4- تعصبهاى مزاحم
تاريخ نشان داده كه پيروان يك آيين به آسانى حاضر نيستند دست از آيين خود بردارند و در برابر پيامبران تازه كه از طرف خداوند مبعوث مىشوند تسليم گردند بلكه با جمود و سرسختى خاصى روى آيين قديم ايستاده و از آن دفاع مىكنند گويا آن را از خود و خود را از آن مىدانند و رها ساختن آن را فناى مليت خويش مىپندارند.?لذا به زحمت به قبول آيين نو، تن در مىدهند و سرچشمه بسيارى از جنگهاى مذهبى كه در طول تاريخ واقع شده و از دردناكترين حوادث تلخ تاريخ است همين تعصب خشك و جمود بر آيينهاى كهن بوده است.در حالى كه قانون تكامل مىگويد: بايد آيينها يكى پس از ديگرى بيايند و بشر را در مسير خداشناسى و حق و عدالت و ايمان و اخلاق و انسانيت و فضيلت پيش ببرند تا به آخرين آيين كه" خاتم اديان" است برسند و همچون طفلى كه مدارج تحصيلى را يكى پس از ديگرى پيموده تا فارغ التحصيل شده اين راه را بپيمايد.بديهى است اگر شاگردان دبستانى آن چنان نسبت به محيط دبستان علاقه و تعصب پيدا كنند كه از حضور در دبيرستان خوددارى نمايند جز ركود و عقب ماندگى از قافله ترقى نتيجهاى نخواهند داشت، اصرار و تاكيدى كه در آيه بالا در باره گرفتن عهد و پيمان مؤكد از انبياء و امتهاى پيشين نسبت به انبياى آينده شده است گويا" براى اجتناب و احتراز از همين تعصبها و جمودها و لجاجتها بوده كه با نهايت تاسف پس از اين همه تاكيد باز مىبينيم پيروان آيينهاى كهن به آسانى در برابر حقايق جديد تسليم نمىشوند- ضمنا در باره اينكه چرا و چگونه اسلام خاتم مذاهب و آخرين اديان است در ذيل آيه 40 سوره احزاب به خواست خدا مشروحا سخن خواهيم گفت.