تفسیر نمونه جلد 2

به نظر مى‏رسد كه شان نزول اول مناسب آيه اول، و شان نزول دوم مناسب آيات بعد است، ولى به هر حال مفهوم آيات دلالت دارد كه همه با هم، يا با فاصله كمى نازل شده.

تفسير: فرمان جنگ با ستمكاران

‏
در نخستين آيه، قرآن دستور مقاتله و مبارزه با كسانى كه شمشير به روى مسلمانان مى‏كشند صادر كرده و به آنان اجازه داده است كه براى خاموش ساختن دشمنان دست به اسلحه ببرند، و به تعبير ديگر دوران صبر و شكيبايى مسلمانان تمام شده بود، و به قدر كافى قوت و قدرت پيدا كرده بودند كه با شجاعت و صراحت، از خود و حقوق خويش دفاع كنند، مى‏فرمايد:" با كسانى كه با شما مى‏جنگند در راه خدا پيكار كنيد" (وَ قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يُقاتِلُونَكُمْ).

تعبير به فِي سَبِيلِ اللَّهِ، هدف اصلى جنگهاى اسلامى را روشن مى‏سازد كه جنگ در منطق اسلام هرگز به خاطر انتقام‏جويى يا جاه‏طلبى يا كشورگشايى يا بدست آوردن غنائم، و اشغال سرزمينهاى ديگران نيست. اسلام همه اينها را محكوم مى‏كند و مى‏گويد: سلاح بدست گرفتن و به جهاد پرداختن فقط بايد در راه خدا، و براى گسترش قوانين الهى و بسط توحيد و عدالت و دفاع از حق، و ريشه كن ساختن ظلم و فساد و تباهى باشد.

همين نكته است كه جنگهاى اسلامى را از تمام جنگهايى كه در جهان روى مى‏دهد جدا مى‏سازد و نيز همين هدف، در تمام ابعاد جنگ اثر مى‏گذارد و كميت و كيفيت جنگ، نوع سلاح، چگونگى رفتار با اسيران، را به رنگ فى سبيل اللَّه در مى‏آورد.

" سبيل" به گفته" راغب" در" مفردات" در اصل به معنى راهى است كه‏