

اكنون
صـاحـبـان آن بـرخـى مـرده و فرارى يا بعضى هستند .

اگر به آنان گفته شود ناخوشايند است .

بفرماييد آيا :
ـ خريدار ضامن است يا وكيل فروشنده ؟
ـ ضامن قيمت روز خريد است يا قيمت فعلى ؟
ـ مى تواند قيمت را به شركت ندهد و به حاكم شرع يا مصرف ديگرى برساند ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر خـريـدار قـيمت اجناس را به وكيل تسليم نموده است وكيل ضامن است و اگر قيمت را به
وكيل تسليم نكرده است بايد قيمت ان را تسليم نموده و بر وكيل هم لازم است كه ثمن را تحصيل
وبه موكل خود تحويل نمايد و در اين صورت صاحب مال مى تواند به هر يك از ان دو رجوع كند .

و
چنانچه رساندن قيمت به صاحبان شركت يا ورثه و يا وكلاى آنها ممكن باشد , بايد به آنها بپردازند .

و لازم نيست در رساندن قيمت به آنها واقع رابراى آنها آنها بگويد , واللّه العالم .

سئوال1118

شخصى مالش را در اختيار كسى مى گذارد كه برايش بفروشد , او آن را مى فروشد , مثلا از
هزار تومان هشتصدتومان به او مى دهد , و به وى هم نمى گويد , آيا اين پول حرام است ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانكه مبلغ مزبور به مقدار اجرة المثل باشد , حلال است , و اگربيشتر باشد حلال نيست .

و بايد
مـقدار زايد را به صاحب مال ارجاع دهد .

و اگر صاحبان آن را نمى شناسد از اموال مجهول المالك
مـى باشد , و بايد به حاكم شرع مراجعه نمايد , و اگر مقدارمال زايدى كه گرفته نمى داند به قدر
متيقن اكتفا كند , واللّه العالم .

سئوال1119

شخصى خانه اى را به قيمت معين فروخته به نقد و مدت معين , آنان فقط مبلغ دو ميليون
تـومـان آن را قـرار گـذاشـتـه انـد تـاسـه سـال بـه مرور به فروشنده بپردازد , آيا تعيين نكردن
اقساطضررى به معامله دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر در معامله قرار گذاشته اند كه مقدارى از پول نسيه باشد و به اقساط باشد , بايد زمان و مقدار
اقساط تعيين شود و گر نه معامله باطل است , ولى اگر گفته اند كه نسيه تا سه سال وقت دارد به
نـحـوى كه مى تواند مشترى تمام مبلغ نسيه را تا آخرمدت تاءخير بياندازد معامله صحيح است .

و
اگـر مـعـامـله نقد بوده و بعد از آن فروشنده راضى شده قسمتى از ثمن به اقساطپرداخت شود ,
معامله صحيح است , واللّه العالم .

سئوال1120

بين دو نفر معامله اى مى شود به شرط اسقاط همه خيارات , ولى بنگاه شرطى را ضمن عقد
مى گنجاند كه هر يك واقولى كند , بايستى مبلغى را بپردازد , آيا معامله لازم است ياجايز , و مبلغ
مزبور چيست ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه به اين صورت قرار بگذارند كه هر يك از دو طرف اگرفلان مبلغ را داد مى تواند معامله را
فـسـخ كـنـد , بيع مذكورمشروط به خيار شرط است , و هر يك از دو طرف مى تواند بادادن مبلغ
مـزبـور معامله را فسخ كند .

در غير اين صورت بيع صحيح و لازم است و شرط مزبور فاسد است ,
واللّه العالم .

سئوال1121

زمين را فروختم .

و پس از دو هفته متوجه غبن فاحش درمعامله شدم بى درنگ به خريدار
گفتم كه مغبون شده ام و به اصل معامله راضى نيستم , ولى ايشان خود را مالك آن زمين مى داند
و بر اين امر اصرار مى ورزد .

چه بايد كرد ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنانچه احراز شود كه قيمت زمين در زمان فروش بيشتر ازمقدارى كه فروختيد بوده به طورى
كـه تـفاوت فاحش بود و خيارغبن را اسقاط نكرده بوديد , حق داريد معامله را فسخ كنيد .

واگر
بعد از فروش قيمت زمين بالا رفته و تفاوت فاحش پيدا شد ,و يا در صورت تفاوت فاحش در زمان
فـروش بعد از اطلاع برغبن راضى به معامله شديد و يا خيار غبن را قبلا اسقاط كرديد ,حق نداريد
معامله مزبور را فسخ كنيد , واللّه العالم .

سئوال1122

شخصى خانه اى را فروخته و در ضمن صيغه عقد بيع ,شرايطى را بر خريدار شرط نموده و
ضـمـنـا اسـقاط كافه خيارات هم ذكر شده , آيا در صورت تخلف شرط از ناحيه خريدار ,فروشنده
مى تواند اعمال خيار فسخ به خاطر تخلف شرطضمن عقد نمايد ؟

جواب
بسمه تعالى
خيار تخلف شرط ساقط نيست .

و اگر مشترى تخلف از شرايطكرد يا از بعض از آنها , بايع مى تواند
معامله را فسخ كند , واللّه العالم .

سئوال1123

مـبـلـغ يـك سـوم قـيمت جنسى را به فروشنده بيعانه مى دهد , و مى گويد : نفروش من
خريدارش هستم .

آيا معاطاة صدق مى كند و آثار بيع دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
در فـرض سـؤال چـنـانـچه بيعانه را به قصد خريد داده و طرف هم به قصد فروش گرفته معطاة
صدق مى كند و آثار بيع را دارد ,واللّه العالم .

سئوال1124

خريد و فروش اجزاى خوك تا چه اندازه نادرست است وكدام قسمت آن درست است ؟

جواب
بسمه تعالى
سـگ و خـوك و جـمـيع اجزا و توابع آن نجس است , و خريد وفروش ان جايز نيست , مگر اين كه
استحاله شده باشند ـ وهمچنين خريد و فروش ميته و مسكرات هم جايز نيست , واللّه العالم .

سئوال1125

نظرتان را راجع به خريد و فروش پول بيان فرماييد ؟

جواب
بسمه تعالى
فـروختن پول نقد به زيادتر از آن به صورت نسيه قرض ربوى است , و لو در صورت بيع باشد .

بلى
اگر پولها مختلف باشند ,مثالا ريال را به دلار نسيه بفروشد و لو به زيادى باشد , مانعى ندارد , واللّه
العالم .

سئوال1126

دو نـفر بيع معاملات مى كنند و بنا شد فردا جنس و بهاى آن تحويل شود .

يكى از دو طرف
معامله مى خواهد فسخ كند , آيا چنين حقى را دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه از تحويل تخلف نكنند حق فسخ ثابت نيست , واللّه العالم .

سئوال1127

شخصى منزل ده ميليون تومانى را به يك ميليون تومان به صورت بيع شرط فروخته تا در
وقت معين حق فسخ داشته باشد .

اگر سر موعد فراموش كرد فسخ كند و يا پولش حاضرنبود , آيا
بعد از آن تاريخ خيار غبن دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
خيار غبن ندارد , واللّه العالم .

سئوال1128

خريد نان از نانوايى كه به صورت عددى مى فروشند ,جايز است يا بايد وزنى شود ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر فروش نان به صورت عددى متعارف باشد اشكالى ندارد ,واللّه العالم .

سئوال1129

شـهـردارى خانه هايى را به نام فضاى سبز و خيابان و...خراب مى كند .

و بهايى هم به مالك
مى دهند .

اما اين مبلغ كه به وسيله كارشناس آنان تعيين مى گردد , با نرخ روز بسيارتفاوت دارد .

و آن وجه نيز نقد پرداخت نمى گردد , و يا گاهى ملكى جاى آن مى دهند كه ارزش ملك قبلى را
ندارد , آيا اين اشكال ندارد ؟

جواب
بسمه تعالى
بايد به رضايت مالكين يا ولى آنها معامله واقع شود , واللّه العالم .

سئوال1130

در ضمن عقد بيعى كه منعقد گرديده , طرفين كافه خيارات را من جمله خيار عيب را از
خود ساقط نموده اند , باتوجه به اين كه در هنگام معامله فروشنده تبرى از عيوب نكرده و در ضمن
خـريدار نيز قصدش فقط اسقاط حق انحلال بيع بوده نه اين كه در صورت وجود عيب در بيع حق
مـطالبه ارش را از خود ساقط نمايد .

با توجه به اين مساءله : آيا اسقاطخيار عيب شامل اسقاط حق
مطالبه ارش هم خواهد بود يافقط انحلال بيع گرديده است ؟

جواب
بسمه تعالى
در فـرض سـؤال بـنابر مشهور بين فقها حق مطالبه ارش براى خريدار ثابت است .

و حق انحلال و
فـسخ بيع ساقط است , ولى بنابر مسلك ما كه حق مطالبه ارش را در طول خيار فسخ قائل هستيم
بـا فـرض بقاى عين كه ظاهر سؤال است , حق ارش براى خريدار ثابت نيست و خيار فسخ را هم بر
فرضا اسقاط نموده است , واللّه العالم .

سئوال1131

خـريـد زمـين و تفكيك غير اصولى كه مطابق بااستانداردهاى شهر سازى و خيابان سازى
نـيـسـت , و رعـايت تراكم جمعيت نشده و به دور از چشم ماءموران شهردارى است .

و كوچه هاى
باريك آن موجب مزاحمت ساكنان آن محل است , آيا مردم حق اعتراض دارند ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه شخص مزبور در اطراف كوچه يك مترى بنا احداث نكرده به طورى كه افرادى كه زمين را
از او مـى خرند مى توانندبر كوچه اضافه كنند تا وسيع تر شود تفكيك مزبور فى نفسه مانعى ندارد ,
لكن بايد مقررات مراعات شود , واللّه العالم .

سئوال1132

خـريـدار جنسى را به صورت نسيه يا قسطى از فروشنده مى خرد و در مقابل چك يا سفته
مـى دهد و بعد همان جنس رابه صورت نقد به طرف مقابل ( فروشنده ) مى فروشد , البته كمتر از
قيمت خريد , حكمش چيست ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه معامله دوم در معامله اول شرط نشده باشد , به طورى كه بعد از معامله اول طرفين مخير
باشند كه معامله دوم راانجام دهند يا ترك كنند , مانعى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1133

خـريـدار جنس كم ارزشى را به قيمت گران و غير عادله مى خرد به شرطى كه فروشنده
مبلغى وام به صورت قرض الحسنه در اختيار او بگذارد , در اين صورت معامله چه حكمى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
مانعى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1134

خريدار خانه اى را از فروشنده مى خرد در حالى كه خانه اش به دليل وام در گرو بانك است
.

شرط مى كند , باقى مانده بانك نيز فروش آن را تا پرداخت همه بدهى جلوگيرى مى كند خريدار
بدهى را به بانك بپردازد , اين معامله چه صورتى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
در فرضى كه خانه را بفروشد بيع صحيح است , واللّه العالم .

سئوال1135

اجازه مى فرماييد اوراقى نظير چك و سفته به قيمتى بيشتر يا كمتر از وجه آنها به بيع حال
يا مؤجل خريد و فروش شود ؟

جواب
بسمه تعالى
مـبلغ چك و سفته واقعى , كه دين است بر عهده صادر كننده آنهاو چك و سفته سند مبلغ دين ,
فـروش مـبـلغ آنها كم تر از آن , نقداجايز است , ولى فروش آن مبلغ به مبلغ مدت دار اشكال دارد
,واللّه العالم .

سئوال1136

آيا اجازه مى فرماييد اسكناس رايج به صورت حال يامؤجل به مبلغ بيشتر فروخته شود ؟

جواب
بسمه تعالى
فـروش بـه صورتى كه هر دو مبلغ نقد و شخصى باشد , مانعى ندارد .

و اگر يكى نسيه باشد , جايز
نيست , واللّه العالم .

سئوال1137

حضرت عالى تحت چه شرايطى معاملات مديون غيرمحجور را نافذ نمى دانيد ؟

جواب
بسمه تعالى
بـر مـديـون جايز نيست كارى كند كه تمكنش از اداى دين در وقت مطالبه را سلب نمايد .

و اگر
معامله واجد شرايط در اموالش انجام داد معامله اش صحيح است , هر چند خلاف شرع مرتكب شده
است , واللّه العالم .

سئوال1138

بـنـده مـنـزلى را خريدم .

بعد از آن كه در آن جا مستقر شدم ,همسايه ها گفتند كه : اين
منزل غصبى بوده است .

نماز وروزه ام چه صورت دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانچه فروشنده بر منزل يد داشته , با آن معامله ملك مى شودو انجام نماز در آن مانعى ندارد ,
مـگـر بـه غـصـبى بودن آن اطمينان شود , و در اين فرض با معلوم نبودن مالك آن , بايد به حاكم
شرعى مراجعه نمود , واللّه العالم .

سئوال1139

شخصى مبلغى پول در اختيار كسى مى گذارد و وكالت مى دهد كه از طرف ايشان جنسى
را نقد بخرد آن را نسيه براى خود بردارد ؟

جواب
بسمه تعالى
اشكالى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1140

شـخصى جنسى را نقدا مى فروشد .

سپس همين جنس رانسيه و به قيمت بالاترى خود بر
مى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر معامله دوم در معامله اول شرط نشده باشد , اشكالى ندارد ,واللّه العالم .

سئوال1141

شخصى كه از مغازه اش جنسى را بدون تحويل به مشترى مى فروشد .

سپس همان جنس را
به صورت نسيه به مدت سرماه خود برمى دارد , چگونه است ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر مـعامله تعلق گرفته باشد , يعنى شخصى كه از قبيل مكيل وموزون است , بايد قبض بدهد
بعد خودش خريدارى كند , واللّه العالم .

سئوال1142

احـتـرامـا مـلـكى را ابتياع نمودم و پس از تخليه و پرداخت كليه وجوه آن منزل مذكور را
تـحـويـل گـرفـتـم بـعـد از گذشت يك ماه كه ملك مذكور را تصرف نمودم به يكى از دوستان
مـحـترم عرض كردم كه ملكى هست يك ميليون تومان زير نظر معماردر صورتى كه تمايل داريد
مـى تـوانـيـد شـريك شويد ايشان فرمودند : باشد البته نه وجهى پرداخت نمودند و نه داد وستدى
صـورت گرفت پس از گذشت حدود يك ماه ايشان مبلغ يك ميليون و سيصد هزار تومان بعنوان
سـهـم الشراكه على الحساب به اينجانب پرداخت كرد ملك مذكور را عند اللّه بيعش از يك ميليون
تـومـان زيـر قـيـمـت مـعـمار محاسبه كردم ونصف سهم الشراكه ايشان را به وى اعلام نمودم و
ايشان پذيرفت و مقرر گرديد تتمه باقى را نيز پرداخت نمايد پس ازچندى با مذاكره اى كه با ايشان
بـعـمل آمد مقرر گرديد ملك مورد نظر به مبلغ چهار ميليون تومان واگذار شود و اين كار نيزبا
موافقت ايشان صورت پذيرفت مبلغ يك ميليون تومان به ايشان از قيمت فروش پرداخت گرديد و
مـقرر گرديد حسابهاى فيما بين رسيدگى و تتمه آن پرداخت شود پس از چند روزايشان اظهار
داشتند كه بايستى شما ملك را به قيمت خريدخود در روز اول يعنى راءس المال محاسبه نموده و
به قيمت روز نيز شما ملك را تقبل نمائيد تكليف چيست ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنانچه در وقتى كه ايشان را شريك قرار مى داديد قيمت ملك رابا ايشان طى كرديد و ايشان هم
قـبـول كـرد هـمـيـنطور كه ظاهرفرض سؤال است قيمتى را كه با هم توافق كرديد ملاك است
وگفته ايشان در محاسبه قيمت خريد اثرى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1143

از پـولـى كه با فروش منزل مسكونى خويش بدست آوردم ,وسيله اى جهت كار در معادن
سـنـگ خريدم و آن را به شخص مؤمن و معتمد اجاره داده ام بدين شرط كه منافع حاصل از كاربا
اين وسيله مذكور را , بطور مساوى بين خودش و بنده تقسيم نمايد , آيا اين شرط صحيح است ؟ و
آيا تصرف در پولى كه تابحال بدين شكل بدست آورده ام جايز است ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانچه شرايط اجاره محقق شده و مقدار مال الاجاره مشخص شده و در ضمن عقد اجاره شرط
مذكور آمده باشد مانعى نداردو همچنين است در صورتى كه به صورت جعاله وسيله مذكوررا در
اختيار شخص ديگر قرار دهد , واللّه العالم .

سئوال1144

زمـيـنـى اسـت كـه سـند دارد .

اكنون قطعه زمين در دست كسى است كه عدوانى آن را
گرفته , چه بايد كرد ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر صاحب يد دعوى كند من از صاحب سند خريده ام قول صاحب سند مقدم است و در غير اين
صورت قول صاحب يدمقدم است , واللّه العالم .

سئوال1145

كسى جنسى براى فروش دارد .

ديگرى براى فروش آن واسطه مى شود .

منتهى از صاحب
جنس حق الزحمه مى خواهد و او نيز بيش از قيمت بفروشد , درست است ؟

جواب
بسمه تعالى
اشـكـالـى ندارد , ولى اگر مشترى بفهمد كه فروشنده جنس را به زيادتر از قيمت المثل فروخته
حق فسخ دارد , واللّه العالم .

سئوال1146

مـعامله بدون تعيين قيمت چه صورتى دارد ؟ اگر فروشنده با اين گمان كه اگر معامله
انجام نشود , جنس هنوز در ملكش باقى است , راضى بشود كه گيرنده آن را صرف يا تصرف كند
,اشكال دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
مـعـامـلـه بدون تعيين قيمت باطل است .

و اگر فروشنده با فرض بطلان معامله و اين كه جنس
هنوز در ملكش باقى است راضى بشود كه گيرنده آن را صرف يا در آن تصرف كند , مانعى ندارد .

سئوال1147

مـاهـى هاى حرام و خرگوش منافعش منحصر در خوردن است و ديگر منافع محلله ندارد
فروختنش به كسى كه انها رادر مذهبش حلال مى داند , جائز است اگر جائز نباشد مصالحه به ان
جائز است , لطفا حكم را بيان نمائيد ؟

جواب
بسمه تعالى
در صـورتـى كـه مـال مـشـترى محترم نباشد , معامله به قصداستنقاذ اشكالى ندارد , هر چند به
صورت بيع باشد .

و نيز اخذمال در مقابل رفع يد از اشياء مذكور محذورى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1148

فرش نيمه كاره اى به ششصد هزار تومان فروخته مى شود , و پول هم تحويل مى گردد .

به
ايـن شـرط كه فرش بافته و تمام شود .

اما هنگام پايان كار فرش , بهاى آن افزايش يافته , آيا بافنده
خيارى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
بـايـد طـبق قرارداد عمل شود و ترقى قيمت بعد از معامله خيارى براى فروشنده نمى آورد , واللّه
العالم .

سئوال1149

آيـا نـوشتن قولنامه در مقام معامله التزام آور است .

بنابراين اگر كسى پول بگيرد , عنوان
شرعى دارد ؟ اساس قولنامه بدون التزام در ضمن عقد لازم شرط است ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچـه قولنامه به صورت معامله امضا كنند مدرك معامله حساب مى شود .

و نوشتن آن لازم
نيست , مگر در عقد لازمى آن را شرط كنند , واللّه العالم .

سئوال1150

مـاشـيـن را به قيمت مثلا هفتاد هزار تومان به صورت مدت دار يك ساله مى فروشد .

اگر
خـريدار بدهى را در اين مدت نپردازد , فروشنده يك جريب زمين بردارد آيا اين بيع صحيح است ؟
نيز اگر مشترى ادعا كند كه مقدار ى از قيمت پرداخت شد .

و مقدارى باقى مانده و چند سال هم
گـذشته ,در حالى كه بايع همه را انكار مى كند ـ اينك كه قيمت زمين دويست هزار تومان است ـ
چه صورتى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه بيع مذكور به اين صورت باشد كه تا يك سال ثمن ماشين هفتاد هزار تومان باشد , و بعد از
آن ثـمن ماشين يك جريب زمين باشد , اين بيع به دو ثمن است و بيع مزبور باطل است , ولى اگر
به اين صورت باشد كه ماشين را به هفتاد هزارتومان به او مى فروشد , به شرط اين كه اگر سر يك
سـال ثمن رانداد بايد يك جريب زمين را به هفتاد هزار تومان به بايع بفروشد , بيع مزبور صحيح و
عـمـل به شرط لازم است .

و اگرمشترى به شرط عمل نكرد , بايع مى تواند بيع اول را فسخ كندو
ماشين را بردارد يا اگر مشترى ماشين را به ديگرى فروخته قيمت فعلى آن را از مشترى بگيرد .

و
چنانچه در پرداخت ثمن يامقدارى از آن اختلاف شده باشد , مشترى بايد دعوى خود رااثبات كند
, واللّه العالم .

سئوال1151

خانه اى به صورت بيع قطعى با اسقاط كل خيارات حتى خيار غبن معامله قرار گرفته .

بعد
از يك هفته فروشنده ادعاى خيار غبن نموده , آيا معامله قابل فسخ است ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنانچه غبن متعارف باشد ـ و فروشنده خيار غبن را در معامله اسقاط كرده ـ حق فسخ ندارد .

و
اگـر غـبـن غـيـر مـتعارف باشد ,مثل اين كه در چهار ميليون يك ميليون تفاوت بود ـ به نحوى
كه فروشنده احتمال چنين غبنى را نمى داد ـ فروشنده مى تواندمعامله را فسخ كند , هر چند اصل
خيار غبن را در معامله اسقاطكرده باشد , واللّه العالم .

سئوال1152

شـخـصـى زمين خود را مى فروشد و قيمت تعيين شده رامى گيرد در سند بيش از آنچه
هـسـت نوشته مى شود .

آيا شرعااين زياد نوشتن كه ادعا شود چه حكم دارد همچنين از آن قيمت
معين در ذمه مشترى باقى مانده باشد حكم خيار فسخ دارد يا خير .

جواب
بسمه تعالى
فـروشنده حق دعوى زايدى را ندارد .

و چنانچه در فرض ثانى مدتى كه شرط شده بود ثمن در آن
مدت پرداخت شود بگذردبايع خيار فسخ دارد , واللّه العالم .

سئوال1153

آن دسته از آبزيان كه خودشان حرام است ـ گر چه زنده ازآب صيد شود ـ آيا حكم ميته را
دارنـد كه خريد و فروش حرام باشد ؟ چون اينها گذشته از خوردن مصارف ديگر هم داردند ,مثل
خـوراك دام و طـيـور و.. .

گـاهـى نـيز استفاده صنعتى دارند .

در اين گونه امور مى توان اينها را
فروخت ؟

جواب
بسمه تعالى
خـريد و فروش آن جايز نيست , لكن واگذارى آن به كفار ـ به بيع صورى ـ به غرض استنقاذ مالى
از ايشان مانعى ندارد , و نيزاخذ مال در مقابل رفع يد از اشياء مذكور محذورى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1154

شـخصى ملك خود را به كسى مى فروشد , و مقدارى ازقيمت در ذمه مشترى مى ماند .

آيا
فـروشـنـده خـيار فسخ دارد ؟ همچنين در هبه معوضه بعض از مقدار عوض باقى مى ماند درذمه
موهوب له , آيا واهب در اين جا خيار فسخ هبه رادارد ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر مـدتـى كه شرط شده بود , در آن مدت ثمن پرداخت شود و ياعوض هبه داده شود بگذرد ,
خيار فسخ ثابت خواهد بود , واللّه العالم .

سئوال1155

شـخـصى جنسى را به طور نسيه خريدارى نموده بمدت 2ماه بمبلغ سيصد و پنجاه هزار
تـومـان و يـك بـرگ چك به فروشنده داده بهمان مبلغ و چون در روز سر رسيد پول نداشته چك
بـرگشته است حالا به فروشنده مى گويد چك ديگر به توبدهم از امروز بمدت 2 ماه ديگر بمبلغ
سيصد و هشتاد هزارتومان آيا فروشنده مى تواند اين چك را گرفته و دو ماه ديگروصول كند يعنى
اين سى هزار تومان زيادى بر فروشنده حلال است يا نه ؟

جواب
بسمه تعالى
زيادى رباست و جايز نيست ولى فروشنده مى تواند چك دوم رانگيرد و معامله را فسخ كند و اگر
جنس موجود است پس ازفسخ مى تواند معامله جديدى انجام دهد , واللّه العالم .

سئوال1156

اگـر معامله بهم بخورد و فروشنده پول ايرانى گرفته باشدمى تواند بگويد من پول ايرانى
ندارم پول ديگرى به شمامى دهم ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه ثمن در معامله پول ايرانى بوده و مشترى به فروشنده پول ايرانى داده از فروشنده پول
ايرانى طلبكار است و بايدفروشنده پول ايرانى بدهد , واللّه العالم .

سئوال1157

خانه اى است مشترك بين چند برادر بزرگ و كوچك كه قابل قسمت نيست و با فروش آن
هـم بـچـه صـغـير بى مسكن مى ماند .

از اين رو راضى به فروش نيست , آيا مى شود او رامجبور به
فروش نمود ؟

جواب
بسمه تعالى
تـا جايى كه ممكن است ولى صغار , كبار از ورثه را راضى برابقاى ملك كند .

و اگر امكان نداشت
فروش آن مانعى ندارد و برولى لازم است , ثمن آن را به نفع صغار مصرف نمايد , واللّه العالم .

سئوال1158

قرآنى فروخته شد .

پس از مدتى فروشنده مى گويد : آن نسخه خطى بوده و من مغبونم .

آيا خريدار بايد آن را پس دهد ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه در وقت معامله مغبون بوده و اين را اثبات نمايد و ادعاكند كه غبن را نمى دانسته و بعد از
علم به غبن نيز از آن اغماض نكرده است مى تواند عقد را فسخ نمايد , واللّه العالم .

سئوال1159

جنس , صد مثقال طلاى مشخص شده به ويژگى هاى آن .

و صد هزار تومان پول كه شش
مـاه ديـگـر فـروشنده تحويل خريدار نمايد .

و خريدار دو ميليون تومان بابت بهاى آن به فروشنده
پرداخت نمود آيا اين بيع سلف صحيح است ؟ اگرنيست , درست آن چيست ؟

جواب
بسمه تعالى
بيع مزبور صحيح نيست .

و طريق شرعى آن اين است كه :يكصد مثقال طلا را سلفا به يك ميليون
و نهصد هزار تومان بفروشد , و شرط كند كه مشترى به او يكصد هزار تومان شش ماهه قرض دهد .

و قـبـض ثـمـن و قرض , در مجلس باشد و قرض نيز بايد قبض شود چه در مجلس يا بعد از ان .

و
احـتـيـاط لازم آن اسـت كـه قـبض ثمن به صورت نقد باشد نه چك , و لو وجه آن بالفعل در بانك
موجود باشد , واللّه العالم .

سئوال1160

در بعضى خريد و فروشها شرط مى كنند , هر يك از دوطرف معامله را فسخ كند , مبلغى ـ
تعيين شده ـ به ديگرى بپردازد , چگونه است ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچـه مـعامله به نحو شرعى واقع شود , مى توانند به عنوان شرط ضمن عقد , پرداخت مبلغ
مذكور را شرط اختيار فسخ براى پرداخت كننده قرار دهند كه پس از پرداخت مى تواند فسخ كند .

و اگر معامله به نحو شرعى تمام نشده , شرط مذكوراعتبارى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1161

اين روزها برخى تندسيها و مجسمه هاى فرهنگى خريد وفروش مى گردد , آيا جايز است ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر مجسمه كامل باشد ساختن و خريد و فروش آن اشكال دارد ,واللّه العالم .

سئوال1162

تعريف بيع كالى به كالى چيست , و چه حكمى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
بيعى است كه ثمن و مثمن هر دو نسيه است .

اگر هر دو قبل ازعقد دين باشند بيع باطل است .

و
اگر با خود عقد داراى مدت شده است , بنابر احتياط باطل است , واللّه العالم .

سئوال1163

مـوتـورى مـعـامله شده , ولى بهاى آن روشن نشده .

مقدارى پول خريدار پرداخته .

اينك
مـى بـيـنـد نـه بـهـاى آن نـه زمـان تـحـويل معلوم است و بر آن است موتور را پس بگيرد , آيا جز
پول پرداخت شده , چيزى حق دارد درخواست كند ؟

جواب
بسمه تعالى
در فرض مذكور كه قيمت مبيع و زمان تحويل آن معين نشده ,معامله نفوذى ندارد .

و پولى را كه
مـتقاضى داده به عنوان قرض حساب مى شود .

و متقاضى غير از مقدار پولى كه داده , حق مطالبه
چيزى ديگرى را ندارد , واللّه العالم .

سئوال1164

فروش خوك به كفار چه صورت دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
فروش آن باطل است , واللّه العالم .

سئوال1165

استفاده از نام هنرپيشه هاى مبتذل يا غير مسلمان براى تبليغ كالا چه حكمى دارد ؟ خريد
اين نوع كالاها جايزاست ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر ترويح ضمنى معصيت يا مكتبى باطل و مخالف اسلام محسوب شود , حرام است .

و همينطور
است خريد كالاهاى مزبور , واللّه العالم .

سئوال1166

ترياك فروشى كه موجب مى شود جوانان فراوانى به كام اعتياد گرفتار شوند , ايال مال انها
تخميس مى شود ؟

جواب
بسمه تعالى
تـريـاكـى شدن و ترياكى كردن ديگران جايز نيست .

و ترياك فروش بايد اين كسب را ترك كند .

و
چـنـانـچـه تـرك كـرد , و امـوال گـذشته را تخميس كند , تصرف در مابقى را اجازه مى دهيم ,
واللّه العالم .

سئوال1167

خريد و فروش يك جنس كه گاهى بهاى آن به چند برابرافزايش مى يابد , آيا حلال است ؟

جواب
بسمه تعالى
انسان مى تواند مال خود را به قيمتى كه مى خواهد بفروشد .

ومستحب است كه از مؤمن سود زياد
نگيرد , واللّه العالم .

سئوال1168

خريد و فروش اسكناس و چك , چه حكمى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
خـريـد و فـروش اسـكناس به صورت نقد مانعى ندارد , ولى به صورت نسيه جايز نيست .

و فروش
چك واقعى كه سند دين است , به قيمت كمتر به نقد مانعى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1169

معامله اى كه طبق قرارداد در مورخه 5/10/1374 منعقدگرديده است ولى پرداخت بهاى
آن در مورخه 25/10/74بحساب جارى فروشنده واريز شده است آيا اين معامله صحيح است ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه فروشنده تا وقت واريز كردن پول راضى به معامله بوده و يا اين كه اجازه تاءخير ثمن را
داده بود , معامله مزبور به صحت خود باقى است و فروشنده حق فسخ آن را ندارد , واللّه العالم .

/ 32