كلمه تحرير شده يا ساير وسايل بصرى دارد.
اينها اشخاصى هستند كه دوست دارند صحبت كنند و گوش بدهند و استدلال كنند و بحث كنند و علاقمند به دريافت انديشه هاى جديد هستند و از لحاظ رشد فكرى تحت تاثير قرار مى گيرند.
بنابراين ايران كشورى است كه براى يك برنامه هدف گيرى شده مربوط به اهل قلم آمريكايى و دانشمندان اجتماع آمريكايى با انديشه هاى جالب و هيجان انگيز و متفكرين سياسى بسيار مناسب است.
ديدار چنين اشخاصى مشكل ما را حل نخواهد كرد تا چه رسد به اينكه مشكل كشور ايران را حل كند، ولى چنين ديدارهايى كمك خواهد كرد تا مشكلى را كه موجب بزرگترين نگرانى هاى ايالات متحده است ملايم تر كند.
انديشمندان آمريكايى از جمله ليبرالهاى برجسته وساير دانشمندان از قبيل هنرى استيل كاميجور و راين هلونيبور ارتور شلزنيجرپر ماكس لرنر ، الكارهندلين ، راك بارزون ، لانيل ترينينگ ، كلينتون روسيتر و غيره مى توانند احساسات مساعد نسبت به ايالات متحده را فعالتر كنند و در عين حال انديشه هاى را در ايران برپا كنند كه شديدا مورد نياز ايران درباره واقعيتهاى سياست دمكراتيك لزوم سازش و احترام به اقليتها و پرورش اجماع خلقى است.
جوانان ايران به طور اخص مايل هستند كه جنبه هاى منفى پديده ها را مورد تاكيد قرار دهند، يعنى مخالفت خود را به رژيم ابراز دارند تا اينكه خود را با جنبه هاى مثبت حكومتى كه مركب از نمايندگان مردم باشد آشنا سازند.
نياز واقعى براى اينكه آنهابااين گونه جنبه ها بيشتر آشنا شوند بسيار زياد است.
البته بايد خاطر نشان شود كه پيامى كه اينگونه انديشمندان آمريكايى اعم از ليبرال و محافظه كار به ايران مى آوردند نه تنها شامل انديشه هايى است درباره اينكه چگونه جامعه ما مى چرخد وچه اصولى در سيستم قانون اساسى ما قرار گرفته است بلكه همچنين شايد يك روش كلى حساسيت نسبت به ظلم و ستم وفقدان آزاديهاى اوليه نيز خواهد بود.
آنهابدون شك با نوعى از اتهامات نسبت به پشتيبانى آمريكا از يك ديكتاتورى ايران كه ما خودمان از انديشمندان ايران مى شنويم مواجه خواهند شد و واكنشهاى آنها كاملا قابل پيشگويى است مع ذالك ما معتقديم كه با در نظر گرفتن طراز نامه اين فعاليتها سود حاصله از چنين ديدارهايى بر زيانهاى ناشى از آن خواهد چربيد.
به ويژه اگر ديداركنندگان متوجه لزوم محدود كردن تعاليم و اظهارنظرهاى خود به نهادهاى آمريكايى باشند و از هر گونه اظهارنظرى درباره امور داخلى كشور ميزبان امتناع كنند.
استادان و معلمانى كه با بورس فولبرايت مى آيند به طوركلى خود را با اين محدوديت بنحو موفقيت آميزى تطبيق داده اند.
ج از آنجايى كه احتمال كمترى مى رود كه انديشمندان برجسته آمريكايى به ديدار از ايران به تنهايى آمادگى داشته باشند، ما معتقديم كه بايستى برنامه ويژه اى براى ايران تنظيم شود.
ودراين برنامه كشورهاى همجوارى كه براى فعاليتهاى مشابه نيازهايى دارند گنجانده شايد نه تنهااز آمريكا به هر سه كشور عضو سنتو در صورتى كه نياز مشابهى از سوى سفارتهاى آمريكا در آنكارا و كراچى نيز احساس شود، بتوان يك برچسب سنتو نيز به آن زد كاملا روشن است كه برنامه فوابرايت براى آن نوع از ديدارهايى كه ما در نظر داريم مناسب نيست.
چنانكه در طبقه بندى از كارشناسان ديدار كننده پول لازم در دسترس نباشد وزارت مقصود وزارت امور خارجه است م بايد با بنيادهاى ديگرى براساس فوريت تماس بگيرد.
البته انديشمندان برجسته ديداركننده آمريكايى بايد پاداشى متناسب با درآمدهاى جارى خود دريافت كنند و عوامل مشوقه ويزايى بايد به وجود آيد تا آنها را به انصراف از فعاليتهاى جارى خود مثلا براى يك ترم، تشويق كنند.
ديدار چنين اشخاصى از ايران بايد براى خود دو ماه براى هر ديداركننده از جمله سفر به دو مركز آموزشى شهرستانى در نظر گرفته شود.
عقيده بر اين است كه پروفسور سيدنى هوك رئيس بخش فلسفه دانشگاه نيويورك براى رسيدگى به امكان برقرارى و تهيه يك برنامه در جهت فوق بسيار مناسب خواهد بود، در صورتى كه وى اين كوششهارا به موازات كوششهايى كه در ژاپن انجام داده قرار دهد.
ژاپن انجام داده قرار دهد.
در ژاپن جامعه انديشمندان آن كشور از او استقبال خوبى به عمل آوردند، هرچند معتقدات او به ويژه عقايد ضدكمونستى مبارزه جويانه او بايستى از عقايدى كه در ژاپن امروز متداول است در تضاد بوده است.
پايبندى پروفسور هوك به ايده ال دمكراتيك ودرك احراز عرف و اعمال دمكراتيك همراه با سمپاشى او نسبت به نقطه نظر چپ گرايان حتى در عين حالى كه او را براى انجام گفت و شنود باانديشمندان بيگانه دچار اغتشاش فكرى، مناسب ترين شخص قلمداد مى كند و آنها او را به عنوان يك هم صحبت به نحو مقاومت ناپذيرى جذاب خواهند يافت.
د براى توسعه برنامه فولبرايت درباره معلمان زبان انگليسى ديداركننده، مجال فراوان و همچنين پذيرايى فراوان يافت مى شود.
مثلا هر هشت دانشكده دانشگاه تهران ازاينكه معلمان انگليسى داشته باشند خوشوقت خواهند شد در حال حاضر سه معلم از برنامه فولبرايت در دانشگاه تهران هستند كه همگى انگليسى رابا موفقيت در دانشكده ادبيات تدريس مى كنند ولى ساير دانشكده ها نيز به همان اندازه پذيرا خواهند بود هنگامى كه يك چنين پذيرشى براى خدمات اين معلمان وجود دارد حضور چنين معلمانى گاهى ممكن است براى بهبود موقعيت ما در اين بخش از جامعه انديشمندان كمك كننده باشد.
البته در مورد اين برنامه در ايران در حال حاضر محدوديت مالى جدى وجود دارد، اگر برنامه مبادله اشخاص به طور كلى توسعه يابد، ما توصيه مى كنيم كه همچنين به توسعه برنامه تدريس انگليسى فولبرايت توجه شود.
همچنين ما سرگرم مطالعه درباره امكان استفاده از سپاه صلح براى تدريس انگليسى اساسى بنام HSILGNE CISAB در دانشگاهها هستيم.
ه كوشش قابل ملاحظه اى بايد به عمل آيد تا جوانان ايرانى تنها به موسسه هايى در ايالات متحده بروند كه مى توانند به دانشجويان بيگانه تعليم و تربيت خوبى بدهند.
اين كار از طريق اصلاح كار مشاوره در ايران و همچنين اقدام در واشنگتن براى تامين اينكه تنها موسسات واجد شرايط با معيارهاى عالى دانشگاهى اجازه داشته باشند دانشجوى خارجى بپذيرند، عملى است بنابراين از وزارت امور خارجه مصرا خواسته مى شود تا در فهرست موسسات قابل قبول، تجديد نظر كنند و آن موسسات را كه شايستگى آنهامورد شك است، از فهرست حذف كنند.
بعضى از اين موسسات در پرونده هاى 627 WMO مهره 1342 و 744 WMO 16 اذر 1342 سفارت ثبت شده اند.
و ما همچنين معتقديم كه ايجاد يك موسسه آمريكايى مطالعات فارسى در تهران فرصتى خواهد بود براى اينكه آمريكائيان داراى برد انديشمندانه آزادى ورود به همراه همتاهاى ايرانى خود به يك محيطى داشته باشند كه از حضور رسمى آمريكا در آن مبرا نگهداشته شده است هر سال بيش از شش نفر از دانشمندان درجه اول آمريكايى فرهنگ و تمدن ايران به همت برنامه هاى غير دولتى آمريكايى به ايران مى آيند اگر مكانى وجود داشته باشد كه آنهازندگى و كار كنند و با همتاهاى ايرانى خود معاشرت داشته باشند، آنهادر تحت تاثير قرار دادن انديشمندان ايران نقش مهمترى خواهند داشت همچنين درباره فرهنگ و تمدن خودمان انديشه هاى سودمندى را عنوان خواهند كرد.
ز از پروفسور ريچارد ايتنگ هاوزن از كالرى هنر فيرير كه ديدار او اخيرا بسيار موفقيت آميز بود هرچند نداى او به تعداد نسبتا كمى از دانشمندانى كه تخصص او را دارند مى رسد مى توان استمداد كرد تا او در برقرارى يك چنين مدرسه اى در صورتى كه تامين مالى خصوصى براى آن يافت شود رهبرى را به عهده گيرد به هر صورت ديدار مجدد پروفسور ايتنگ هاوزن براى يك سال تمام دانشگاهى بر اساس يك بورس تخصصى به عنوان وسيله اى براى اصلاح چهره آمريكا در ميان بخشى از انديشمندان ايران مطلوب خواهد بود.
ح حكومت ايران مواجه با مشكل بسيار دشوارى است بعضى از بهترين مغزها و استعدادهاى كشور در حال حاضر در اختيار رژيم نيستند و شور و هيجان كوشش عمرانى كه ممكن است از احساس وحدت ملى در پيشبرد چنين وظيفه اى ناشى شود به طور عمده وجود ندارد.
سازش بين حكومت و انديشمندانى كه در كنار ايستاده اند تا زمانى كه مخالفين اصرار دارند كه شاه از سمت خود به عنوان فرمانروا كنار رفته و قدرت واقعى را به وزارت خانه ها منتقل كند غير تحمل است.
از آنجا كه شاه فعلا چنين منظورى ندارد از دست حكومت ايران كمتر كارى برمى آيد تا مشكل انديشمندان را در جبهه سياسى حل كند ولى حكومت ايران مى تواند در جبهه تعليم و تريبتى كار زيادى انجام دهد.
يكى از موانع اصلى رشد موثر موقعيت دانشگاه تهران و دانشگاه پهلوى شيراز و سوع اداره آن بوده است.
ايالات متحده بايد مساعدت كنونى خود را به عنوان وزنه اى براى به وجود آوردن مهمترين اصلاحات در اين زمينه به كار برد.
چنين كوششهاى به اصلاح كيفيت تعليم و تدريسى كه جوانان دريافت مى كنند كمك خواهد كرد ولى اينها مشكل سياسى را حل نخواهد كرد.
تعليم و تربيت بهتر لزوماروشهاى سياسى را ملايمتر نخواهد كرد بلكه زمينه غير معقول بودن را در مواردى كه تعصب نيمه تحصيل كردنها مى توان پرورش يابد كاهش خواهد داد.
و مى تواند انديشمندان جوان را براى ايفاى نقش سازنده در آينده بهتر واجد شرايط كند.
ط خود شاه پيشنهاد كرده است كه ايالات متحده برنامه هاى فرهنگى خود را از جمله ديدار اركسترها و گروههاى رقص و موسيقى
لطفا منتظر باشید ...
