تفسیر نمونه جلد 2

حيات جاويدان است.

بايد به اين حقيقت توجه داشت كه جان انسان، ارزشمندترين سرمايه وجود او نيست، ما حقايقى با ارزش‏تر از جان داريم، ايمان به خدا، آيين اسلام، حفظ قرآن و اهداف مقدس آن، بلكه حفظ حيثيت و آبروى جامعه اسلامى، اينها اهدافى والاتر از جان انسان است كه قربان شدن در راه آن هلاكت نيست، و هرگز از آن نهى نشده.

در حديثى مى‏خوانيم كه: گروهى از مسلمانان براى جهاد به قسطنطنيه رفته بودند يكى از مردان شجاع حمله به لشكر روم كرد و داخل در صفوف آنها شد يكى از حاضران گفت: القى بيديه الى التهلكة:" خود را با دو دست خويش به هلاكت انداخت" اينجا بود كه ابو ايوب انصارى برخاست و فرياد زد: اى مردم! چرا اين آيه را بد تفسير و تاويل مى‏كنيد؟ اين آيه درباره ما طايفه انصار نازل شد، هنگامى كه خداوند دينش را عزت داد و ياورانش فزونى گرفتند بعضى از ما به ديگرى مخفيانه به گونه‏اى كه پيامبر (ص) نشنود، چنين گفتند كه اموال ما از دست رفت، و خداوند اسلام را عزيز و يارانش را زياد كرد، ما اگر در مدينه بمانيم به اموال از دست رفته خود برسيم بهتر است، آيه فوق بر پيامبر (ص) نازل شد و به ما فرمود: انفاق در راه خدا كنيد و خويشتن را به هلاكت نيفكنيد و منظور از هلاكت، اقامت در مدينه براى اصلاح اموال و ترك جهاد بود «1»

3- منظور از" احسان" چيست؟

احسان معمولا به معنى نيكو كارى تفسير مى‏شود، ولى گاه معنى وسيعترى براى آن ذكر شده، و آن هر گونه عمل صالح، بلكه انگيزه‏هاى عمل صالح است چنان كه در حديثى از پيامبر اكرم (ص) مى‏خوانيم كه در تفسير احسان فرمود:

ان تعبد

1) در المنثور، جلد اول، صفحه 207- شبيه همين معنى در روح المعانى و تفسير كبير و الميزان ذيل آيه مورد بحث آمده است. (در مقتل ابن طاووس نيز آمده).