لطفا منتظر باشید ...
سئوال2128
در شـرط زيـادى در قـرض آيـا عـنوان نرخ بهره از جهت كميابى تاءثيرى در حكم شرعىمى كند ؟
جواب
بسمه تعالى
شـرط هـر گـونـه زيادى در قرض آن را ربوى و حرام مى كند وعنوان نرخ بهره از جهت كميابى
تاءثيرى در حكم شرعى ندارد ,واللّه العالم .
سئوال2129
شـخـصـى پـولـى را به كسى مى دهد و شرط مى كند هر ماه فلان مقدار به من بده از نظرشرعى چگونه است ؟
جواب
بسمه تعالى
اگر در ضمن قرض شرط زيادى و نفع كنند قرض ربوى و حرام مى شود , واللّه العالم .
سئوال2130
حكم سودى كه بانكها به پس اندازها اختصاص مى دهندچيست ؟جواب
بسمه تعالى
چـنانچه سپرده گذار بانك را وكيل كند كه با پول او معامله شرعى انجام دهد , و اطمينان داشته
باشد كه به اين قرارداد عمل مى شود , گرفتن زيادى مانعى ندارد .و در غير اين صورت پولى را كه
بـه بـانـك مـى دهـد قرض محسوب مى شود و نبايد در آن ,شرط زيادى كنند .و الا ربوى و حرام
خـواهد شد .و انچه را كه زيادتر از پولش از بانك مى گيرد بدون معامله شرعى ابتدا بايدآن زيادى
را تخميس كند و بعد در آن بقيه تصرف كند , و از 45زيادى هم اگر چيزى در اخر سال باقى ماند
انرا هم تخميس كند ,واللّه العالم .
سئوال2131
چـنـانـچـه بـانك يا مؤسسه هايى پول شخص را به صورت حواله به شعبه يا بانكى ديگر و ياشـهـرى ديگر ارجاع مى دهندكه براى اين كارشان مبلغى دستمزد نيز بستانند , چگونه است ؟ نيز
فروش اسكناس به قيمت بيشتر , چه حكمى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
به عنوان حق الزحمه بگيرد يا از طرف اول قرض بگيرد و قرض گيرنده شرسط كند مبلغى از آنچه
را قرض گرفته كم كند و بقيه را به طرف سوم بپردازد مانعى ندارد و نيازى به فروش ندارد ,و اما
فروش پول به همان جنس پول نسية به زياده همان قرض ربوى است , و جايز نيست , واللّه العالم .
سئوال2132
اگر گيرنده وامى , سود ماهيانه على الحساب را مشخص كند , چه حكمى دارد ؟جواب
بسمه تعالى
چنانچه زيادى را در قرض شرط كنند , ربا است و حرام .و اگرشرط زيادى نكنند به طورى كه به
حـسب قرار آنها , قرض گيرنده ملزم به دادن آن زيادى نباشد , مانعى ندارد .و همچنين اگر پول
را بـه عـنوان مضاربه به ديگرى بدهد كه با آن تجارت كند با تعيين سهم هر كدام به حسب در صد
سـود ( نه به حسب در صد سرمايه ) و در ضمن مضاربه شرط كند كه گيرنده مبلغى را ماهيانه از
مـال خـودش بـه دهـنـده پول قرض بدهد , ووكيل باشد كه در آخر سهم دهنده پول از سود را با
پولهايى كه به او قرض داده مصالحه كند , و اگر سودى نداشت ابراء كند ,مانعى ندارد , واللّه العالم
.
سئوال2133
فتواى حضرت عالى در زمينه سود حاصل از سپرده هاى كوتاه و دراز مدت و جوايزى كه ازراه قرعه كشى به سپرده گذارپرداخت مى شود , چيست ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچـه بر طبق عقود شرعيه معامله شود , مى تواند سود رابگيرد .و در غير اين صورت سود و
جايزه را پس از گرفتن بايدتخميس كند , واللّه العالم .
سئوال2134
بـراى قرض هاى قسطى اگر اين گونه گفته شود :(( قرض هاى قسطى با مردن بدهكارحال مى شود , ولى بامردن طلبكار حال نمى شود )) , چگونه است ؟
جواب
بسمه تعالى
صحيح است , واللّه العالم .
سئوال2135
كسى بگويد كه : هر كس به من فلان مقدار پول قرض بدهد , مقدار اضافى به او خواهم داد.در اين مورد كه شرطزيادى از طرف صاحب پول نيست , آيا باز هم ربا است ؟
جواب
بسمه تعالى
چنانچه فقط وعده باشد و شرط زيادى نكنند , به طورى كه اگرقرض گيرنده به وعده خود وفا
نكرد , قرض دهنده حق مطالبه آن زيادى را براى خود قائل نباشد , مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2136
شـخص يك ميليون تومان در كوتاه مدت يا دراز مدت به بانك مى سپارد .بانك نيز هر ماهبه عنوان سود , مبلغ ده هزارتومان به او مى پردازد , آيا درست است ؟
جواب
بسمه تعالى
اگـر سـپـرده گـذار شـرط سود كند , سود ربا است , و حرام است ,ولى در صورتى كه اطمينان
داشته باشد , بانك به وكالت ازسپرده گذار عقود شرعيه را منعقد مى سازد , و احكام آنها رارعايت
مـى نمايد , مانعى ندارد كه بانك ماهيانه مبلغى به عنوان قرض از مال بانك بسپرده گذار بدهد .و
پس از حصول سود , به وكالت از وى مبالغ مذكور را كه ماهيانه پرداخت كرده با سهم سود مصالحه
نمايد , واللّه العالم .
سئوال2137
فروش اسكناس به اسكناس چه حكممى دارد و راه فراراز ربا را بيان فرماييد ؟جواب
بسمه تعالى
فـروش پول نقد شخصى به پول نقد شخصى به زياده جايزاست , ولى نسيه جايز نيست .و راههاى
تخلص از ربا , در قسمت آخر رساله توضيح المسائل آمده است , واللّه العالم .
سئوال2138
وام گـرفتن از بانك به شرط ذيل چگونه است : نخست : ازوام خواه مى خواهد كه مبلغ رادر همان جهت به مصرف برساند , مثلا وام مسكن در مسكن , دوم : بعد از قبول كردن وتمام شدن
كـار دوباره سهم خودش را به وام خواه اجاره مى دهد و طورى حساب مى كند كه همان سود يا در
صد را به دست آورد .وقتى كه به همان پول و يا سودش رسيد , دوباره ساختمان را به وى واگذار
مى كند .با چنين وضعى , آيامى شود از بانكها وام دريافت نمود ؟
جواب
بسمه تعالى
در فرض سؤال , چنانچه به وجه شرعى معامله كنند , مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2139
با توجه به اين كه بيشتر كسانى كه حساب قرض الحسنه دولتى باز مى كنند به اميد روزىهـستند كه به آنها جايزه تعلق بگيرد .بفرماييد آيا جايز است , همچنين حكم جايزه اى كه مى دهند
بيان فرماييد ؟
جواب
بسمه تعالى
چنانچه با بانك شرط نكند , به نحوى كه اگر در قرعه كشى شركت داده نشد براى خود حقى قائل
نـباشد , مانعى ندارد , و اگرجايزه اى دادند ـ چنانچه شخص مؤنه سالش را ندارد و آن راصرف در
مؤونه كرد كه تا آخر سال باقى نماند ـ احتياج به تخميس ندارد , واللّه العالم .
سئوال2140
چـنـانـچه شركتى با اين هدف كه از موقعيت شغلى كارگزاران دولت يا بانكها براى كسبامـتيازات مالى و پشتيبانى از برنامه هاى شركت بهره مند شود , آنان را به عنوان عضوهيئت مديره
شركت معرفى يا انتخاب نموده يا با واگذارى سهام در سرمايه شركت شريك نمايد .آن شخص نيز
بـه هـرترتيب از قصد شركت آگاه باشد , آيا حقوقى كه از طرف شركت به آنان پرداخت مى شود يا
اصل و سود سهامى كه ازطريق مذكور به نام آنها نيت گرديده , براى گيرنده حلال است يا حرام
؟ حقوقى هم كه از اين راه مى گيرد , چه حكمى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
اگر مشتمل بر دروغ و تزوير و كار خلاف شرع نباشد , مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2141
مـقـدارى از پـول مـن در بـانك است و بانك مدعى است كه با اين پول خانه مى سازيم و ياتجارت مى كنيم , حال اين سودكه بانك به ما مى دهد حلال است ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنانچه بانك معامله شرعى انجام داده ايد و اطمينان داريد كه به قرارداد عمل مى كنند گرفتن
زيـادى مـانـعـى نـدارد .و الا پـولـى راكه در بانك مى گذاريد قرض محسوب مى شود .چنانچه
شرطزيادى در آن نكرده ايد , گرفتن زيادى مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2142
شخصى موعد مقرر نتوانسته بدهكارى خودش بپردازد ,آيا طلبكار مى تواند به اصل طلبخود اضافه نمايد ؟ و ربانيست ؟
جواب
بسمه تعالى
براى دير كرد دين , گرفتن پول ربا محسوب مى شود , واللّه العالم .
سئوال2143
اگر شخصى پولى را به عنوان سپرده سرمايه گذارى بلندمدت يك , دو , سه يا پنج سالهبه بانك بسپارد , گرفتن سودجايز است يا خير ؟
جواب
بسمه تعالى
گـرفـتن زيادى چنانچه به عنوان معامله شرعى با بانك باشد كه اطمينان دارد بانك بر طبق آن
عـمـل مـى كـنـد , مـانـعى ندارد .و درغير اين صورت چنانچه شرط زيادى نكنند , به نحوى كه
اگـربانك زيادى را نداد , حق مطالبه زيادى را براى خود قائل نباشد .نيز مانعى ندارد .و چنانچه
زيادى را به اين طريق گرفت وشخص مؤنه سالش را ندارد و در همان سال مؤونه شد و تا آخرسال
باقى نماند , احتياج به تخميس نيز ندارد , واللّه العالم .
سئوال2144
سپرده هاى بانكى , در چه صورتى حرام است ؟جواب
بسمه تعالى
چنانچه به معامله فاسده باشد يا به قرض ربوى , حرام است ,واللّه العالم .ژ
سئوال2145
شـخصى جنسى را خريده و بهاى آن را تا دو ماه مهلت گرفته و يك قطعه چك به صاحبجـنـس داده است .چون چك اعتبار نداشته , روز سر رسيد برگشت خورده .خريدار به فروشنده
مى گويد : چك ديگر به سر رسيد دو ماه ديگر و بامبلغى بيشتر به تو مى دهم .آيا فروشنده بپذيرد
؟
جواب
بسمه تعالى
زيـادى ربا است , و جايز نيست , ولى فروشنده مى تواند چك دوم را نگيرد و معامله را فسخ كند .و
اگر جنس موجود است , پس ازفسخ مى تواند معامله جديدى انجام دهد , واللّه العالم .
سئوال2146
شخصى به خاطر نياز , آيا مى تواند پولى را نزولى بگيرد تارفع نياز كند ؟جواب
بسمه تعالى
رفع نياز موقوف به ربا دادن نيست .طرقى براى تخلص از رباهست كه با آنها نياز اشخاص برطرف
مى شود , بدون اين كه مرتكب حرام بشوند , مثلا كسى كه احتياج به يك ميليون تومان پول دارد و
صاحب پول صد هزار تومان زيادى مى خواهد ,مى تواند شخص قرض گيرنده چيزى را كه مثلا
10 هزار تومان مى ارزد از قرض گيرنده به مبلغ 110 هزار تومان ـ ولو نسية آبخرد و ضمن عقد , شرط
كـنـد كـه فروشنده مبلغ يك ميليون تومان به او قرض بدون بهره بدهد كه در اين صورت پس از
بـيـع بـا شـرط و قرض دادن بايع , مشترى مبلغ يك ميليون و يكصد وده هزار تومان به او بدهكار
مـى شود .اگر اين گونه عمل شود ربانيست و مرتكب حرام نشده است , گر چه نتيجه آن همان
نتيجه قرض ربوى است , ولى در حليت و حرمت نتيجه حساب نمى شود (( انما يحل الكلام و يحرم
الكلام )) , واللّه العالم .
سئوال2147
سپرده هاى بانكها با سود معين 18% چه حكمى دارد ؟جواب
بسمه تعالى
چنانچه بانك وكيل باشد كه از طرف سپرده گذار معامله شرعى ـ از طريق اجراى عقود اسلامى با
شـرايـط آن ـ انـجام دهد .واطمينان به عمل به قرارداد هم باشد , گرفتن زيادى مانعى ندارد .و
اگر به عنوان قرض باشد كه شرط زيادى در آن كنند , ربوى وحرام است , واللّه العالم .
سئوال2148
صـاحـب سـپرده به بانك وكالت با حق توكيل به غير داد كه وجه سپرده را بر طبق قانونعـمـلـيـات بانكى بدون ربا ـ به نحوى كه صلاح بداند به طور مشاع ـ بكار گرفته و منافع حاصله
راپـس از كـسر حق الوكاله , مطابق مقررات با داشتن حق مصالحه منافع , به تناسب مبلغ و مدت
وجـوه بـه كار گرفته شده احتساب و پرداخت نمايد , و بانك قبول وكالت نمود .چنين قراردادى
درست است ؟
جواب
بسمه تعالى
اگر علم يا اطمينان دارد كه بانك معامله صحيح شرعى انجام مى دهد و حق الوكاله را معين كند ,
معامله مذكور با بانك مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2149
چنانچه از كاركنان بانكها يا مؤسسات دولتى با استفاده ازاسم و عنوان و تخصص خود , درساعات غير ادارى براى كسى كه مشترى بانك يا مؤسسه است كار كند , و حقوق دريافت نمايد .در
صـورتـى كـه بـانـك يا مؤسسه به تخصص اونيازمند باشد و حاضر به انجام كار اضافى نگردد , آيا
حقوق دوم او حلال است ؟
جواب
بسمه تعالى
مـانـعـى ندارد .و مى تواند در ساعاتى كه مربوط به شغل بانكى يامؤسسه نيست , براى ديگرى كار
كند , واللّه العالم .
سئوال2150
ربا گرفتن مادر , فرزند , خواهر و برادر از يكديگر , چه صورت دارد ؟جواب
بسمه تعالى
جايز نيست , واللّه العالم .
سئوال2151
آيـا پـرداخـت وجه يا كالاى رايگان از طرف شركتها يااشخاص تحت عنوان عيدى , هديه واحيانا كمك , به كاركنان بانكها و سازمانهاى دولتى مرتبط با آنها كه خود حقوق ماهيانه از مؤسسه
متبوع دريافت مى كنند .و علاوه بر آن از مؤسسه متبوع خود نيز عيدى و پاداش دريافت مى دارند
ـ بـا تـوجـه بـه ايـن كـه جزو هزينه هاى اعطا كننده به حساب آمده و نهايتا برروى افزايش قيمت
مصرف كننده كالا يا خدمات اثر دارد آحلال است يا حرام ؟
جواب
بسمه تعالى
اگر به غرض صحيحى ـ كه حرام نيست ـ بدهند مانعى ندارد .ورشوه اى كه حرام است عبارت از
مـالى است كه به قاضى داده مى شود تا شايد به نفع دهنده مال حكم كند .و همچنين اگر مالى را
به كارمند اداره يا مؤسسه اى بدهند كه براى آنها كار خلاف شرعى را انجام دهد , جايز نيست .و در
غير اين دو مورد دادن مال در مقابل انجام دادن كار مباحى ـ كه خلاف شرع نيست آمانعى ندارد ,
واللّه العالم .
سئوال2152
اگـر مـبلغى را در بانك بعنوان سپرده دراز مدت يا كوتاه مدت قراردهند آيا دريافت سودحاصل رباست يا خير ؟
جواب
بسمه تعالى
اگـر سـپـرده گذار شرط سود كند سود ربا و حرام است ولى درصورتى كه اطمينان داشته باشد
بانك به وكالت از سپرده گذارعقد شرعيه را منعقد مى سازد و احكام آنها را رعايت مى نمايدمانعى
ندارد كه بانك ماهيانه مبلغى به عنوان قرض از مال بانك بسپرده گذار بدهد و پس از حصول سود
بـه وكـالـت از وى مبالغ مذكور را كه ماهيانه پرداخت كرده با سهم او از سودمصالحه نمايد , واللّه
العالم .
سئوال2153
هـديه چك به شخص داخل در هبه است يا اينكه احتياج به قبض دارد چون چك اسكناسنيست ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه چك حال بوده و مدت دار نباشد و مبلغ ثبت در آن نيزدر حساب جارى موجود باشد به
نحوى كه قابل دريافت باشددادن چك ـ به عنوان حواله ـ قبض محسوب مى گردد , واللّه العالم .
سئوال2154
نظر مبارك در مورد سود بانكها به سپرده دراز مدت و پس از انداز تعلق مى گيرد چيست؟
جواب
بسمه تعالى
گرفتن زيادى چنانچه تحت عنوان معامله شرعى با بانك باشدو اطمينان داشته باشد كه طبق آن
عـمـل مى كند مانعى ندارد و درغير اين صورت چنانچه شرط زيادى نكند به نحوى كه اگربانك
زيادى نداد براى خود حقى قائل نباشد مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2155
اسكناسهاى تقلبى را به بانك يا ديگرى مى دهند آيا بانك مى تواند آن را بگيرد , و يا بايد آنهارا باطل كند و به صاحبش برگرداند ؟
جواب
بسمه تعالى
كسى كه در بانك عمل مى كند بايد مقررات را رعايت كند , واللّه العالم .
سئوال2156
سـفـته هايى كه در بازار و بنگاها معمول است از ضامنى مى گيرند و به محض امضا ضامنمـحسوب مى شود , پس ازآينكه شخص امضاء كرد بانك يا صندق قرض الحسنه وامى مى دهد و در
صـورت عدم پرداخت , از صاحب سفته مى گيرند ؟ آيا صورت شرعى دارد ؟ و يا از قبيل ضمان ما
لم يجب است ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنـانچه پول را از كسى كه به او داده شده نتوانند بگيرند گرفتن آن از ضامن مانعى ندارد , واللّه
العالم .
سئوال2157
در قـبـال پـس انـداز مقدارى مال در زمان معين , بانك پس ازگذشت زمانى وامى را بادوازده در صـد بـهـره در اخـتـيـار سـپـرده گـذار جـهت خريد خانه قرار مى دهد حكم شرعى
مساءله چگونه است ؟
جواب
بسمه تعالى
اگر بانك خانه را بخرد به وجه شرعى و بفروشد به وام گيرنده به مقدار زيادتر مانعى ندارد , واللّه
العالم .
سئوال2158
پولى به امانت در نزد شخص گذاشته اگر اضافه بر مبلغ راتحويل مى دهد حكم اين اضافهچگونه است ؟
جواب
بسمه تعالى
اگـر براى خود حق قائل نباشد بطورى كه اگر نداد مطالبه نكند واو هم به عنوان بخشش بدهد
مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2159
شـخـصـى وامى را از بانك مى گيرد و بانك در قبال آن درصدى اضافه دريافت مى نمايدتصرف در اصل وام چگونه است ؟
جواب
بسمه تعالى
مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2160
آيا جايز است قرض گرفتن از بانكهايى كه ربا مى دهند , به اين ترتيب كه بدون شرط زيادىقرض را قبول كند و بعدا زياده را به زور از او مى گيرند , آيا تصرف در اصل قرض جايزاست ؟
جواب
بسمه تعالى
چنانچه قصدش اين باشد كه زيادى را به بانك ببخشد مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2161
رسـم اسـت كـه موجر مبلغى پول به نام رهن مى گيرد و درصدى از اجاره مساءجر را كممى كند .سپس در پايان قراردادهمه آن را پس مى دهد , آيا اين راهى شرعى است ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه به مبلغى كمتر از حد معمول اجاره كرده اند , و در ضمن عقد اجاره , شرط قرض دادن
مـسـتـاءجـر بـه مـؤجـر را نـموده اند ,جايز است , ولى اگر شرط اجاره به كمتر را در ضمن عقد
قرض نموده اند ربا و حرام است .و اگر قرض جداگانه و اجاره نيزجداگانه بوده است , جايز است ,
واللّه العالم .
سئوال2162
افـرادى از شركتهاى متفرقه بر پايه اساسنامه همان شركت كه زير نظر قانون تجارت عملمى كند سهام مى خرند , ولى شريكان و اصل عمل شركت و نوع آن نامعلوم است , آيا عرفاكافى است
غررى نباشد , و لو شريكان خود را نشناسند و نوع تجارت را ندانند ؟
جواب
بسمه تعالى
بـايد نوع مال مورد معامله و طرف معامله خود را بشناسد و اگركسى را براى اين امر وكيل كنند
وكيل را بشناسد كافى است ,واللّه العالم .
سئوال2163
آيا سودى كه بانكها در برابر سپرده هاى كوتاه مدت و درازمدت مى پردازند حلال است ؟جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه نتواند با بانك معامله شرعى انجام دهد , بايد ملتزم باشد پيش خود و خدايش , چنانچه
بـانك زياده را نداد حقى ندارد و در اين صورت زيادى را بعد از تخميس مى تواند صرف كند , واللّه
العالم .
سئوال2164
وام مـضاربه در بانكها بدين صورت است كه در ازاى هرصد تومان , ماهيانه دو هزار تومانسـود مـى گيرند .و اگر تاهنگام مقرر مبلغ معين واريز نگردد مبلغى به نام دير كرد به بانك بايد
بپردزد , آيا دادن و يا گرفتن اين وام اشكال دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
بـر طبق شرايط مضاربه بايد عمل شود .و قبل از حصول سوددر عمل مضاربه , گرفتن سود جايز
نـيـسـت , مگر اينكه عامل مضاربه به عنوان قرض از مال خودش به بانك بدهد تا بعد ازتمام شدن
مضاربه با سود حاصل مصالحه شود .و مبلغ ديركرد به عنوان شرط هبه در ضمن مضاربه اشكالى
ندارد .و به عنوان مجازات و جريمه براى دير كرد جايز نيست , واللّه العالم .
سئوال2165
سپردن پول به حساب هاى قرض الحسنه به قصد دريافت جوايز غير معين , چه حكمى دارد؟
جواب
بسمه تعالى
اگـر شـرط جـايـزه نشود , به طورى كه اگر ندادند مطالبه نكند , وصندوق هم بعنوان وفاى به
شرط ندهد اشكال ندارد , واللّه العالم .
سئوال2166
عنوانهاى اعتبارى از قبيل عنوان قرض الحسنه راحكومت اسلامى مالك مى شود يا نه ؟جواب
بسمه تعالى
حـكـومـت بـا تـولى حاكم شرع , مالك مى شود , ولى در صندوقهاى قرض الحسنه , اشخاصى كه
سرمايه گذاشته اند و از مردم پول مى گيرند , آنها مالك هستند , واللّه العالم .
سئوال2167
اگـر شـخـصـى پـنـجاه هزار تومان پول بدهد و گيرنده ماهى 2هزار تومان بدهد .و وىبخواهد سود على الحساب را معين كند , چه حكمى دارد , و در چه صورت صحيح است ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنانچه زيادى را در قرض شرط كنند , ربا است و حرام .و اگرشرط زيادى نكنند , به طورى كه
به حسب قرار آنها قرض گيرنده ملزم به دادن آن زيادى نباشد , مانعى ندارد .و همچنين اگر پول
را بـه عـنوان مضاربه به ديگرى بدهد كه با آن تجارت كند با تعيين سهم هر كدام به حسب در صد
سود ( نه به حسب در صد سهام ) و در ضمن مضاربه شرط كند كه گيرنده مبلغى را ماهيانه از مال
خودش به دهنده پول قرض بدهد , و وكيل باشد كه در آخر , سهم دهنده پول از سود را با پولهايى
كه به اوقرض داده مصالحه كند , و اگر سودى نداشت ابراء كند مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2168
شخصى خانه اى را به بانك اجاره داد .با فرض اين كه بانك معاملات هم حرام ربوى دارد وهم معاملات مباح حكم اجاره آن چگونه است ؟
جواب
بسمه تعالى
اجاره دادن منزل مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2169
اگـر بـانـكـهاى اسلامى تمام هزينه هاى قرض را به عنوان كارمزد شرط كنند , مثلا اگركـمـتر از ده در صد كار مزد در مدت ده سال بگيرد ضرر مى كنند , پس براى فرار از ربا به عنوان
كارمزداگر بگيرند ؟ آيا اشكالى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
كارمزد مجوز نمى شود , لكن صاحبان بانكها مى تواننددفترچه هائى تهيه كنند كه فى نفسه ماليت
داشـتـه بـاشـد .و هـر يـك از آن دفـتـرچـه ها را به كسى كه متقاضى قرض است به آن مبلغى كه
مـى خواهند از او زيادى بگيرند , بفروشند و در ضمن اين بيع شرط شود كه بانك به او قرض بدون
منفعت بدهد , واللّه العالم .
سئوال2170
كارمزدى كه بعضى صندوقهاى قرض الحسنه مى گيرند ,چه حكمى دارد ؟جواب
بسمه تعالى
گـرفتن زيادى از مقدار داده شده به صورت قرض جايز نيست ,گر چه به عنوان كارمزد باشد .و
راه مـشـروع گـرفـتـن زيـادى آن اسـت كـه صـاحـبـان قـرض الحسنه دفترچه هايى به عنوان
دفـتـرچـه اقـسـاط مثلا تهيه كنند كه فى نفسه ماليت داشته باشد و هر يك از ان دفترچه ها را به
مـتقاضى قرض الحسنه به همان زيادى كه مى خواهند از او بگيرند بفروشند و در ضمن بيع شرط
كنند كه صندوق قرض بدون سود بدهد , واللّه العالم .
سئوال2171
به سپرده در بانك سودى با در صدى معين تعلق مى گيرد .و اين روزها بانك اعلام كردهكه به سپرده دراز مدت دو ساله10 در صد و سپرده 5 ساله 13 در صد سود مى پردازد .و چون سود
از پيش تعيين شده موجب شبهه ربا است , آيا مى تواننداز راه خريد و فروش اسكناس اين مشكل را
حل كنند ؟
جواب
بسمه تعالى
خريد و فروش اسكناس نقد به نسيه جايز نيست , واللّه العالم .
سئوال2172
خريد و فروش چكها كه امروز خيلى رسم شده به طورمثال چكى به مبلغ 000/50 تومان بهسر رسيد يك ماه بعداست .همين چك را به مبلغ 000/45 تومان و مبلغ 000/5تومان زير قيمت آن
الان مى خرد چه حكمى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنانچه فروشنده چك مبلغ را از صادر كننده چك طلبكار باشد ,در اين صورت طلب خود را به
مبلغ كمتر نقدا بفروشد , مانعى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2173
در همه قراردادهايى كه طى آن بانكها به اشخاص وام مى پردازند , و مفاد آن بر پايه شرايط اسـلامى است , تنها وام دهنده از آن آگاهى دارد و وام گيرنده آن را نمى خواند و امضامى كند .با
توجه به اين آيا معامله درست است ؟
جواب
بسمه تعالى
وام مـذكور در فرض سؤال قرض مى شود , و قصد بهره و ربايى را نكند .و مال زيادى را كه بيش از
اصل قرض است به بانك ببخشد , واللّه العالم .
سئوال2174
خريد و فروش چك و پول به قيمت زياد و كمتر چگونه وبه چه شكل حلال است ؟جواب
بسمه تعالى
چك اگر سند دين باشد , يعنى صادر كننده چك حقيقتا مديون باشد و چك را به عنوان سند دين
داده , فروش آن به كمتر به صورت نقد مانعى ندارد .و در پول فروش پول معين به پول ديگر به نقد
مـانـعـى ندارد , و لو با زيادى باشد , ولى فروش پول به پول ديگر با زيادى به صورت نسيه حقيقتا
قرض ربوى وحرام است , هر چند در صورت بيع باشد .واللّه العالم .
سئوال2175
مبلغى در بانك دولتى به طور قرض الحسنه گذاشته ام , آياهنگامى كه اين پول را از بانكمى گيرم حكم مجهول المالك رادارد ؟ اگر پول مجهول المالك باشد به بنده اجازه فرماييد .جواب
بسمه تعالى
بمقدار پولى كه در بانك گذاشته ايد مى توانيد برداريد و تصرف كنيد لكن اگر بانك مبلغى زيادتر
به شما داده بايد ابتداء ان زيادى را تخميس كنيد و بعد در بقيه تصرف كنيد و از 45 زيادى هم اگر
چـيـزى در اخر سال ماند انرا هم تخميس كنيد .و چنانچه مؤنه سالتان را نداريد اگر انچه در اخر
سال مانده را تخميس كنيد كافى است , واللّه العالم .
سئوال2176
سودهايى كه على الحساب بانكها در قبال سپرده هامى پردازند , همچنين جوايزى كه بانكمى دهند , چه حكمى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
اگـر بر طبق عقود شرعيه با بانك قرارداد بسته , گرفتن سودمانعى ندارد .و در غير اين صورت
آنـچـه به عنوان سود يا جايزه به او مى دهند , چنانچه با بانك شرط نكرده تصرف در آن جايزاست ,
مشروط به اين كه آن را تخميس نمايد , واللّه العالم .
سئوال2177
تعريف و وجه حرمت ربا چيست ؟جواب
بسمه تعالى
احكام رباى معاملى و رباى قرضى در رساله ذكر شده است ,واللّه العالم .
سئوال2178
اشخاصى كه از بانكها وام مى گيرند , هنگام برگرداندن اصل وام مى بايست در صدى را بهعنوان بهره به بانكهابپردازند , آيا اين بهره حلال است ؟
جواب
بسمه تعالى
اگـر زيادى در قرض شرط شود , ربا و حرام است .و اگر معامله شرعى كرده باشند مانعى ندارد ,
واللّه العالم .
سئوال2179
بـعـضـى از مـردم بـخـشـى يا همه سرمايه خود را در بانك به صورت بلند مدت پس اندازمـى كـنـنـد , و مـاهـيـانـه سـود آن رامى گيرند و امرار معاش خود را از آن مى گذرانند به نظر
حضرت عالى حرام است يا حلال ؟
جواب
بسمه تعالى
اگـر بـا بانك معامله شرعى انجام دهد و اطمينان داشته باشد كه بر طبق قرارداد عمل مى شود ,
مـانـعـى نـدارد .و در غـيـر ايـن صـورت چـنـانچه شرط زيادى نكند , پولى را كه بانك به عنوان
سـودمى دهد , مى تواند بگيرد .و لكن بايد آن زيادى را تخميس كند وبعد در ان تصرف كند , واللّه
العالم .
سئوال2180
نـظـام بـانـكى كشور را چگونه مى بينيد ؟ آيا سودهايى را كه به سپرده هاى نزد بانك تعلقمى گيرد ربا است و يا خير ؟ همچنين جوايزى كه به حسابهاى قرض الحسنه داده مى شودچطور ؟
جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه با بانك به طريقه شرعى معامله كرده باشد مثل اين كه بانك را وكيل كرده است كه به
طـريـق يـكى از عقود اسلامى معامله نمايد , و اطمينان داشته باشد كه بانك نيز به آن عمل نمايد
مـانـعـى ندارد .و جوايزى كه از بانك مى گيرد , چنانچه دروقت قرض دادن شرط قرعه ننموده
باشد , اشكال ندارد , واللّه العالم .
سئوال2181
سپرده هاى معين در بانكها , مثلا سود 18% چه حكمى دارد ؟جواب
بسمه تعالى
چنانچه بانك وكيل باشد كه از طرف سپرده گذار معامله شرعى ,از طريق اجراى عقود اسلامى با
شرايط آن انجام دهد و اطمينان به عمل به قرارداد هم باشد , گرفتن زيادى مانعى ندارد , و اگر
به عنوان قرض باشد كه شرط زيادى در آن كنند ربوى و حرام است , واللّه العالم .
سئوال2182
سپردن پول در بانكهاى جمهورى اسلامى به قصددريافت بهره معين چه حكمى دارد ؟جواب
بسمه تعالى
به صورت قرض يا معامله ربوى جايز نيست .بايد بر طبق عقود شرعيه معامله شود , واللّه العالم .
سئوال2183
واريز كردن پول در حساب بانكى اتلاف پول است ؟جواب
بسمه تعالى
اتلاف , حساب نمى شود ولى يكى از شركاء مجهول المالك مى شود , واللّه العالم .ورزش
سئوال2184
بـرخـى ورزشـها از بيگانگان آموخته شده و آداب مخصوص تشكر و احترام را نيز به همراهآورده مخصوصا درورزشهاى رزمى , پاى بندى به اين آداب چه حكمى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
مادام كه در آنها كار خلاف شرعى نباشد اشكالى ندارد , واللّه العالم .
سئوال2185
در بـعضى از سبكهاى ورزشى , استادكار لابه لاى آموزش فنون رزمى مطالبى را از عقايدغير اسلامى , معمولا به طورمرموز و در پوشش آيات و روايات القا مى كند , شركت در اين آموزشها
, چه حكمى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
اگر موجب سست شدن عقيده باشد اشكال دارد , و لازم است ازاينهايى كه تعليم مى بينند كسانى
در كلاس حاضر شوند و به مربى تذكر دهند كه معنى آيه يا روايات آن طور نيست كه اومى گويد ,
واللّه العالم .
سئوال2186
بـر فـرض سـئوال قـبـل , استادان فقط فنون ورزشى اين سبكها را آموزش مى دهند , و ازآموزش عقايد خوددارى مى كنند , شركت در كلاسهاى اين اساتيد چه حكمى دارد ؟
جواب
بسمه تعالى
اشكالى ندارد , ولى آموزش عقايد در حد واجب از شخص ساقطنمى شود , واللّه العالم .
سئوال2187
آيا مى توان ورزشكارى نه مربى گرى ورزش را , به عنوان شغل انتخاب كرد ؟جواب
بسمه تعالى
شـغـلـى كه در شرع ترغيب شده است كه انسان داشته باشد وبى كار نماند شامل بازى نمى شود ,
واللّه العالم .
سئوال2188
حـكـم نـمـاز و روزه در يـك سفر كه براى شركت در يك مسابقه ورزشى انجام مى شود ,چيست ؟
جواب
بسمه تعالى
اگر شركت در مسابقه ورزشى حلال باشد , احكام سفر مباح رادارد , واللّه العالم .
سئوال2189
در يـك مـسابقه رزمى اگر ورزشكارى از قوانين سرپيچى نمايد خود مجروح مى شود , آياخود ضامن هست يا حريف يا داور يا مربى ؟
جواب
بسمه تعالى
آن كسى كه او را مجروح كرده است , واللّه العالم .
