لطفا منتظر باشید ...
اقامت در شهر مكه
در روايات زيادى ، اقامت در شهر مكه را براى حجاج مكروه دانسته اند و چنانچه كسىبخواهد از شهر و كشور خودش هجرت نموده و در مكه سكونت كند، مكروه است . فلسفه و
سرّ كراهت داشتن اقامت در مكه آنگونه كه از فرمايشات ائمه معصومين عليهم السّلام استفاده
مى شود سه امر است :1- چنانچه قبلاً ذكر كرديم ، عظمت و احترام شهر مكّه در حدّى است كه ثواب و پاداش
اعمالى كه در آنجا انجام پذيرد، بيشتر از پاداش آنها در غير شهر مكه است . همينطور
كيفر گناه و معصيت كسى كه در شهر مكه مرتكب شود، چندين برابر كيفر آن گناه در غير
شهر مكه است . و علّت اينكه اقامت در شهر مكه مكروه دانسته شده اين است كه انسان وقتى
در اين شهر اقامت كند، ممكن است مرتكب گناه و معصيت شود و حرمت شهر مكه را هتك نمايد.((ابوالصحاح كنانى )) مى گويد: ((از امام صادق عليه السّلام پيرامون تفسير آيه
مباركه :(... وَمَنْ يَرِدُ فيه بِإ لْحادٍ نَذِقْهُ مِنْ عَذابٍ اءليم )[43] پرسيدم ؛ آن حضرت عليه
السّلام فرمود: ((كُلُّ ظُلمُ بِهِ الرَّجُلُ نَفْسَهُ بِمَكَّة مِنْ سِرْقَةٍ اءَوْ ظُلْم اءَحَدٍ اءَوْ شَى ءٍ مِنَ
الظُّلْمِ فَانّى اءراه اِلحاداً وَلِذلِكَ كانَ يَنهى اءنْ يَسْكُنَ الحَرَمَ))[44]يعنى : ((هر ظلمى را كه مردى در مكه روا دارد، از
قبيل دزدى ، يا ستم به كسى ، يا هر نوع ظلمى ، من آن را الحاد مى دانم و لذا نهى شده
است از اينكه در حرم خدا سكونت كنند)).2- شهر مكّه و خانه خدا از احترام ويژه اى برخوردار است . و چنانچه انسان در آنجا اقامت
كند و سكنى گزيند، ممكن است با گذشت زمان ، نسبت به شهر مكّه و خانه خدا انس پيدا
كرده و به آنها اهميّتى ندهد. در نتيجه باعث مى شود احترامى كه شايسته مكّه و خانه خدا
هست مورد توجه او قرار نگيرد و در واقع به آنها احترامى كند. و به تعبير ديگر: اقامت در
شهر مكّه موجب مى شود انسان نسبت به مكه و خانه خدا
سنگدل و بى عاطفه شود.امام صادق عليه السّلام فرموده است :((اِذا قَضى اَحَدُكُمْ نُسُكَهُ فَلْيَرْكَبُ راحِلَتَهُ وَلْيَلْحَقُ بِاءَهْلِهِ فِاِنَّ المَقامَ بِمَكَّة يَسقِى
القَلْبَ))[45]يعنى : ((هرگاه يكى از شما مناسك حج را انجام داد، سوار بر راحله اش شود و به خانواده
اش ملحق گردد؛ زيرا اقامت در مكه ، قلب را بى عاطفه مى كند)).3- اقامت در شهر مكه باعث بى رغبتى به زيارت خانه خدا و دورى از مكه ، موجب شوق
بسيار به زيارت بيت اللّه الحرام مى شود، لذا اقامت در شهر مكه مكروه است .امام صادق عليه السّلام فرموده است :(اِذا فَرَغْتَ مِنْ نُسُلِكَ فَارْجَعْ فَاِنّهُ اءَشْوَقَ لَكَ إ لى الرُّجُوعِ).[46]يعنى : ((هرگاه از انجام مناسك حج فارغ شدى ، برگرد؛ زيرا اين امر تو را به
برگشتن (به سوى خانه خدا) تشويق مى كند)).اينجا ممكن است كسى بگويد: مكروه بودن اقامت در مكه با عظمت و شوكت آن منافات دارد؛
زيرا چگونه ممكن است مكانى داراى عظمت و نورانيت باشد ولى ايستادن در آن مكان كراهت
داشته باشد؟ به دست آوردن و استفاده كردن از عظمت و معنويت چنين مكانى ، متوقف بر
بودن و ايستادن در آن مكان است .در پاسخ مى گوييم : مكروه بودن اقامت در مكانى ، دو حيثيت دارد:1- گاهى بودن در يك مكان و انجام عبادتى در آنجا از آن جهت مكروه است كه آن مكان
گنجايش و قابليت پذيرش آن عبادت را ندارد و در واقع آن مكان ، يك مكان پستى است كه
با عظمت عبادت ، سازگار نيست ؛ مانند خواندن نماز در حمام .2- اما گاهى مكان عبادت فى نفسه بسيار باعظمت است و عبادت در آن مكان نيز بسيار مهم
است ، ولى كسانى كه در آن مكان هستند، ضعيف مى باشند و نمى توانند حق آن مكان را
آنچنانكه شايسته اش هست رعايت كنند، پس علّت كراهت ، امامت در مكّه ، عظمت احترام مكه و
ضعف افراد در رعايت حق آن است .
