سـنّت نيكوى قرض الحسنه درگذشته بيشتر به صورت فردى و با قراردادى دو طرفه ميان مـردم انـجـام مى گرفت ، ولى امروزه اين دستور قرآنى علاوه بر صورت فردى ، به صورت مـتـمركز و از طريق بانك ها و صندوق هاى قرض الحسنه ، اجرا مى شود كه به برخى از احكام آن اشاره مى شود؛ تـشـكـيـل صـنـدوق قـرض الحسنه اشكال ندارد و سعى و كوشش در برآوردن حوايج نيازمندان از عبادات محسوب مى شود و ثواب زيادى دارد.(20)سؤ ال 1: اگر صندوق قرض الحسنه براى وام گيرنده و ضامن ، شرايطى مانند افتتاح حساب يـا مـسـدود كـردن مـبـلغى وجه نقد تا مدّتى معين قرار دهد كه پس از انقضاى مدّت ، وام بيشتر با مدّت زيادتر به وام گيرنده بدهد، حكم شرعى اين گونه شرايط چيست ؟ جـواب : زيـادى حـكـمـى ، ربـا اسـت و جـايـز نـيـسـت . اگـر چـه اصـل قـرضـى كـه داده شـده و قـرض دو بـرابـرى كـه بـعـداً داده مـى شـود، صـحـيـح اسـت .(21)سـؤ ال 2: آيـا اعـضـاى هـيـاءت هـاى مـديـره صـنـدوق هـاى قـرض الحـسـنـه بـا پول هايى كه از مردم نزدشان مانده مى توانند معاملات تجارى انجام و از سود حاصله به نفع فقرا و مستمندان استفاده كنند؟ جـواب : اگـر مـردم بـه مـؤ سـسـه ، قـرض داده انـد، مـتـصـدّيـان مـى تـوانـنـد بـا آن پول تجارت كنند و به هر نحو صلاح بدانند سود را صرف نمايند.(22)سؤ ال 3: آيا گرفتن درصد بسيار كم مانند 1 بـه عـنـوان كـارمـزد توسط صندوق هاى قرض الحسنه جهت تاءمين
مخارج صندوق چه صورتى دارد؟
جـواب : درصـد، كـارمـزد نـيـسـت هـر چـنـد كـم بـاشـد و بـهـره پـول حـرام اسـت اگـر چه به اسم كارمزد گرفته شود، ولى اگر آنچه گرفته مى شود جداً مـزد كـار و بـه مـقـدار مـتـعـارف بـاشـد بـا تـوافـق طـرفـيـن اشكال ندارد.(23)
ربا
(ربـا)، عـمـلى حـرام و از گـنـاهان كبيره مى باشد و بنياد اقتصادى جامعه و نظام اجتماعى را به تباهى مى كشاند، از اين رو قرآن و روايات اسلامى به شدّت با آن برخورد كرده ، آن را از هر گناهى بزرگ تر دانسته و وعده عذاب داده اند. قرآن كريم مى فرمايد:(يـا اَيُّهـَا الَّذيـنَ امـَنـُوا لا تـَاءْكـُلُوا الرِّبـوا اَضـْعافاً مُضاعَفَةً وَاتَّقُوا اللّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونََ وَاتَّقُوا النّارَ الَّتى اُعِدَّت لِلْكافِرينَ)(24)اى كسانى كه ايمان آورده ايد، ربا (و سودِ پول ) را چند برابر نخوريد! تقوا را پيشه كنيد، تا رستگار شويد! و از آتشى كه براى كافران آماده شده است ، بپرهيزيد.امام صادق (ع )مى فرمايد:(اَلرِّبا سَبْعُونَ جُزْءاً اَيْسَرُهُ اَنْ يَنْكِحَ الرَّجُلُ اُمَّهُ فى بَيْتِ اللّهِ الْحَرامِ)(25)(زشتى ) ربا هفتاد جزء است ، كمترينش چنان است كه مردى با مادرش در خانه خدا زنا نمايد.
اقسام ربا
ربا به دو قسمِ (معاملى ) و (قرضى ) تقسيم مى گردد:
الف ـ رباى معاملى
(رباى معاملى ) عبارت است از معامله دو كالاى مشابه به يكى از دو صورت زير:1 ـ زيـادى عـيـنـى ؛ مانند فروش يك من گندم به دو من آن ، يا فروش يك من به يك من و يك درهم [يا صد تومان ].2 ـ زيادى حكمى ؛ مانند فروش يك من گندم نقد به يك من نسيه .
لطفا منتظر باشید ...
