تفسیر نمونه جلد 2

مى‏فرمايد:" آنها كه مى‏دانستند خدا را ملاقات خواهند كرد (و به روز رستاخيز و وعده‏هاى الهى ايمان داشتند) گفتند: چه بسيار گروه‏هاى كوچكى كه به فرمان خدا بر گروه‏هاى عظيمى پيروز شدند و خداوند با صابران (و استقامت كنندگان) همراه است" (قالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا اللَّهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ اللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ). «1»

اين جمله به خوبى نشان مى‏دهد كسانى كه ايمان راسخ به روز رستاخيز داشتند به بقيه هشدار دادند كه نبايد به" كميت" جمعيت نگاه كرد، بلكه بايد" كيفيت" را در نظر گرفت، زيرا بسيار شده كه جمعيت كم از نظر نفرات، اما با كيفيتى بالا، از جهت ايمان و اراده و تصميم و متكى به عنايات الهى به اذن اللَّه بر جمعيتهاى انبوه پيروز شدند.

بايد توجه داشت كه" يظنون" در اينجا به معنى" يعلمون" مى‏باشد، يعنى كسانى كه به رستاخيز، يقين داشتند و وعده‏هاى الهى را در مورد پاداش مجاهدان راستين مى‏دانستند (زيرا ظن در بسيارى از موارد به معنى يقين به كار مى‏رود و اگر آن را به معنى گمان هم بدانيم باز بى تناسب نخواهد بود زيرا مفهوم آيه چنين مى‏شود كه گمان به رستاخيز تا چه رسد به علم و يقين، انسان را در برابر اهداف الهى مصمم مى‏سازد همانگونه كه گمان به منافع، در كارهاى مهم همچون كشاورزى و تجارت و صنعت صاحبان آنها را مصمم مى‏كند.

در باره اينكه چرا به روز قيامت، روز لقاى پروردگار گفته شده در ذيل آيه 46 همين سوره به مقدار كافى بحث كرديم.

1)" فئة" از ماده" فى‏ء" در اصل به معنى بازگشت است و از آنجا كه جمعيتى كه پشتيبان يكديگرند هر يك به كمك ديگرى باز مى‏گردد، به آنها" فئه" (بر وزن هبه) اطلاق شده است.