لطفا منتظر باشید ...
قطع اميد از ايمان آوردن قوم نوح (ع)
اين قسمت از وحيى كه آيه از آن خبر مىدهد، كه خداى تعالى به وى فرمود:" لَنْ يُؤْمِنَ مِنْ قَوْمِكَ إِلَّا مَنْ قَدْ آمَنَ"، در واقع مىخواهد نوح (ع) را از ايمان آوردن كفار قومش مايوس و نوميد كند و بفرمايد از اين به بعد ديگر منتظر ايمان آوردن كسى مباش، و بههمين جهت از اين فرموده خود نتيجهگيرى كرد كه" فَلا تَبْتَئِسْ بِما كانُوا يَفْعَلُونَ" پس ديگر به خاطر كردار آنان اندوه مخور زيرا يك نفر دعوت كننده كه مردم را به چيزى دعوت مىكند، وقتى از مخالفت و تمرد مدعوين غمناك مىشود كه اميدى به ايمان آوردن و استجابت دعوتش از ناحيه آنان داشته باشد، و اما اگر بطور كلى از اجابت آنان مايوس شود، ديگر اهميتى به آنان و به كارشان نداده و در دعوت آنان، خود را به تعب نمىاندازد، و اصرار نمىكند كه به وى رو آورند، و بر فرض هم كه بعد از آن نوميدى باز هم دعوتشان كند، حتما غرض ديگرى چون اتمام حجت و اظهار معذرت دارد.و بنا بر اين در اينكه فرمود:" فَلا تَبْتَئِسْ بِما كانُوا يَفْعَلُونَ" تسليتى است كه خداى تعالى به نوح (ع) داده و آن جناب را دلخوش فرموده، چون در اين كلام اشارهاى هست به اينكه لحظه قضاء و حكم جدايى بين آن جناب و قومش فرا رسيده، اين اشاره را كرد تا قلب شريف آن جناب را از تاثر و اندوهى كه از ديدن اعمال كفار و رفتارشان با وى و با مؤمنين و از يادآورى خاطرههاى چندين ساله از آزار و اذيت كفار آكنده گشته سبك بار كند.
آرى نوح (ع) نزديك به هزار سال در ميان قوم كافر خود زندگى كرد و آزار و اذيت ديد.از كلام بعضى از مفسرين چنين برمىآيد كه از جمله" لَنْ يُؤْمِنَ مِنْ قَوْمِكَ إِلَّا مَنْ قَدْ آمَنَ" استفاده كرده و خواسته است بفرمايد آنهايى كه كفر ورزيدهاند از اين لحظه تا ابد ديگر ايمان نخواهند آورد هم چنان كه آنها كه ايمان آوردهاند بر ايمان خود استوار و دائم خواهند بود. «1»ليكن نظر وى صحيح نيست زيرا در اين كلام همه عنايت در اين است كه بيان كند كفار از اين به بعد ديگر ايمان نخواهند آورد، و اما ايمان مؤمنين مورد عنايت نيست مگر صرف تحقق آن. و اما دوام و ثبات آن مورد بحث نيست، و استثناى" إِلَّا مَنْ قَدْ آمَنَ" نيز هيچ دلالتى بر بيش از اصل تحقق ندارد، و از ثبات و دوام آن ساكت است. «2»
(1) روح المعانى، ج 12، ص 48.(2) شايد مفسر نامبرده، ثبات و دوام ايمان مؤمنين را از كلمه" قد" استفاده كرده و فكر كرده باشد كسانى كه خداى تعالى از ايمانشان خبر مؤكد داده و مىفرمايد:" من قد امن" حتما ايمانشان آن قدر محكم است كه به آسانى زايل نمىشود، ليكن كلمه" قد"، تحقق سابق را تاكيد مىكند نه ثبوت و دوام در آينده را.
به هر حال، مرحوم مؤلف متعرض بيان اين جهت نشده كه آمدن كلمه" قد" چه نكته اضافى را مىرساند و اگر نمىآمد چه مىشد؟." مترجم"
