احزاب سیاسی در ایران جلد 2

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

احزاب سیاسی در ایران - جلد 2

موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

ستوده از وزارت صنايع و معادن و دكتر ضياعشادمان از وزارت دارايى و دكتر غلامرضا نيك پى سراقتصاددان شركت ملى نفت ايران اداره مى شود.
دوره اوليه هسته مركزى كميته اجرائيه را تشكيل مى دهد و كنترل كننده 400 نفرى است كه كانون ترقى خواه را تشكيل مى دهند.
بعضى دوره ها دوام زيادى داشته اند.
على امينى نخست وزير خود يك دوره اى دارد كه تاكنون مدت 12 سال است روزهاى چهارشنبه گرد هم مى آيند.
اعضاى اين دوره عبارتنداز اشخاصى نظير: عبدالله انتظام مدير سابق شركت ملى نفت ايران و نصرالله انتظام عضو سابق كابينه و رئيس سابق مجمع عمومى ملل متحد برادران انتظام مانند ساير اعضاى دوره امينى از افراد فعال ساير دوره ها نيز مى باشد.
يك دوره سرشناس ديگر كه طول عمر داشته است ايران جوان ناميده مى شود واز سال 1299 تاكنون ادامه داشته است.
احمد آرامش روزنامه نگار ارتجاعى و بى طرف و رئيس سابق سازمان برنامه و دكتر على اكبر سياسى رئيس دانشگاه و برادران رشيديان بازرگانان سرشناس و رهبران اصناف در ميان اعضاى اين دوره هستند كه براى تمايلات طرفدارى از انگليس شهرت دارند.
دوره هايى هستند كه با فراماسونرى ارتباط دارند كه 3 يا 4 تاى آنهابسيار معروف است اين دوره ها معمولا اعضاى دوازده گانه دارند و اجتماعات آنهابدون تغيير در عصرهاى يكشنبه صورت مى گيرد.
سناتور حسين اعلاع نخست وزير پيشين و وزير دربار سيد حسن تقى زاده، سناتور و رهبر نهضته مشروطه سال 1294 دكتر لقمان ادهم، از وزارت دربار، منوچهر اقبال رئيس شركت ملى نفت ايران.
عبدالله انتظام، جعفرشريف امامى رئيس سناو نخست وزير پيشين و جواد منصور گفته مى شود كه فراماسون هستند هنگامى كه دكتر اقبال در سال 1337 نخست وزير بود 11 نفر از اعضاى كابينه او يك دوره اى بودند كه به فراماسونرى مربوط بوده و باشگاه حافظ نام داشت و دوره هاى نيز وجود دارد كه در خانقاهها اجتماع مى كنند خانقاههامحلهايى هستند كه صوفيان ظاهرا براى تعمق و تفكر ولى عمدا براى بحث هاى سياسى اجتماع مى كنند.
ژنرال فرج اله آق اولى رئيس بانك سپه، دكتر حسين نواب وزير سابق امور خارجه در كابينه مصدق، عبدالله انتظام ،ابراهيم خواجه نورى حقوقدان و كارمند سابق دولت اعضاى خانقاه هستند.
على رقم اين واقعيت كه اعتقادات سياسى اين اشخاص با يكديگر تفاوت دارد، منافع مشترك آنهادر عرفان صوفى بحث سياسى آنهارا ممكن مى سازد و سازش سياسى آنهارا به صورت واقعيت درمى آورد.
دوره هايى هستند كه از لحاظ ماهيت صرفا جنبه سياسى دارند مانند اتفاق ملى جهانشاه صالح كه اعضاى آن عبارتند از احمد متين دفترى يك محافظه كاربرجسته، و دكتر جلال عبده سفير سيار ايران و يك بى طرف سرشناس.
دكتر صالح از اعضاى سابق جبهه ملى است.
عبده و متين دفترى نظريات سياسى مخالف با يكديگر دارند.
آنچه كه اين دوره را ممكن مى سازد اين واقعيت است كه آنهادر دانشگاه تهران با يكديگر همكار هم هستند و اين دوره را براى مقصود ويژه بحث نكاتى كه درباره آن با يكديگر اشتراك نظر دارد تشكيل داده اند و نه براى بحث درباره اختلاف نظرهاى بين خود.
يك نظر تدقيقى به يكى از دوره ها ممكن است درك شود كه اين نهادى كه به نام دوره است چگونه كار مى كند.
روزهاى پنجشنبه على فرمانفرمائيان مدير شركت نفت پارس دوره اى در خانه خود در شميران تشكيل مى دهد.
در اين دوره معمولا از سويى عده اى از برادران او از جمله سيروس فرمانفرمائيان بازرگان و فيزيكدان و كريم فرمانفرمائيان معاون بانك مركزى و كوروش فرمانفرمائيان چترباز به آنجا سر مى زنند و همسران آنان نيز و همچنين خواهران آنهااز قبيل ستاره فرمانفرمائيان رئيس انستيتوى رفاه اجتماعى در آن شركت مى كنند.
ساير برادران و خواهران از اين خانواده پر نفوذ همچنين گاه به گاه به اين دوره سر مى زنند.
از جمله ساير شركت كنندگان منظم اين دوره عبارتنداز ايرج هدايت برادرزاده رئيس سابق ستاد و مهندس پتروشيمى، سيروس غنى از بانك توسعه صنعتى و معادن و حسين مهدوى رهبر جبهه ملى، رضا خازنى ارشيتكت، محمود ايزدى نماينده يك شركت مهندسين مشاور و ساختمانى انگليسها نفرى ولينگ، فرهاد ديبا مدير چند شركت و آژانس از اقوام شهبانو فرح و مرتضى كازرونى فرزند صاحب ثروتمند كارخانه نساجى اصفهان.
اين اعضاعمنظم گاهى همسران و همراهان ديگرى با خود به اين دوره مى آورند دامنه اجتماعى دوره على فرمانفرمائيان از دربار تا پايين ترين قشرهاى بازار امتداد دارد بيشتر اشخاصى كه به خانه على مى آيند يك سن و سال دارند يعنى بين 30 تا38 سال مى باشند.
آنهاهمه تحصيلات خوب دارند يعنى فارغ التحصيلهاى دانشگاه آكسفورد، كمبريج، سوربن، هاروارد آمريكا و دانشگاه كاليفرنيا هستند.
بيشتر آنها درجه دكتر دارند همه آنهابه جز چند نفر در يكى از جنبه هاى بازرگانى و بانكدارى با زندگى دانشگاهى يا در يكى دو مورد هوا و هوسهاى تفريحى دست دارند.
همسران آنهانيز همگى تحصيلات خوب دارند و فوق العاده دنگ و فنگ دارند.
اگر ما نگاه بيشترى به اين ارتباطات دوره اى اعضاع دوره على فرمانفرمائيان بكنيم ماهيت نافذ اين سيستم كاملا آشكار مى شود على فرمانفرمائيان كه رئيس يك شركت سازنده روغن موتور است از اعضاعبرجسته اطاق بازرگانى مى باشد.
او به چند دوره در اطراف فعاليتهاى بانكى و بازرگانى سر مى زند كه يكى از اعضاى آن نقى على خانى وزير اقتصاد است.
چون او اخيرا همسر خود را طلاق داده به دوره هاى ديگر نيز سر مى زند كه در آنجا زنان جوانى كه قابل انتخاب براى ازدواج باشند ديده مى شوند يك زن كه او به طور منظم وى را ديده است، دختر سناتور پرويز كاظمى است و بدين ترتيب يك سرى ارتباطات و خويشاونديى در هم بافته پيش مى آيد.
در تهران يك گروه جوان بى قيد ولنگار نيز هست كه با دربار شاهدخت اشراف در ارتباط نزديك مى باشند و شبهاى جمعه در كاباره كلبه نزديك هتل دربند با يكديگر ملاقات مى كنند.
على عضو اين گروه نيز هست.
على از طريق يك دوره ديگرى راى نيز نزد شاه از طريق ژنرال اميرخاتمى كه مانند على يك دوستدار اسكى روى آب است، پيدا مى كند.
سيروس فرمانفرمائيان يك فيزيكدان تربيت شده در ايالات متحده است كه چند كتاب از دانشمندان آمريكايى به فارسى ترجمه كرده است.
اين كوششها و علايق دانشگاهى او در فيزيك او را با جهان ناشران و دانشگاهيان محشور كرده است.
سيروس به يك سرى دوره شامل اين حرفه ها تعلق دارد.
پروين همسر وى يك طراح با استعداد لباس مى باشد.
سليقه ها و دوستان او نيز به نوبه خود شامل دوره هاى ديگرى مى شود.
خداداد كه دوستان او را جو مى نامند فرمانفرمائيان در بانكدارى و برنامه ريزى و محافل ديپلماتيك و خانوادگى فوق العاده است او از لحاظ اجتماعى فعال ترين عضو دوره على مى باشد و از لحاظ ديگر نيز خارج از محافل سنتى به علت مقام عالى دولتى خويش در ميان بيگانگان است ولى دوستان و آشنايان خداداد گاه به گاه براى اعضاع كمتر برجسته دوره على مفيد واقع مى شوند.
كورش فرمانفرمائيان كه به نام كيو شناخته است به خدمت نظام احظار شده و به عنوان مربى براى چتربازان انجام وظيفه مى كند.
فعاليتهاى اجتماعى او در نتيجه نيازهاى وظايف نظامى او محدود شده است ولى دوستان وى كه از دانشگاه كاليفرنيا فارغ التحصيل شده اند و همچنين همكاران نظامى و خانواده او فرصت كمى به او مى دهند كه تنها باشد، كيو بود كه به حسين مهدوى از رهبران جبهه ملى گفت كه چتر بازان حاضرند عليه تظاهرات دانشجويان كه براى ميدان بهارستان در قبل از انتخابات سپتامبر پيش بينى شده است وارد عمل شوند و همين علامت بود كه باعث شد از خونريزى جلوگيرى شود كيو عضو جبهه ملى نيست و بيشتر اعضاع دوره على نيز عضو جبهه ملى نيستند ولى به علت تنفر مشترك آنهابه رژيم، وفاداريهاى شخصى آنها على رغم تعلقات مختلف سياسى همچنان حفظ شده است.
ستاره فرمانفرمائيان يكى از فعالان برجسته اجتماعى ايران است.
علايق حرفه اى او، وى را با ساير مدافعان حقوق زن و دربار ملكه و شاهدخت اشرف و شخص همدم ساخته است.
ارتباطات اواغلب باعث شده است كه به كمك ساير اعضاع دوره بشتابد.
ايرج هدايت داراى يك مزرعه مكانيزه در استان فارس مى باشد كه او در آن شركت فعال دارد ايرج هدايت از طريق ژنرال هدايت كه سابقا رئيس ستاد بود با سلسله مراتب نظامى در سطح بالا و خانواده هاى آنهاارتباط دارد.
سيروس غنى فرزند يك پزشك و دانشمند و ديپلمات برجسته، شبهاى دوشنبه براى خودش دوره اى دارد.
محفل او شامل جواد و حسن على منصور و اعضاع بانك توسعه صنعتى و معدنى مى باشد.
او از هر دو طرف خانواده خويش با چهره هاى برجسته مذهبى رابطه دارد هرچند غنى از اعضاع برجسته جبهه ملى است ولى اغلب به دوره هاى كه به وسيله على امينى نخست وزير سابق ترتيب داده مى شود سر مى زند و همچنين به دوره ديگرى كه سناتور جعفر شريف امامى رئيس مجلس سنا، سردمدار آن است مى رود، حسين مهدوى يكى از رهبران جبهه ملى است و در اجتماعات حزبى بسيار فعال بوده و در دوره هايى كه شامل اعضاع در اين جبهه مى شود فعاليت دارد يكى از نزديكترين دوستان او هدايت الله متين

/ 41