روشهاى مرور و مطالعه ى نهج البلاغه - حکومت حکمت نسخه متنی

روشهاى مرور و مطالعه ى نهج البلاغه

به منظور مرور و مطالعه ى نهج البلاغه و سير در معارف والاى آن مى توان به يكى از سه روش زير يا تركيبى از آنها عمل كرد:

1. روش تركيبى

2. روش تجزيه اى

3. روش موضوعى

روش ترتيبى

هدف از اين روش مرور و غورى است به ترتيب از ابتداى نهج البلاغه تا انتهاى آن و بررسى ترتيبى خطبه ها و سخنان، نامه ها و مكتوبات، حكمتها و كلمات قصار آن حضرت، چنانكه شارحان بزرگ نهج البلاغه بدين روش نهج البلاغه را شرح كرده اند، چونان: ظهيرالدين ابوالحسن على بن زيد بيهقى معروف به فريد خراسان، درگذشته به سال 565 هجرى، در معارج نهج البلاغه، قطب الدين ابوالحسن سعيد بن هبه الله بن حسن راوندى معروف به قطب راوندى، درگذشته به سال 573 هجرى، در منهاج البراعه فى شرح نهج البلاغه، ابوالحسن محمد بن حسين بيهقى نيشابورى معروف به قطب الدين كيذرى، از عالمان بزرگ شيعه قرن ششم، در حدائق الحقائق فى شرح نهج البلاغه، على بن ناصر سرخسى، از عالمان بزرگ قرن ششم، در اعلام نهج البلاغه، عزالدين عبدالحميد بن هبه الله ابن ابى الحديد معتزلى، درگذشته به سال 656 هجرى، در شرح نهج البلاغه، كمال الدين ميثم بن على بن ميثم بحرانى، درگذشته به سال 679 هجرى، در شرح نهج البلاغه، مولى فتح الله كاشانى، درگذشته به سال 988 هجرى، در تنبيه الغافلين و تذكره العارفين، مير حبيب الله بن محمد خويى، درگذشته به سال 1324 هجرى، در منهاج البراعه فى شرح نهج البلاغه.

اين شارحان بزرگ و گرانقدر هر يك با توجه به بينش و گرايش خود از منظرى به نهج البلاغه نگريسته اند و هر يك به شرح و تفسير وجوهى از اين مجموعه پرداخته اند و با توجه به نوع ديدگاه خود برخى از جنبه ها را گسترده تر مطرح نموده اند.

سخنان امير مومنان على "ع" داراى وجوه گوناگون و جلوه ها و جاذبه هاى مختلف است و براى درك مفيدتر و همه جانبه ى آن بهتر است آن سخنان از زواياى مختلف و جهات گوناگون مورد بحث و بررسى قرار گيرد، از جمله:
1. از جنبه ى لغت و ادب و بلاغت

2. از جنبه ى شان صدور

3. از جنبه ى تاريخى

4. از جنبه ى اجتماعى و سياسى

5. از جنبه ى حقوقى

6. از جنبه ى اعتقادى

7. از جنبه ى فلسفى و عرفانى

8. از جنبه ى تربيتى و تعليمى

9. از جنبه ى روانشناسى فردى و اجتماعى

10. از جنبه ى اقتصادى و مالى

11. از جنبه ى حكومتى و مديريتى

12. از جنبه ى فقهى

13. از جنبه ى تفسيرى

14. از جنبه ى اخلاقى

و از جوانب ديگر كه هر بخش از كلام امام "ع" داراى جنبه هايى از موارد ذكر شده و ذكر نشده است.