لطفا منتظر باشید ...
آيه: 61 لَيْسَ عَلَى الْأَعْمَى حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنفُسِكُمْ أَن تَأْكُلُوا مِن بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَوَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمَامِكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوَالِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خَالَاتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُم مَّفَاتِحَهُ أَوْ صَدِيقِكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَأْكُلُوا جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا فَإِذَا دَخَلْتُم بُيُوتًا فَسَلّ ِمُوا عَلَى أَنفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُون
ترجمه :
بر نابينا و لنگ و بيمار و بر خود شما ايرادي نيست كه بخوريد از خانه هاي خود يا خانه هاي پدرانتان يا خانه هاي مادرانتان يا خانه هاي برادرانتان يا خانه هاي خواهرانتان يا خانه هاي عموهايتان يا خانه هاي عمه هايتان يا خانه هاي دايي هايتان يا خانه هاي خاله هايتان يا آن خانه هايي كه كليدهايش را در اختيار داريد يا خانه هاي دوستانتان . بر شما باكي نيست كه به طور دسته جمعي بخوريد يا پراكنده (و تنها)، و چون وارد هر خانه اي شديد پس بر يكديگر سلام كنيد، كه تحيّت الهي است و مبارك و پسنديده است . خداوند آيات خود را اين چنين براي شما بيان مي كند. باشد كه بينديشيد.نکته ها
امام باقر (ع) مي فرمايد: قبل از اسلام ، نابينا و لنگ و مريض حق ّ نداشتند با افراد سالم غذا بخورند اين آيه به آنان اجازه داد تا با افراد سالم و دسته جمعي غذا بخورند، يا اگر خواستند جداگانه ميل كنند. (212) آري در جامعه بايد از شخصيّت چنين افرادي دفاع كرد.اگر دليل ديگري در كار نباشد و ما باشيم و اين آيه ، به نظر مي رسد كه خداوند براي نابينا و لنگ و بيمار يك كارت سبز براي مصرف صادر كرده است كه اين سه گروه در همه جا مي توانند غذاي مورد نيازشان را ميل كنند و منطقه اي براي آنان ممنوعه نيست ، ولي ساير افراد تنها در موارد يازده گانه ي ذكر شده در آيه ، حق ّ مصرف دارند. (اين برداشت را جايي نديدم ، اگر حق ّ است از خداست و اگر باطل است از من است ).قرآن با بيان يك اصل و قانون كلّي بيان مي كند كه همان گونه كه افراد نابينا و لنگ و مريض از غذا خوردن در خانه هايي معافند، شما نيز در مصرف غذا از خانه هايي كه در آيه آمده معاف مي باشيد.اين آيه تنها اجازه ي استفاده از خانه ي خويشان نسبي را بيان كرده و نامي از فاميل سببي مثل پدر زن و مادر زن و برادر زن و خواهر زن نبرده است .اين آيه تنها درباره ي غذا خوردن است ، ولي تصرّفات ديگر در مال ديگران مشروط به گرفتن اجازه است . امام صادق (ع) فرمودند: مراد از خوردن در آيه خوردن خرما، نان و خورشت است نه غير آن . (213) و خوردن غذا از خانه هاي يازده گانه ، بايد طبيعي و دور از اسراف و تبذير باشد.. (214) در موارد ذكر شده در آيه ، همين كه از رضايت صاحبخانه با خبر باشيم كافي است ، ولي گاهي قرائن نشان مي دهد كه همين يازده گروه ميل ندارند از غذاي خانه آنان بخوريم مثلااگر غذا را در جاي مخصوصي پنهان كرده باشند اين نشان مي دهد كه راضي نيستند ما استفاده كنيم . در چنين مواردي بايد دست نگه داريم .در مجمع البيان مي خوانيم : بخش اوّل آيه مربوط به معاف بودن نابينا و لنگ و بيمار از شركت در جهاد است و قسمت بعدي آيه مربوط به غذا خوردن است .امام باقر (ع) فرمود: همين كه شخصي وارد خانه شود و بر اهل آن سلام كند و آنان جواب دهند، اين سلام بر خويشتن است .. (215)پيام ها:
1- ديگران را بر خود مقدّم بداريم ، خصوصا محرومان را. (الاعمي الاعرج المريض انفسكم )2- مسائل عاطفي ، در مسائل حقوقي اثر مي گذارند. (گرچه غذا ملك صاحبخانه است ، ولي اسلام روابط خويشاوندي و عاطفي را در اين موارد بر مالكيّت افراد غالب نموده است .) (أن تأكلوا من ... بيوت اعمامكم )3- خانه ي همسر و فرزند خانه خود شماست . (216) (بيوتكم ) (خانه ي فرزند در آيه نيست شايد به خاطر اين كه اين مورد، روشن و مسلم است . در حديث مي خوانيم : ((انت و مالك لابيك )) تو و مالت از آن پدرت مي باشيد.)4- قرائن محكم و اطمينان عقلايي براي جواز مصرف كافي است .(مثلا دادن كليد خانه ، نشان رضايت است ) (ملكتم مفاتحه او صديقكم )5- در اسلام ، حق ّ دوست در كنار حق ّ فاميل قرار داده شده است . (او صديقكم ) (از ((افلاطون )) پرسيدند: برادرت را بيشتر دوست داري يا رفيقت را? گفت : برادرم را زماني كه رفيقم باشد.) (217) 6- سلام كردن ، از آداب ورود به منزل است . (فسلّموا)7- سلام ، ادبي آسماني ، مبارك و دلپسند است . (تحيّه من عنداللّه مباركه طيّبه)8- سلام كردن ، در خير و بركت زندگي مؤثّر است . (مباركه طيّبه)9- اهل خانه به منزله ي جان شما هستند. (سلّموا علي انفسكم )10- مرز حق ّ و حقوق را بايد خداوند تعيين فرمايد. (يبين اللّه لكم الايات )11- در احكام الهي بايد انديشيد. (لعلّكم تعقلون )212-تفسير نورا
213-تفسير نورا
214-تفسير صافي
215-تفسير نورا
216-تفسير المي
217-تفسير مراغ
