بزرگان ری جلد 1

استهمچنان كه نسبت «تَيْمى»، منسوب به تَيْم بنِ مُرَّه، هم كه شاخه اى و بطنىبوده است از قبيله قريش و شامل چندين خاندان از جمله خاندان ابوبكر، دالّ بر آننسبت استاينكه نياكان فخر رازى بواقع بكرى بوده اند يا به «ولاء» چنين نسبتىداشته اند، به تحقيق بر ما روشن نيستبه هر حال، مى دانيم كه در ايران خاندانهاىبسيارى بوده اند كه نسب خود را به ابوبكر مى رسانيده اند و نسبت «بكرى» (و گاه«صديقى») داشته اند كه از جمله معروف ترين آنهايند: خاندانهاى مولانا جلال الدينبلخى، شيخ ابوالنّجيب سهروردى (متوفّى 512)، ابوالحسن على مَرْغينانى (متوفّى593، صاحبالهداية)، ابواسحاق شيرازى (متوفّى 476، صاحبالمهذّب) ومجدالدين فيروزآبادى (متوفّى 817،صاحب القاموس)خاندان فخرالدّين پيش ازآنكه در رى متوطّن شوند در طبرستان مى زيسته اند، و گويا پيش از مهاجرت بهطبرستان در مكّه مقيم بوده اندغير از ابن الفُوَطى، كه با تعبير «المكّى الاصل»درباره فخر رازى به سابقه توطّن اين خاندان در مكّه اشاره مى كند، تنها كسى كهاطّلاعات بيشترى درباره نياكان فخر رازى دارد ابن الشّعار (متوفّى 654) مورّخقريب العهد به فخر رازى است كه در كتابعُقُودالجُمانمى گويد حسن، پدر جدّفخرالدّين، در مكّه زاده شده بود و بازرگانى ثروتمند بود و چهل سال از عمرش رادر مكّه گذرانيده بوداين بيت از قصيده ابن عُنَين شاعر (549 630) در مديحفخر رازى كه مى گويد:

مكّيةِ الأنسابِ زاكٍ أصلُهاوفروعُها فوقَ السِّماك الأعْزلِ

1.تلخيص مجمع الآداب فى معجم الالقاب(بغداد، 1965)، ج 4، ق 3، ص 357و البتهمقصود از «مكّى الاصل» بودن توطّن نياكان متأخّر او در مكّه است نه اجداد متقدّمش از قبيلهقريش در صدر اسلام.

2متنعُقُودالجُمانهنوز چاپ نشده است و اين فقره را استاد احسان عباس در تعليقاتش بروفيات الاعيان، 7/329 از نسخه خطّى كتابخانه اسعد افندى (شماره 2323) 1/107 نقلكرده است.