تفسیر نمونه جلد 2

نخست مى‏فرمايد:" گناهى بر شما نيست اگر زنان را قبل از اينكه با آنها تماس پيدا كنيد (و آميزش جنسى انجام دهيد) و تعيين مهر نمائيد، طلاق دهيد" (لا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِنْ طَلَّقْتُمُ النِّساءَ ما لَمْ تَمَسُّوهُنَّ أَوْ تَفْرِضُوا لَهُنَّ فَرِيضَةً). «1»

البته اين در صورتى است كه مرد يا زن و مرد بعد از عقد ازدواج و پيش از عمل زناشويى، متوجه شوند كه به جهاتى نمى‏توانند با هم زندگى كنند، چه بهتر كه در اين موقع با طلاق از هم جدا شوند، زيرا در مراحل بعد كار مشكل‏تر مى‏شود.

و به هر حال اين تعبير، پاسخى است براى آنها كه تصور مى‏كردند طلاق قبل از عمل زناشويى يا قبل از تعيين مهر، صحيح نيست، قرآن مى‏گويد: چنين طلاقى گناهى ندارد و صحيح است (و اى بسا جلو مفاسد بيشترى را بگيرد).

بعضى نيز" جناح" را در اينجا به معنى" مهر" گرفته‏اند كه بر دوش شوهر سنگينى مى‏كند يعنى به هنگام طلاق قبل از عمل زناشويى و تعيين مهر هيچ گونه مهرى بر عهده شما نيست. گر چه بعضى از مفسران «2» شرح زيادى درباره اين تفسير گفته‏اند، ولى به كار بردن كلمه جناح، به معنى مهر مانوس نيست.

بعضى نيز احتمال داده‏اند كه معنى جمله بالا اين است: كه طلاق زنها قبل از آميزش در همه حال جايز است (خواه در حال عادت ماهيانه باشند يا نه) در حالى كه بعد از آميزش حتما بايد در حال پاكى خالى از آميزش باشد «3» اين تفسير بسيار بعيد به نظر مى‏رسد، زيرا با جمله" أَوْ تَفْرِضُوا لَهُنَّ فَرِيضَةً" سازگار نيست.

سپس به بيان حكم ديگرى در اين رابطه مى‏پردازد و مى‏فرمايد:" در چنين حالى بايد آنها را (با هديه مناسبى) بهره‏مند سازيد" (وَ مَتِّعُوهُنَّ).

بنا بر اين اگر نه مهرى تعيين شده و نه آميزشى حاصل گشته، شوهر بايد

1)" مس" در لغت به معنى تماس پيدا كردن و در اينجا كنايه از عمل زناشويى است، و" فريضه" به معنى واجب است و در اينجا منظور، مهر است.

2) تفسير كبير، جلد 6 صفحه 137.

3) همان مدرك.