1 ـ دائمى بودن همسر؛ بنابراين به همسر موقّت ، نفقه تعلق نمى گيرد.2 ـ تـمكين همسر در مواردى كه اطاعت شوهر لازم است ؛ پس زنى كه از اطاعت شوهر تمرّد كند، حقّ نفقه ندارد.(91)3 ـ زن بـر ديـن مـقـدس اسـلام پـايـبـنـد بـاشـد؛ از ايـن رو اگـر زن مـرتـدّ شـود، حـق نـفـقـه ندارد.(92)اگـر هـمـسـر بـا عـذر شـرعـى يـا عـقلى در برابر شوهر تمكين نكند، نفقه اش قطع نمى شود، مثل اين كه به علت عادت ماهانه ، احرام ، اعتكاف واجب ، بيمارى و مانند اين ها تمكين نكند.اگـر همسر با اجازه شوهرش به مسافرت واجب ، مستحب يا مباح برود، حق نفقه دارد. همچنين اگر بدون اجازه شوهر به سفر واجبى كه مانند حج وقتش محدود است ، برود.(93)
3 ـ بيتوته
شوهر مجاز نيست كه همسرش را به گونه اى رها كند كه معلوم نباشد آيا شوهر دارديا ندارد؛ و زن را در ايـن حـالت (مـعـلّقـه ) مـى گـويـنـد. بـنابراين ضرورت دارد كه مرد به قدر لازم به هـمـسـرش سـركـشى كند و شب هايى را نزد او بماند كه به حالت معلّقه درنيايد و به اين كار اصطلاحاً (حق بيتوته ) مى گوييم كه در صورت هاى زير ضرورت مى يابد:الف ـ اگـر مـرد، يـك همسر دائمى دارد، بيتوته حدّ معيّنى ندارد؛ ولى حق ندارد زن را به حالت معلّقه رها كند و حداقل بيتوته بنابر مشهور، هر چهار شب يك بار است ؛ ب ـ اگـر مـرد، بـيـش از يـك همسر دائمى دارد؛ وقتى نزد يكى از آن ها بيتوته كند، واجب است هر چهار شب ، يك بار نزد ديگرى نيز بيتوته كند.(94)چند مساءله 1 ـ حق بيتوته ، مختص همسر دائمى است و همسر موقّت ، حق بيتوته ندارد.(95)2 ـ شـرط وجـوب نـفقه همسر، نيازمندى او نيست ؛ او مستحق نفقه است گرچه جزو ثروت مندترين مردم هم باشد.(96)3 ـ نـفـقه همسر بر نفقه ديگر خويشاوندان مقدّم است و مرد پس از تاءمين نيازمندى هاى همسر، مى تواند به ديگر نزديكان خود انفاق كند.(97)4 ـ زن ـ خـواه دائمـى بـاشـد خـواه مـوقـت ـ در هر چهار ماه ، حق يك بار آميزش دارد و براى شوهر جـايـز نـيـسـت ، او را از چـنـيـن حـقـّى مـحـروم كـند، مگر اينكه او اجازه بدهد يا عذرى مانع اين كار باشد.(98)
اخلاق خانواده
بـنـيـاد مـقدّس خانواده بر عشق و محبت و روابط عاطفى و صميمانه پى ريزى شده است و بهترين راه تـحـكيم اساس خانواده و صيانت آن ، رعايت اخلاق انسانى از سوى زن و شوهر است . خانواده نـمـونـه و شـايـسـتـه در اسـلام ، خـانـواده اى اسـت كـه دسـتـورات ديـن و عـقـل را در هـمـه زمـيـنـه هـا، از جـمـله مـسـائل اخـلاقـى ، اجـرا كـنـد. رسول گرامى اسلام (ص ) مى فرمايد:(خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لاَِهْلِهِ وَ اَنَا خَيْرُكُمْ لاَِهْلى )(99)بهترين شما، بهترين تان نسبت به خانواده خويش است و من نسبت به خانواده ام بهترينم .بـيـان هـمـه خـصـوصيات و وظايف اخلاقى زن و شوهر، نسبت به يكديگر، نسبت به فرزندان و نـسـبـت بـه افـراد خـارج از خـانواده ، كتاب مستقلى مى طلبد، آنچه در اينجا بدان مى پردازيم ، بخشى از امور اخلاقى مربوط به زوجين نسبت به يكديگر است .
احترام متقابل
پـيـمـان هـاى زنـاشويى براساس علاقه و محبت قلبى منعقد مى گردد و زن و شوهر با اين اميد كـنـار سـفـره عقد مى نشينند كه هيچ گاه از يكديگر جدا نشوند. چنين آرزويى دست يافتنى است ، به شرط آن كه