تفسیر نمونه جلد 2

در آخرين آيه، اشاره به گروه دوم كرده (همان گروهى كه حسنه دنيا و آخرت را از خدا مى‏طلبند) مى‏فرمايد:" آنها نصيب و بهره‏اى از كسب خود دارند و خداوند سريع الحساب است" (أُولئِكَ لَهُمْ نَصِيبٌ مِمَّا كَسَبُوا وَ اللَّهُ سَرِيعُ الْحِسابِ).

در حقيقت اين آيه نقطه مقابل جمله‏اى است كه در آيات قبل درباره گروه اول آمد كه مى‏فرمايد وَ ما لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ:" آنها نصيبى در آخرت ندارند".

بعضى نيز احتمال داده‏اند كه به هر دو گروه بازگردد، گروه اول بهره‏اى از متاع دنيا مى‏برند، و گروه دوم خير دنيا و آخرت نصيبشان مى‏شود، شبيه آنچه در آيات 18 تا 20 سوره اسراء آمده است كه مى‏فرمايد:" آن كس كه تنها زندگى زودگذر دنيا را مى‏طلبد، آن مقدار را كه بخواهيم و به هر كس اراده كنيم به او مى‏دهيم، سپس دوزخ را براى او قرار خواهيم داد ... و آن كس كه سراى آخرت را طلب كند، و سعى و كوشش خود را براى آن انجام دهد، در حالى كه ايمان داشته باشد سعى و تلاش او پاداش داده خواهد شد، و هر يك از اين دو از عطاى پروردگارت بهره و كمك مى‏گيرد".

ولى تفسير اول با آيات مورد بحث هماهنگ‏تر است.

تعبير به" نصيب" گر چه به صورت نكره آمده ولى قرائن گواهى مى‏دهد كه نكره در اينجا براى بيان عظمت است، و تعبير به" مِمَّا كَسَبُوا" (به خاطر آنچه انجام دادند) اشاره به كمى اين نصيب و بهره نيست، زيرا ممكن است" من" در اينجا ابتدائيه باشد نه تبعيضى.

تعبير به" كسب" در جمله" مِمَّا كَسَبُوا"، به گفته بسيارى از مفسران به معنى همين دعائى است كه درباره خير دنيا و آخرت مى‏كند، و انتخاب اين تعبير ممكن است اشاره به نكته لطيفى باشد كه دعا كردن خود يكى از بهترين عبادات و اعمال است.

از بررسى دهها آيه، در قرآن مجيد كه ماده كسب و مشتقاتش در آن به كار رفته‏